Ο χρόνος, οι εγκαταστάσεις και τα προγράμματα σπουδών θα κρίνουν το μέλλον των ιδιωτικών ΑΕΙ

–Η έλλειψη επαρκών χώρων, η βιασύνη και η τριετής φοίτηση που απαιτούν τα ξένα κολλέγια απειλούν να τινάξουν στον αέρα τον νέο θεσμό

Tα Μη Κρατικά – Μη Κερδοσσκοπικά Παραρτήματα των Πανεπιστημίων, μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), μπορούν να λειτουργήσουν στην Ελλάδα ως Νομικά Πρόσωπα Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΝΠΠΕ) ειδικού σκοπού.

Με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα, κρίθηκαν συνταγματικές οι διατάξεις του ν. 5094/2024, με τον οποίο θεσμοθετούνται τα Νομικά Πρόσωπα Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΝΠΠΕ), στη βάση της εφαρμογής και του ενωσιακού δικαίου.
Έχουν υποβληθεί ήδη 12 φάκελοι από 11 κολέγια που επιχειρούν να μετεξελιχθούν σε Πανεπιστήμια και ένα Πανεπιστήμιο της Κύπρου, το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας.

Ήδη έχουν ξεκινήσει και οι αξιολογήσεις των φακέλων και των προγραμμάτων σπουδών, αλλά παράλληλα και των κτιριακών εγκαταστάσεων και υποδομών των Παραρτημάτων. Έχουν όμως προκύψει δύο καθοριστικής σημασίας ζητήματα, που αφορούν τα προγράμματα προπτυχιακών σπουδών τριτοετούς φοίτησης και τις εγκαταστάσεις στις οποίες πρέπει να λειτουργήσουν τα Παραρτήματα.

Ειδικότερα, ο ν. 5094/2024 προβλέπει και τη λειτουργία Παραρτημάτων σε εγκαταστάσεις Εκπαιδευτηρίων Μέσης Εκπαίδευσης, προσδιορίζοντας όμως πως πρέπει να λειτουργήσουν σε διαφορετικές ώρες, γεγονός που σημαίνει ότι στην περίπτωση αυτή τα Πανεπιστήμια πρέπει να λειτουργήσουν ως νυχτερινά, ενώ και το επιπλέον κομβικό ζήτημα που έχει προκύψει αφορά τα προγράμματα προπτυχιακών σπουδών τριτοετούς φοίτησης για τα οποία τα κολέγια ζητούν ήδη την αξιολόγηση και πιστοποίησή τους.

Από τις δημοσιογραφικές πληροφορίες που υπάρχουν, οι οποίες είναι απόλυτα διασταυρωμένες, η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) δεν συμφωνεί στην αξιολόγηση και πιστοποίηση των προγραμμάτων τριτοετούς φοίτησης, ενώ σε μια τέτοια περίπτωση θα αντιδράσουν οι πρυτάνεις όλων των ελληνικών πανεπιστημίων αλλά και ολόκληρη η πανεπιστημιακή και φοιτητική κοινότητα.

Έτσι, μάλλον καθίσταται αδύνατον να λειτουργήσουν τα τριετούς φοίτησης προπτυχιακά προγράμματα σπουδών των κολεγίων και η λύση που αναζητάται σε αυτό το αδιέξοδο φαίνεται ότι δεν είναι εύκολη.

Παράλληλα, η λειτουργία των Παραρτημάτων των Πανεπιστημίων σε Εκπαιδευτήρια άλλου σκοπού δεν φαίνεται να εγκρίνεται από τον αρμόδιο φορέα του υπουργείου Παιδείας, και έτσι προκύπτει ένα ζήτημα τεράστιας έκτασης.

Με βάση τα δεδομένα και τον χρόνο που απομένει έως και τον Σεπτέμβριο, λαμβανομένου υπόψη και του χρόνου των θερινών διακοπών (Ιούλιος – Αύγουστος), δεν φαίνεται να καθίσταται εύκολη η λειτουργία των Παραρτημάτων από το ακαδημαϊκό έτος 2025 – 2026. Έτσι, μάλλον, ως προς αυτό το σημείο του χρόνου έναρξης των Παραρτημάτων των Πανεπιστημίων φαίνεται ότι η κυβέρνηση δεν επιτυγχάνει τον στόχο της, εκτός και αν εκβιάσει τα πράγματα, αλλά σε τέτοια περίπτωση θα υπάρξουν εκρηκτικές διαστάσεις από τις αντιρρήσεις που θα προκύψουν.

Βάσει αυτών των δεδομένων, φαίνεται ότι η λειτουργία των Παραρτημάτων, στην περίπτωση που όλα ολοκληρωθούν ομαλά, θα πάει για τη μεθεπόμενη ακαδημαϊκή χρονιά.

Άλλωστε, τόσο το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΕΠΚ) όσο και το Αμερικανικό Κολέγιο Deree φαίνεται ότι προσανατολίζονται στη λειτουργία Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΝΠΠΕ) από τη μεθεπόμενη ακαδημαϊκή χρονιά, προκειμένου οι πιστοποιήσεις και οι αξιολογήσεις των προγραμμάτων σπουδών αλλά και των κτιριακών εγκαταστάσεων και υποδομών να γίνει με ομαλό τρόπο και με άνεση χρόνου, με σκοπό να διασφαλιστεί η υψηλότερη ποιότητα της λειτουργίας των Παραρτημάτων αυτών.

Σε σχέση, μάλιστα, με το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, του οποίου Παράρτημα συνιστά η Ιατρική Σχολή στη Φρανκφούρτη, υπάρχει μια εμπειρία σπουδαίας σημασίας, εκείνης της λειτουργίας της Ιατρικής Σχόλης χρόνια τώρα, με μεγάλη επιτυχία.

Γιατί, από τις πληροφορίες που υπάρχουν, η ίδρυση, η οργάνωση, η λειτουργία η αξιολόγηση και η πιστοποίηση των προγραμμάτων σπουδών του Παραρτήματος του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου στη Γερμανία απαίτησε άνεση χρόνου και γι’ αυτό, με τα αποτελέσματα που έχουν προκύψει, επιτυγχάνεται η λειτουργία μιας Ιατρικής Σχόλης διεθνούς επίπεδου.

Καταληκτικά, αν δεν εκβιαστούν πρόσωπα, πράγματα και καταστάσεις, για να λειτουργήσουν με συνοπτικές διαδικασίες, αξιολογήσεις και πιστοποιήσεις Παραρτήματα από τον Σεπτέμβριο του 2025, το πείραμα, η μεταρρύθμιση, θα έχει μεγάλες πιθανότητες επιτυχίας.

Άλλως, υπάρχει ο κίνδυνος να προκύψουν αναβαθμίσεις κολεγίων σε πανεπιστήμια, που δεν θα έχουν να προσφέρουν τίποτα ουσιαστικό στην προοπτική του να μετατραπεί η Ελλάδα σε έναν παγκόσμιο προορισμό πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Αυτό, δηλαδή, που ήδη έχει επιτευχθεί στην Κύπρο, αφού εκεί φτάνουν σπουδαστές πάνω από 50 χώρες.

ΤΟ ΠΑΡΟΝ