Αμάζευτες θα μείνουν οι ελιές σε πολλές περιοχές
–Η έλλειψη εργατικών χεριών και η άνοδος των μεροκάματων καθιστούν προβληματική και ασύμφορη τη συγκομιδή
Εδώ και μερικά χρόνια, όταν έρχεται η ώρα της συγκομιδής, κρύος ιδρώτας λούζει τους παραγωγούς. Παλιά ανησυχούσαν μήπως και δεν είναι καλός ο καρπός, μήπως είναι ελαττωματικά τα προϊόντα και δεν πιάσουν καλή τιμή.
Τώρα, το άγχος τους είναι ποιος θα μαζέψει τους καρπούς, ποιος θα κάνει τη συγκομιδή. Γιατί, αν μείνουν οι καρποί στα δέντρα, η σοδειά θα πάει χαμένη και η χρονιά θα φύγει με ζημία.
Τώρα είναι η εποχή που μαζεύονται οι ελιές. Η χρονιά ήταν καλή φέτος, τα δέντρα είναι γεμάτα, η ποιότητα προβλέπεται ικανοποιητική και οι παραγωγοί αισιοδοξούν ότι θα σβήσουν οι ζημίες των προηγούμενων χρόνων. Τότε που δεν υπήρχε πολύ λάδι, με αποτέλεσμα η τιμή του να φτάσει στα ύψη.
Φέτος η χρονιά φαίνεται καλή, η αγωνία όμως είναι αν θα μπορέσουν οι παραγωγοί να μαζέψουν τις ελιές. Άλλωστε, το καλοκαίρι είδαν και έπαθαν να μαζέψουν τις φράουλες και τα ροδάκινα, ήδη στη Θεσσαλία ψάχνουν με το… κιάλι να βρουν εργάτες για να μαζέψουν τα μήλα. Και σε λίγο αρχίζουν τα πορτοκάλια, ενώ έχουν αρχίσει ήδη τα μανταρίνια. Ωστόσο, όταν μαζεύονται πολλές συγκομιδές, τα πράγματα δυσκολεύουν, αφού δεν υπάρχουν χέρια. Και, παρά τα μηχανήματα που υπάρχουν, τα χέρια πάντα χρειάζονται. Και όχι απλά χρειάζονται, αλλά είναι απαραίτητα.
Πέρα, όμως, από τη δυσκολία να βρεθούν εργατικά χέρια, υπάρχει και το θέμα του μεροκάματου. Γιατί φέτος ακόμα και οι ξένοι εργάτες ζητούν 70 ευρώ μεροκάματο, ενώ πέρυσι έπαιρναν 50 ευρώ. Οι παραγωγοί λένε πως με αυτά τα μεροκάματα δεν βγαίνουν και θα προτιμήσουν να αφήσουν τις ελιές στα δέντρα και ας τις μαζέψουν τον Γενάρη ή και καθόλου.
Το γεγονός αυτό φέρνει στην επιφάνεια την αλλαγή που έχει επέλθει στις οικογένειες των αγροτών και των παραγωγών. Γιατί παλιότερα τη συγκομιδή την έκανε όλη η οικογένεια. Η γυναίκα, τα παιδιά ήταν από τα ξημερώματα στο χωράφι και μέχρι να πέσει ο ήλιος μάζευαν ελιές. Τώρα αυτά δεν υπάρχουν. Οι γυναίκες δύσκολα βγαίνουν στα χωράφια, ενώ τα παιδιά σπουδάζουν και τα περισσότερα λείπουν γιατί ζουν σε μεγάλα αστικά κέντρα, όπου βρίσκονται οι σχολές τους. Έτσι, οι παραγωγοί δεν έχουν οικογενειακή βοήθεια και καταφεύγουν στην αναζήτηση εργατών με ημερομίσθιο, αλλά φέτος, λόγω των υπέρογκων αμοιβών που ζητούν, δεν συμφέρει η απασχόλησή τους.
Φέτος τα μεροκάματα έχουν ανέβει από τα 50 στα 70 ευρώ, αλλά το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν νόμιμοι εργάτες για να κάνουν συγκομιδή. Επίσης, σε περιοχές με μειωμένη παραγωγή, λόγω ξηρασίας το καλοκαίρι, το κόστος της συγκομιδής είναι απαγορευτικό. Αυτό σημαίνει ότι πολλοί παραγωγοί δεν θα μαζέψουν ελιές, καθώς η μικρή παραγωγή δεν τους αφήνει εισόδημα. Για να μπορεί να βγει φέτος ο παραγωγός, πρέπει η τιμή του ελαιολάδου να φτάσει στα 6 ευρώ το κιλό.
Ένα συνεργείο με 500 ευρώ θα μαζέψει 20 σάκους (55 έως 60 κιλά ο καθένας) και ο παραγωγός θα πάρει από αυτήν την ποσότητα 100 κιλά ελαιόλαδο. Με τιμή 5 ευρώ θα του φέρει ένα εισόδημα 900 ευρώ, δηλαδή, ίσα που θα καλύψει το κόστος συγκομιδής. Τα μεροκάματα έχουν φτάσει στα ύψη, από 60 μέχρι 80 ευρώ. Στα θερμοκήπια οι εργάτες παίρνουν μεροκάματο 40 ευρώ, οπότε, για να έρθουν στις ελιές, ζητάνε υψηλότερο μεροκάματο.
Όπως λένε οι παραγωγοί, έχουν σκεφτεί να δουλέψουν τη συγκομιδή νόμιμα και με εργόσημο με εργάτες που δεν έχουν χαρτιά.
Όσοι ζουν στη χώρα μας χωρίς έγγραφα δεν μπορούν να εργαστούν νόμιμα στο χωράφι. Οι παραγωγοί πρότειναν, όπως λένε, να βγει στο όνομα του κάθε παραγωγού ένα μπλοκ από την τράπεζα (όπως είναι οι επιταγές), με το οποίο να πληρώνει τον εργάτη και να αναγράφει πάνω τα στοιχεία από το διαβατήριο. Στη συνέχεια ο εργάτης θα πηγαίνει στην τράπεζα για να εισπράξει την αμοιβή του. Από την τράπεζα θα μπορεί να παρακρατηθεί η ασφαλιστική εισφορά και η φορολογία. Έτσι θα δουλεύουν οι εργάτες νόμιμα στα χωράφια και θα μπορούν να καταγράφουν οι ελαιοπαραγωγοί στα έξοδα τα μεροκάματα της συγκομιδής.
