Έτσι θα μπορέσουν να ξαναπάρουν τα σπίτια τους όσοι τα έχασαν σε πλειστηριασμό
ΤΑΡΑΖΕΙ ΤΑ ΝΕΡΑ Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΗΣ ΓΣΕΕ
–Προβλέπεται η έκδοση κοινωνικού ομολόγου, που θα αποτελέσει το χρηματοδοτικό εργαλείο για την υλοποίηση της επανάκτησης των ακινήτων
Η ΓΣΕΕ ρίχνει το γάντι σε όλους, κυβέρνηση, αντιπολίτευση, τοπική αυτοδιοίκηση, τράπεζες, κοινωνικούς φορείς, ιδρύματα, και σε οποιονδήποτε λέει ότι συμπάσχει ή συμπαρίσταται στις οικογένειες που χάνουν τα σπίτια τους από τα ποικιλώνυμα «κοράκια», που τους τα παίρνουν για λίγα ψίχουλα, και με μια ρηξικέλευθη πρόταση που κατέθεσε παρουσιάζει έναν σοβαρό, αξιοπρεπή και νόμιμο τρόπο, που διευκολύνει τους ανθρώπους αυτούς να επανακτήσουν το σπίτι που έχασαν.
Η πρόταση της ΓΣΕΕ έρχεται να δώσει λύση στο πολύ δύσκολο πρόβλημα της στεγαστικής κρίσης, που είναι αποτέλεσμα του ξεσπιτώματος χιλιάδων οικογενειών μέσω των πλειστηριασμών, της υπερβολικής αύξησης των ενοικίων λόγω της ανόδου των τιμών των ακινήτων, που οφείλεται στις αθρόες αγορές που παρατηρήθηκαν τα τελευταία οκτώ χρόνια για την απόκτηση «χρυσής βίζας», και των πολλών κλειστών διαμερισμάτων που υπάρχουν, επειδή οι ιδιοκτήτες τους δεν έχουν τα μέσα να τα συντηρήσουν και να τα κάνουν κατοικήσιμα.
Μέσα σε αυτήν την εφιαλτική πραγματικότητα, η οποία πολλαπλασιάζει τους άστεγους και εξαθλιώνει κάθε οικογένεια –γιατί, όπως και να το κάνουμε, η βάση, το καταφύγιο, ο ακρογωνιαίος λίθος είναι το σπίτι της–, έρχεται η πρόταση της ΓΣΕΕ να βάλει τα πράγματα στη θέση τους και να λειτουργήσει ως λυδία λίθος για τη γνησιότητα των προθέσεων όλων εκείνων που… κόπτονται για τους άστεγους και τους ξεσπιτωμένους.
Την εν λόγω πρόταση, που ουσιαστικά είναι η έκδοση κοινωνικού ομολόγου, ενός χρηματοδοτικού εργαλείου που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την επαναγορά κατοικιών από κοινωνικές ομάδες που έχασαν τα σπίτια τους σε πλειστηριασμούς αλλά και για την ενεργή εμπλοκή της τοπικής αυτοδιοίκησης στην προσπάθεια επίλυσης του δύσκολου προβλήματος της στεγαστικής κρίσης, κατέθεσε η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδος, που είναι όργανο της ΓΣΕΕ.
Παρουσιάζοντας ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο έξι παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης, η ΕΕΚΕ της ΓΣΕΕ προτείνει μεταξύ άλλων την υποβοήθηση της επαναγοράς κατοικίας από φυσικά πρόσωπα.
Κάτι τέτοιο, επισημαίνει, θα μπορούσε να υποστηριχθεί μέσω της έκδοσης κοινωνικού ομολόγου, το οποίο θα αποβλέπει στη χρηματοδότηση αγοράς κατοικιών που χάθηκαν λόγω πλειστηριασμών ή αδυναμίας αποπληρωμής, με σκοπό την επανένταξη των νοικοκυριών σ’ αυτές.
Η πρόταση προχωρά πέρα από τις κλασικές μορφές επιδότησης ή δανειοδότησης: Το κοινωνικό ομόλογο αντιμετωπίζεται ως μηχανισμός ενεργοποίησης κεφαλαίων της κοινωνικής οικονομίας, όπου ιδιώτες επενδυτές, θεσμικοί φορείς ή κοινωφελή ιδρύματα θα μπορούν να τοποθετούν πόρους για κοινωνικούς σκοπούς, με μετρήσιμο αποτέλεσμα.
Με αυτόν τον τρόπο, η ΕΕΚΕ εισάγει μια διαφορετική χρηματοδοτική ιδέα στη συζήτηση για τη στέγαση, ευθυγραμμισμένη με διεθνείς πρακτικές social bonds, που έχουν εφαρμοστεί σε χώρες όπως η Γαλλία και η Ολλανδία.
Παράλληλα, προτείνει και την ενεργό συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης στη διαχείριση και στην αξιοποίηση του προγράμματος, μέσω αφενός της αξιοποίησης ακινήτων ιδιοκτησίας δήμων και περιφερειών για κοινωνική στέγαση, προσωρινή φιλοξενία ή επαναστέγαση νοικοκυριών που έχασαν την κατοικία τους και αφετέρου της σύμπραξης των ΟΤΑ με κοινωνικούς φορείς και τράπεζες, ώστε να διευκολυνθεί η εφαρμογή του προγράμματος επαναγοράς κατοικιών.
Θέτει, δε, στη συζήτηση και τη δημιουργία τοπικών φορέων στεγαστικής πολιτικής, οι οποίοι θα λειτουργούν ως ενδιάμεσοι ανάμεσα σε επενδυτές, πολίτες και κεντρική διοίκηση για τη διαχείριση των κοινωνικών ομολόγων.
Η ΕΕΚΕ αναγνωρίζει ότι οι δήμοι αποτελούν τον πιο κοντινό θεσμό προς τον πολίτη και, συνεπώς, μπορούν να παίξουν κομβικό ρόλο στην ταυτοποίηση των πραγματικών στεγαστικών αναγκών και στην επιτόπου εφαρμογή των προγραμμάτων επαναγοράς και κοινωνικής κατοικίας.
Η ιδέα για το κοινωνικό ομόλογο, όπως αποτυπώνεται στην πρόταση του φορέα που ανήκει στη ΓΣΕΕ, προϋποθέτει:
– Έκδοση ομολόγου κοινωνικού χαρακτήρα, με σαφώς προσδιορισμένο κοινωνικό σκοπό τη στήριξη νοικοκυριών που έχασαν την κατοικία τους.
– Απόδοση κεφαλαίων στους επενδυτές με βάση την επιτυχία του προγράμματος (π.χ. αριθμός κατοικιών που επαναποκτήθηκαν ή νοικοκυριών που επανεγκαταστάθηκαν).
– Διαχείριση από δημόσιο φορέα ή σύμπραξη δημόσιου – ιδιωτικού τομέα, με διαφάνεια και κοινωνική λογοδοσία.
– Ενσωμάτωση ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων, π.χ. μέσω Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων ή Κοινωνικού Ταμείου.
Το ομόλογο κοινωνικής αλληλεγγύης είναι ένας οικονομικός τίτλος (επενδυτικό εργαλείο) που εκδίδεται συνήθως από το κράτος ή από έναν δημόσιο φορέα με σκοπό τη χρηματοδότηση κοινωνικών δράσεων ή προγραμμάτων κοινωφελούς χαρακτήρα, όπως η αντιμετώπιση της φτώχειας, η ενίσχυση του συστήματος υγείας ή παιδείας, η στήριξη ευάλωτων ομάδων ή η προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης.
Οι επενδυτές (πολίτες, θεσμοί ή ιδρύματα) αγοράζουν το ομόλογο, δανείζοντας, ουσιαστικά, χρήματα στον εκδότη. Τα κεφάλαια που συγκεντρώνονται χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για κοινωνικούς σκοπούς. Ο επενδυτής λαμβάνει απόδοση (τόκο) –συχνά χαμηλότερη από άλλα ομόλογα–, αλλά συμμετέχει σε μια κοινωνικά υπεύθυνη επένδυση.
Η ΕΕΚΕ θεωρεί πως η στέγη είναι θεμελιώδες κοινωνικό δικαίωμα και όχι προϊόν αποκλειστικά της αγοράς. Και προτείνει επίσης την αύξηση της προσφοράς κατοικιών μακροχρόνιας ενοικίασης μέσω φορολογικών κινήτρων, μηδενισμού ΕΝΦΙΑ και εμπλοκής ενδιάμεσων φορέων, που θα διασφαλίζουν τη σωστή χρήση των ακινήτων, την ενίσχυση της κατασκευής προσιτών νεόδμητων κατοικιών μέσω οικοδομικών συνεταιρισμών, με εγγυοδοσία του Δημοσίου, για ευκολότερη πρόσβαση σε χρηματοδότηση και αναβίωση μεγάλων αστικών διαμερισμάτων των δεκαετιών 1950 – 1960 μέσω προγραμμάτων συγκατοίκησης ειδικών ομάδων (νέοι, ηλικιωμένοι, δημόσιοι υπάλληλοι).
