Άτοπες οι δηλώσεις της εκπροσώπου του ρωσικού ΥΠΕΞ σε βάρος της Ελλάδος
Του
ΧΡΗΣΤΟΥ Θ. ΜΠΟΤΖΙΟΥ
Πρέσβη ε.τ.
Έκπληξη και απορίες προκάλεσε το περιεχόμενο των θέσεων που εξέφρασε η εκπρόσωπος Τύπου του ρωσικού ΥΠΕΞ κ. Μαρία Ζαχάροβα σε ανάρτησή της στο κανάλι Telegram, σε απάντηση των δηλώσεων της επικεφαλής του φινλαδικού ΥΠΕΞ κ. Ελίνα Βαλτόνεν.
Προ ημερών, η φινλανδή ΥΠΕΞ είχε δηλώσει: «Οι ενέργειες της Ρωσίας –η εισβολή στην Ουκρανία– παραβιάζουν καθεμία από τις δέκα αρχές του Ελσίνκι που υιοθετήθηκε πριν από μισό αιώνα. Τις ίδιες αρχές, στην καθιέρωση των οποίων συνέβαλε και η ίδια, που υιοθετήθηκαν πριν από πενήντα χρόνια». Απαντώντας, η κ. Ζαχάροβα μίλησε για παραβίαση διεθνών αρχών από κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ, μεταξύ των οποίων συμπεριέλαβε και την Ελλάδα. Συγκεκριμένα, ανέφερε την «παραβίαση της κυρίαρχης ισότητας και του σεβασμού των δικαιωμάτων, με επέμβαση της Χούντας των Μαύρων Συνταγματαρχών στη διακοινοτική σύγκρουση στην Κύπρο, με προσπάθεια προσάρτησης του νησιού στην Ελλάδα». Επίσης, είπε ότι «μπλόκαρε διεθνείς πρωτοβουλίες που στόχευαν στη συνεργασία με τη ‘‘Δημοκρατία της Μακεδονίας’’», λόγω, όπως αναφέρει, της ανεπίλυτης διαφοράς για την ονομασία του κράτους, που συνιστά –κατά την κ. Ζαχάροβα– «παραβίαση των αρχών συνεργασίας μεταξύ των κρατών». Ανάλογες κατηγορίες εκτόξευσε κατά χωρών-μελών του ΝΑΤΟ για τον βομβαρδισμό της Γιουγκοσλαβίας, ειδικά κατά της Γερμανίας και της Γαλλίας. Βέβαια, παρέλειψε να αναφέρει την εισβολή της Σοβιετικής Ένωσης –γράφε Ρωσία– στο Αφγανιστάν το 1979, κάτι που συνιστούσε ωμή παραβίαση των αρχών της Τελικής Πράξης του Ελσίνκι και αποτέλεσε την απαρχή για την όξυνση των σχέσεων με τη Δύση.
Οι τοποθετήσεις της κ. Ζαχάροβα έτυχαν της δέουσας και τεκμηριωμένης απάντησης της Υπηρεσίας Ενημέρωσης του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, με την οποία υπενθυμίζεται στην κ. Ζαχάροβα ότι η παραβίαση της κυριαρχίας και η παράνομη κατοχή του 37% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας οφείλεται στην τουρκική εισβολή, που καταδικάστηκε από τον ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, καθώς και ότι το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων της Ελλάδος έχει απερίφραστα καταδικάσει το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου του 1975. Ως προς την αναφορά στη «Δημοκρατία της Μακεδονίας», υπενθύμισε ότι η διαφορά περί της ονομασίας επιλύθηκε με ειρηνικά μέσα, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ).
Πριν επιχειρήσουμε να σχολιάσουμε τα κίνητρα της αναφοράς της κ. Ζαχάροβα στην Ελλάδα, αξίζει μία αναφορά και στην Τελική Πράξη του Ελσίνκι, η οποία υπογράφηκε στη φινλανδική πρωτεύουσα το 1975. Την υπέγραψαν όλα τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ, του Συμφώνου της Βαρσοβίας, καθώς και 13 μη δεσμευόμενες χώρες. Ήταν, δε, προϊόν της αντίληψης και της εκτίμησης για ειρηνική συνύπαρξη, αντί της συνεχούς αντιπαλότητας και των ιδεολογικών συγκρούσεων. Μεταξύ των πέντε κεφαλαίων της Τελικής Πράξης, σημαντικότερο ήταν εκείνο που προέβλεπε τον έλεγχο των εξοπλισμών μεταξύ των δύο Συνασπισμών, όπως και την τήρησή του. Οι σχετικές διατάξεις και οι περιορισμοί συγκεκριμενοποιούνται με τη Συμφωνία CFE (Conventional Forces Europe – Συμβατικά Όπλα για την Ευρώπη) που ατυχώς έχει καταστεί ανενεργή μετά το πάγωμα, προ ετών, της συμμετοχής της Ρωσίας.
Για να επανέλθουμε στους λόγους που ώθησαν την κ. Ζαχάροβα να αναφερθεί με άτοπες θέσεις κατά της Ελλάδας, η εκτίμησή μας είναι ότι το έπραξε από πολιτικό οπορτουνισμό. Για να ευχαριστήσει την Τουρκία και τον αναξιόπιστο, για τις πολιτικές που ακολουθεί έναντι της Ρωσίας, τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν. Συγχρόνως, επιβεβαιώνει τις άδικες θέσεις που διαχρονικά η Ρωσία έχει λάβει έναντι της Ελλάδος. Κατά καιρούς έχουμε αναφερθεί στη συμπάθεια που τρέφει ο ελληνικός λαός έναντι των Ρώσων. Και τούτο όχι μόνο για το ομόδοξο της πίστης, όσο για το ότι τα μαύρα χρόνια της δουλείας υπό τον οθωμανικό ζυγό χιλιάδες Έλληνες βρήκαν καταφύγιο στην τσαρική Ρωσία, όπου πολλοί αναδείχθηκαν σε προσωπικότητες της διεθνούς πολιτικής σκηνής, όπως ο Ιωάννης Καποδίστριας κ.ά., αλλά και στον οικονομικό τομέα, με επιτυχημένους επιχειρηματίες, οι οποίοι στη συνέχεια υπήρξαν μεγάλοι εθνικοί ευεργέτες.
Αντίθετα, σε ό,τι αφορά τη στάση των εκάστοτε ρωσικών καθεστώτων έναντι της Ελλάδος, καταγράφονται αρνητικές θέσεις, που έχουν βλάψει τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα. Θα περιοριστούμε στην αναφορά ορισμένων μόνο περιπτώσεων, παλαιότερων και σύγχρονων χρόνων. Κατ’ αρχάς θα αναφέρουμε τα Ορλοφικά, με την υποκίνηση των Ελλήνων σε εξέγερση κατά των Οθωμανών Τούρκων και στη συνέχεια την εγκατάλειψή τους, με τις γνωστές τραγικές συνέπειες. Στην πλέον σύγχρονη εποχή, καταγράφεται η αρνητική στάση του Πατριαρχείου Μόσχας έναντι του Οικουμενικού της Κωνσταντινουπόλεως, όπως και οι προσπάθειες της ρωσικής διπλωματίας να κηρυχθεί το Άγιο Όρος αυτόνομη περιοχή, αντί της ενσωμάτωσης στην ελληνική επικράτεια. Επίσης, το κομμουνιστικό – μαρξιστικό καθεστώς του Λένιν εμμέσως παρέσχε πολιτική και υλική υποστήριξη στον Κεμάλ Ατατούρκ για αντίσταση στη Μικρασιατική Εκστρατεία των Ελλήνων, με τη γνωστή τραγική κατάληξη για τον Ελληνισμό. Ακόμη, στα τέλη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου παρείχε πλήρη υποστήριξη στις δυνάμεις του ΕΛΑΣ, γεγονός που συνέβαλε στη διεξαγωγή του εμφυλίου πολέμου.
Άραγε, όσα ανάφερε η κ. Ζαχάροβα είχαν τεθεί υπόψη του διπλωματικού συμβούλου του Προέδρου Πούτιν κ. Γιούρι Ουσιακόφ και του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών Αλεξάντερ Γκρούσκο, αμφότερων έμπειρων διπλωματών, με τους οποίους συνυπηρέτησα επί τετραετίας στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟSCE – ΟΑΣΕ); Σε κάθε περίπτωση, και για όσα μη θετικά αναφέρονται και αποδίδονται στις ελληνορωσικές σχέσεις, οι διπλωματίες των δύο χωρών οφείλουν, για πολιτικούς, γεωπολιτικούς, οικονομικούς, θρησκευτικούς και πολιτιστικούς λόγους, να εργαστούν για την ανάπτυξη στενών σχέσεων συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών. Η Ρωσία δεν παύει να είναι μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, με ρόλο στα Βαλκάνια, και η Ελλάδα να κατέχει μια ιδιαίτερη γεωγραφική θέση στην ευαίσθητη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
