Άλλος Γιώργος από Δευτέρα!

Το ποσοστό θα είναι πάνω από 55%… Πολλοί μιλούν ακόμη για έκπληξη, που μπορεί να ξεπεράσει το 60%.

Νέα αρχή, χωρίς φέουδα, υπόσχεται ο Γιώργος Παπανδρέου. Είναι απαίτηση του κόσμου να υπάρξει ένα νέο και ενιαίο ΠΑΣΟΚ. Και περιγράφει πώς θα είναι αυτό το νέο ΠΑΣΟΚ, πώς το σκέπτεται. Και χωρίς δισταγμό δηλώνει ότι όλους τους χρειαζόμαστε, αλλά καθοριστική θα είναι η δική τους θέση. Και ο νοών νοείτω. Απʼ αυτούς εξαρτάται ποιος θα είναι ο ρόλος τους… Ο ίδιος δεν πρόκειται ούτε να τους προκαλέσει ούτε να τους διαγράψει.

Κάπου φοβάται την ύπαρξη διάσπασης. Γιʼ αυτό και στο σχετικό ερώτημα, η απάντησή του είναι «Ελπίζω πως δεν θα υπάρξει… αν και δεν ξέρω τι έχουν κατά νου…»

Κατηγορηματικά διακηρύσσει ότι τα κυριαρχικά μας δικαιώματα είναι αδιαπραγμάτευτα. Σαφέστατο το μήνυμα προς τους… φίλους προς βορρά και προς ανατολάς…

Εμείς δεν ξεχνούμε… Υπάρχει μνήμη. Κι αυτή είναι η δέσμευση για την πορεία των εθνικών μας θεμάτων.

Μας είπε πολλά ο Γιώργος Παπανδρέου. Τα καταγράψαμε. Η σειρά σας να τα διαβάσετε και να βγάλετε τα συμπεράσματά σας για το ΠΑΣΟΚ που χάρη σʼ εσάς στάθηκε στα πόδια του και μπορεί να κάνει δύσκολη τη ζωή του Καραμανλή.

// Κύριε πρόεδρε, φθάσαμε στο τέλος της εσωκομματικής αναμέτρησης, που κάλυψε μια δεύτερη προεκλογική εκστρατεία σʼ όλη τη χώρα. Ποια είναι τα συμπεράσματά σας, τι ήταν εκείνο που σας εντυπωσίασε περισσότερο και με ποια συναισθήματα πάτε σήμερα στην κρίσιμη κάλπη;

– Όσο κι αν σας ακούγεται περίεργο, το πιο σημαντικό σε αυτή τη διαδικασία δεν ήταν η εκλογή προέδρου του Κινήματος!

Αν κάποιος κοιτάξει κάτω από την επιφάνεια των πραγμάτων θα διακρίνει ότι αυτή η εκλογή ήταν η αφορμή, μια ιστορική ευκαιρία, θα έλεγα, για μια πορεία αυτογνωσίας του Κινήματός μας, αλλά και του καθένα από εμάς.

Ενεργοποιήσαμε ως Κίνημα την πολιτική μας συνείδηση. Ξανασκεφτήκαμε, συγκρουστήκαμε ορισμένες φορές άσχημα, όμως φέραμε πάλι την πολιτική στο προσκήνιο.

Αυτό ήταν για μένα και το πιο εντυπωσιακό.

Είδα ανθρώπους να ξανασυναντιούνται μετά από πολλά χρόνια.

Είδα ανθρώπους να παθιάζονται με τα δρώμενα, ίσως και με τα πρόσωπα, αλλά στην πραγματικότητα εκείνο που συνέβαινε είναι ότι ξαναπαθιάζονταν με την πολιτική.

Είδα την πολιτική να επιστρέφει στις σχέσεις και στις συναναστροφές των ανθρώπων.

Είδα την πολιτική να ξαναζωντανεύει το Κίνημά μας.

Είδα ανθρώπους που δεν μιλιόντουσαν, εξαιτίας ίσως προσωπικών διαφορών, να τις ξεχνούν και να ξαναβρίσκονται για να κουβεντιάσουν πάνω σε πολιτική βάση το κοινό μας μέλλον.

Παρά το γεγονός ότι το ΠΑΣΟΚ δεν βρίσκεται πια στην εξουσία, ολόκληρη η κοινωνία παρακολουθεί τις εξελίξεις του.

Καθώς καταλαβαίνετε, αυτό που συμβαίνει δεν είναι καθόλου τυχαίο. Δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την ανάκτηση της χαμένης πολιτικής ηγεμονίας μας. Υπό την προϋπόθεση, βέβαια, ότι οι προσδοκίες που δημιουργεί η νέα αρχή μετά τις 11 Νοεμβρίου δεν θα διαψευσθούν, δεν θα ματαιωθούν, αλλά αντίθετα θα πολλαπλασιάζουν διαρκώς τη δυναμική μας. Γιʼ αυτό και καλώ σήμερα για μια ακόμα φορά σε όσο το δυνατόν μαζικότερη συμμετοχή στις διαδικασίες μας για την εκλογή προέδρου. Δεν πρόκειται μόνο για το μέλλον του ΠΑΣΟΚ. Πρόκειται για το μέλλον του συνόλου του πολιτικού μας συστήματος αλλά και της χώρας.

// Το σοκ της 16ης Σεπτεμβρίου τι επιπτώσεις είχε σʼ εσάς; Σας άλλαξε, σας φόβισε; Περιμένατε την ήττα, και σʼ αυτή την έκταση; Αισθανθήκατε κάποια στιγμή να παραιτείστε; Κι αν υπήρξε τέτοια πρόθεση, ποιοι σας μετέπεισαν;

– Όπως έχω ξαναπεί, επρόκειτο για μια εμπειρία που με δίδαξε. Με έμαθε, με άλλαξε, με έκανε να αποφασίσω να σταθώ όρθιος και να δώσω τη μάχη μου. Ήμουν σίγουρος ότι δεν επρόκειτο για προσωπική μου μόνο μάχη. Επρόκειτο, κυρίως, για πολιτική μάχη. Επρόκειτο για μια μάχη που έπρεπε να δώσω και να κερδίσω μαζί με το ΠΑΣΟΚ ενάντια στα αίτια που προκαλούσαν τις ήττες του, στις συμπεριφορές που είχαν θυμώσει τον λαό μας, στις πρακτικές που μας είχαν αποκόψει από τα προβλήματα και τις προτεραιότητες του πολίτη, στους κινδύνους που απειλούν με συρρίκνωση τη δημοκρατία μας και με χειραγώγηση την κοινή γνώμη.

Ζήτησα ασφαλώς τη γνώμη των συνεργατών μου. Συζήτησα όλα τα ενδεχόμενα. Ήμουν, άλλωστε, έτοιμος για όλα. Και, πρώτα απʼ όλα, ήμουν έτοιμος για την αυτοκριτική που όφειλα να κάνω, αναγνωρίζοντας τα δικά μου λάθη για το γεγονός ότι 3,5 χρόνια μετά την ήττα του 2004 το ΠΑΣΟΚ εξακολουθούσε να αποτελεί μέρος της γενικότερης κρίσης του πολιτικού μας συστήματος αντί να πείθει για τη δυνατότητά του να την υπερβεί. Το στρατηγικό πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ ξεπερνούσε, ωστόσο, τις προσωπικές μου ευθύνες, γιʼ αυτό και προχώρησα αμέσως στην περιγραφή του. Κατέθεσα τις προτάσεις μου για την επίλυσή του στο Εθνικό Συμβούλιο.

Σε κάθε πάντως περίπτωση, ήμουν ο αποδέκτης της εντολής που μου είχαν δώσει οι φίλοι και οι οπαδοί μας το 2004. Κατά συνέπεια, μόνον αυτοί θα μπορούσαν να κρίνουν αν έπρεπε ή όχι να την ανανεώσουν. Και ακριβώς επειδή ζήτησα, εφόσον αυτό συνέβαινε, η εντολή που θα ξανάπαιρνα να είναι δυνατή και καθαρή, παρουσίασα, τόσο κατά τη διάρκεια των περιοδειών μου όσο και στην Εθνική Συνδιάσκεψη του κόμματός μας, ποιο ακριβώς θα ήταν το περιεχόμενό της. Με ποιες δηλαδή κοινωνικές συμμαχίες, ποιες αξίες, ποιες αρχές και ποιους στόχους θα άρχιζα από την επομένη της εσωκομματικής μας διαδικασίας να παίρνω τις πρωτοβουλίες που κατά τη γνώμη μου αποτελούν τις προϋποθέσεις ανάκτησης της εμπιστοσύνης του ελληνικού λαού και της νίκης μας στις επόμενες εκλογές.

// Περιμένατε ότι θα χάσετε; Για ποιον λόγο πριν από το μεσημέρι της Κυριακής των εκλογών τηλεφωνήσατε σε πολλούς βουλευτές και γραμματείς Νομαρχιακών Επιτροπών όλης της χώρας. Τι τους ζητήσατε; Στήριξη αν οι κάλπες βγάλουν ΝΔ;

– Πρώτα να τους ευχαριστήσω για τον αγώνα που έδιναν. Δεύτερο για να ζητήσω τη συνεχή κινητοποίηση και τρίτο για να έχω εικόνα, η οποία μου μεταφέρθηκε από τη μεγάλη πλειοψηφία τους ως θετική.

// Περιμένατε την κίνηση Βενιζέλου, είχατε πληροφορίες ότι σχεδιαζόταν κίνηση ανατροπής σας; Αυτό εννοούσατε με την κατηγορία περί υπονόμευσής σας;

– Τα περί υπονόμευσης τα έχω εξηγήσει και αναλύσει επανειλημμένως και δεν προτίθεμαι να επανέλθω τώρα ξανά σε αυτά.

Το τι έγινε τα 3,5 τελευταία χρόνια είναι πια γνωστό. Αλλά είναι η ώρα να μιλήσουμε για το μέλλον και όχι για το παρελθόν.

// Τα γκάλοπ της Δευτέρας, που ήταν σε ποσοστό πάνω από 70% υπέρ του Βενιζέλου, σας ανησύχησαν; Θεωρήσατε τετελεσμένη την αλλαγή;

– Αλίμονο αν θεωρούσα τετελεσμένα τα δεδομένα. Και αλίμονο αν συνέχεα τις δημοσκοπήσεις με τη δυναμική της διαμόρφωσης της κοινής γνώμης. Ακόμα περισσότερο αλίμονο αν επηρεαζόμουν από τις δημοσκοπήσεις και αποφάσιζα με βάση αυτές ποιες αποφάσεις θα ʼπρεπε να πάρω και ποιους αγώνες θα ʼπρεπε να δώσω.

Στην καλύτερη περίπτωση οι δημοσκοπήσεις, ακόμα κι αν ήταν ακριβείς, δεν θα μπορούσαν να ήταν τίποτα περισσότερο από την καταγραφή μιας στιγμιαίας στάσης του εκλογικού σώματος.

// Τι ήταν εκείνο που στη συνέχεια οδήγησε στη μεγάλη ανατροπή;

– Το απλό γεγονός ότι δόθηκε ο χρόνος στον προβληματισμό και την ανάλυση τόσο των πραγματικών αιτίων της ήττας όσο και των πραγματικών διαφορών μεταξύ των διλημμάτων και των απαντήσεων που έδιναν οι υποψήφιοι για την προεδρία του κόμματος.

// Ποια ήταν τα στοιχεία που λειτούργησαν υπέρ σας; Ο Παπανδρεϊσμός, το ξύπνημα της θύμησης του πατέρα, του παππού, το γεγονός ότι οι εκδότες βρίσκονται πάλι πίσω από την επιχείρηση αλλαγής ηγεσίας;

– Υπάρχει η μνήμη. Υπάρχει η κρίση. Υπάρχει η σύγκριση. Υπάρχει και το περί δικαίου αίσθημα των Ελλήνων. Πρόκειται για έναν λαό που έχει εμπειρίες, που διατηρεί αναμνήσεις, που τιμά παραδόσεις, που θέλει να ξαναδεί τις αξίες του να πρυτανεύουν στην πολιτική ζωή και τα κόμματα που φιλοδοξούν να τον εκπροσωπήσουν να μη λειτουργούν ως μηχανισμοί εξουσίας αλλά ως εργαλεία κοινωνικών αλλαγών.

Εάν η απογοήτευση από τη φθορά του ΠΑΣΟΚ και τα εκφυλιστικά φαινόμενα που παρουσιάστηκαν στη λειτουργία του τα τελευταία χρόνια τον απομάκρυναν από την κοίτη που χάραζε στην πορεία του, η ΝΔ σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσε να ανταποκριθεί στις προσδοκίες του και άρα να τη θεωρήσει σαν μια μονιμότερη και περισσότερο αξιόπιστη κυβέρνηση με ικανότητα λύσης των ζωτικών προβλημάτων του.

Στο ΠΑΣΟΚ εξακολουθεί να εναποθέτει τις ελπίδες του και να περιμένει να ξαναγίνει το Κίνημα που ταυτίζεται με τα συμφέροντά του, για να το επαναφέρει στην εξουσία.

Είδε, λοιπόν, και ποιος και τι και γιατί ανταποκρινόταν σʼ αυτές του τις προσδοκίες. Το γεγονός, επίσης, ότι αντιλήφθηκε ότι κάποιοι δεν ήθελαν να ξαναδούν το ΠΑΣΟΚ να επιστρέφει στις ρίζες του, να ξαναβρίσκει την ταυτότητά του και να αναδεικνύει τη διαφορά του από κάθε μορφής συντηρητική αντίληψη και δεξιά πρακτική, ήταν ασφαλώς κάτι που συνετέλεσε στο να διακρίνει τι και γιατί ακριβώς συνέβαινε πίσω από τις αντιπαραθέσεις μας για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ.

// Για ποιον λόγο πιστεύετε ότι συσπειρώθηκε ο κόσμος κοντά σας, ακόμη και όλα σχεδόν τα ιστορικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ, που κάποια χρόνια πριν δεν μιλούσαν και τόσο κολακευτικά για σας;

– Ο κόσμος νομίζω ότι κατάλαβε πολύ καλά ότι το πρόβλημα και οι διαφορές μας δεν ήταν προσωπικές και επικοινωνιακές. Ήταν πολιτικές και στρατηγικές. Ζήτησα απʼ αυτόν τον κόσμο μια καθαρή, δυνατή και πολύ σαφή εντολή: να κάνουμε μια νέα αρχή, χωρίς συμβιβασμούς και υποκρισίες, χωρίς στρογγυλέματα και διγλωσσίες. Να ορίσουμε τις κοινωνικές μας συμμαχίες και να κάνουμε τις ριζοσπαστικές αλλαγές που απαιτεί η εξυπηρέτηση του κοινού οράματος για μια σύγχρονη, δημιουργική και δίκαιη Ελλάδα, για μια ισχυρή δημοκρατία, για μια αδιαπραγμάτευτη αυτονομία της πολιτικής έναντι κάθε οικονομικού ή άλλου εξωθεσμικού συμφέροντος.

Όσο για τα ιστορικά στελέχη, ακριβώς επειδή είναι ιστορικά, νομίζω ότι δεν μπορούσαν τελικά παρά να συμμεριστούν την άποψή μου ότι το πρόβλημά μας δεν ήταν πρόβλημα ηγεσίας και προσώπων, αλλά πρόβλημα ουσίας και ιδεολογίας.

// Να έρθουμε όμως στην επόμενη μέρα, κύριε πρόεδρε. Όλα τα γκάλοπ δέχονται ότι θα επανεκλεγείτε. Το κλίμα όμως μέσα στο ΠΑΣΟΚ αλλά και στην κοινή γνώμη και στους οπαδούς της παράταξης είναι ότι δεν θα υπάρξει η παραμικρή ανοχή. Θέλουν να δουν ένα άλλο ΠΑΣΟΚ και έναν άλλον Παπανδρέου. Να περιμένουμε από τη Δευτέρα πράγματι έναν άλλο Γιώργο;

– Έχω ξαναπεί ότι ο Γιώργος Παπανδρέου της 12ης Νοεμβρίου θα είναι ένας Παπανδρέου που τιμά το όνομά του, σέβεται την παράταξή του, επιδιώκει τη νέα ενότητά της, είναι αποφασισμένος για τη νέα συλλογικότητά της και κυρίως είναι αποφασισμένος να αναδείξει τις αξίες της και να υπερασπιστεί τις αρχές της.

// Πώς έχετε αποφασίσει να κυβερνήσετε το ΠΑΣΟΚ και να το οδηγήσετε στην εξουσία; Θα τολμήσετε αλλαγές, τομές, θα λειτουργήσετε ενωτικά, θα αξιοποιήσετε όλες τις δυνάμεις;

– Είναι απαίτηση της βάσης του ΠΑΣΟΚ αλλά και των προοδευτικών πολιτών. Να υπάρξει και νέο και ενιαίο ΠΑΣΟΚ.

Σε ό,τι αφορά τις αλλαγές που σκοπεύω να κάνω για να ξαναβρεθούμε σε τροχιά νίκης, είναι οι αλλαγές που θα επιτρέψουν στο ΠΑΣΟΚ να γίνει ένα πιο δημοκρατικό, πιο ανοιχτό, πιο συμμετοχικό κόμμα. Να αντιπροσωπεύει αυθεντικότερα τα συμφέροντα του λαού. Να μάχεται πιο αποφασιστικά για την αυτονομία της πολιτικής και της δημοκρατίας, για τη χειραφέτηση της κοινής γνώμης και των πολιτών από την κηδεμονία των κατεστημένων, από τα μεγάλα συμφέροντα που συρρικνώνουν τη δημοκρατία, οικειοποιούνται δημόσια αγαθά, ενοχλούνται από τα κόμματα που θέλουν να υπερασπίσουν τον δημόσιο χώρο, τη δημόσια δωρεάν παιδεία, τη δημόσια υγεία, την ελεύθερη πρόσβαση στη γνώση και στην πληροφόρηση, στην εργασία και στην ανάπτυξη.

Τους εργαζόμενους και τους φορείς τους, τα συνδικάτα και τους συνεταιρισμούς, τις ομάδες παραγωγών και τις τοπικές κοινωνίες, την τοπική αυτοδιοίκηση και τους πολίτες που αγωνίζονται, θέλουν και αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες για την περιφερειακή ανάπτυξη, τις εναλλακτικές μορφές ενέργειας, τις εναλλακτικές μορφές καλλιεργειών, τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού, τις εναλλακτικές μορφές οργάνωσης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών και δράσεων στηριγμένων στις νέες τεχνολογίες, στη γνώση και στο ανθρώπινο δυναμικό.

Θα είναι, πρώτα απʼ όλα, οι αλλαγές του τρόπου οργάνωσης και λειτουργίας μας, που θα ξεπερνούν τις προσωπικές στρατηγικές, θα υπερβαίνουν τους μηχανισμούς νομής και διανομής αξιωμάτων, που θα στηρίζουν τη νέα συλλογικότητά μας πάνω σε μια σαφή ιδεολογική ταυτότητα, έναν στέρεο πολιτικό λόγο, ένα αναμφισβήτητο αξιοκρατικό σύστημα επιλογής προσώπων και ρόλων.

Μακριά από εξαρτήσεις, φέουδα και μηχανισμούς.

Θα αξιοποιηθούν, λοιπόν, όλες οι δυνάμεις που θέλουν και μπορούν να εμπεδώσουν το νέο ήθος και ύφος εξουσίας αλλά και ένα ριζοσπαστικό πρόγραμμα.

Δηλαδή, ένα πρόγραμμα που δεν κοιτά απλώς την εναλλαγή στην εξουσία, αλλά και την αλλαγή της εξουσίας και του κατεστημένου, του σημερινού συγκεντρωτικού κράτους και εξαρτημένου πολιτικού συστήματος.

Θα γίνουν τομές που εγγυώνται την καθαρή έκφραση της κοινωνίας και των δημοκρατικών δυνάμεων.

Προϋπόθεση για νέες προοδευτικές κοινωνικές αλλαγές.

Αυτά τα μηνύματα είναι ξεκάθαρα.

Εγώ είμαι αποφασισμένος να κινηθώ και να υλοποιήσω αυτή την νέα εντολή.

Και καλώ όλα τα στελέχη μας να συνειδητοποιήσουν τα μηνύματα αυτά. Να τα κάνουν πράξη πραγματώνοντας το έργο μας μέσα από μια νέα συλλογικότητα.

// Θα έχουν ρόλο οι «χαμένοι», στον κ. Βενιζέλο τι ρόλο σκέπτεστε να αναθέσετε;

– Σʼ αυτήν την υπόθεση δεν υπάρχουν χαμένοι. Υπάρχουν μόνο οι κερδισμένοι φίλοι και οπαδοί του ΠΑΣΟΚ που βλέπουν το κόμμα τους να επιστρέφει στην πολιτική, να αποκτά μια νέα προοπτική, να δημιουργεί τις προϋποθέσεις της νίκης γεφυρώνοντας τα χάσματα που είχαν παλιότερα δημιουργηθεί ανάμεσα στο Κίνημά μας και τα κοινωνικά στρώματα που θέλει να εκπροσωπεί.

Όλοι, λοιπόν, χρειάζονται. Καθοριστική, όμως, θα είναι και η δική τους στάση απέναντι στη νέα εντολή των μελών και φίλων μας.

// Εκτιμάτε ότι υπάρχει περίπτωση κάποιο «κομμάτι» να θελήσει να αποχωρήσει; Υπάρχει πρόσφορο έδαφος για διάσπαση που ενδεχομένως θα ακολουθήσει μια αποχώρηση κάποιων πικραμένων βουλευτών από τη ΝΔ; Υπάρχουν περιθώρια για μια τέτοια κίνηση;

– Και στα δύο ερωτήματά σας ελπίζω πως όχι.

Δεν μπορώ, βέβαια, να ξέρω τι έχουν κατά νου όσοι ίσως φαντασιώνονται πολυδιασπάσεις του κομματικού συστήματος που θα διευκολύνουν την εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους. Ξέρω, όμως, ότι η εμπειρία του παρελθόντος είναι για όλους πολύ διδακτική.

// Απʼ αυτούς που σας στήριξαν ενδεχομένως κάποιοι θα θελήσουν θέσεις ως αντάλλαγμα. Ποια θα είναι η στάση σας;

– Αν επρόκειτο να συζητάμε για ανταλλάγματα την ώρα που αναλαμβάνουμε τη δέσμευση να οδηγήσουμε το ΠΑΣΟΚ σε ρήξη με όλες αυτές τις νοοτροπίες και τις πρακτικές που το οικοπεδοποιούσαν και το διεκδικούσαν ως φέουδο, είναι προφανές ότι δεν θα είχαμε καταλάβει ποιο είναι το μεγάλο διακύβευμα της 11ης Νοεμβρίου και ποια είναι η νέα αρχή που πρέπει να κάνουμε από την επόμενη ημέρα.

// Η αγωνία η μεγάλη είναι στα εθνικά θέματα, στο Κυπριακό, όπου ο Τάσσος Παπαδόπουλος δίνει νέο αγώνα, τα Ελληνοτουρκικά, τα Σκόπια, οι σχέσεις μας με τις ΗΠΑ. Το πατριωτικό ΠΑΣΟΚ, που ήταν μπροστάρης στη στήριξή σας, θέλει άλλη γραμμή. Εκείνη του Ανδρέα, με σύνθημα «η Ελλάδα στους Έλληνες». Θα τους δικαιώσετε;

– Αποκλειστικό κριτήριο για τις αποφάσεις μας στα εθνικά θέματα ήταν και είναι η αποτελεσματική υπεράσπιση και διασφάλιση των συμφερόντων της Ελλάδας.

Μην έχετε καμία αμφιβολία γιʼ αυτό!

Το ΠΑΣΟΚ είναι ο αρχιτέκτονας μιας επιτυχημένης εξωτερικής πολιτικής.Με χειροπιαστά αποτελέσματα για το συμφέρον του Ελληνισμού.

Πετύχαμε την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.Και αυτό το γεγονός αποτελεί το μεγάλο μας όπλο στις προσπάθειές μας να δούμε την Κύπρο επανενωμένη. Και επιμένουμε σε μια λύση σύμφωνα με τις αποφάσεις του ΟΗΕ, τις συνθήκες και τις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με πλήρη σεβασμό στο ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Ήμασταν καθοριστικοί παράγοντες στη Θεσσαλονίκη –στο Συμβούλιο Κορυφής το 2003 επί Ελληνικής Προεδρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση– για την ενταξιακή πορεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση των χωρών των Βαλκανίων.

Είναι η άμεση γειτονιά μας, είναι το άμεσο συμφέρον της Ελλάδας.

Ανοίξαμε την πόρτα για την υποψηφιότητα της Τουρκίας για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Είναι στόχος στρατηγικής σημασίας για τα συμφέροντα της Ελλάδας – εάν, βεβαίως, αυτή η πολιτική υλοποιηθεί αποτελεσματικά και σωστά.

Αυτή η πολιτική επέτρεψε τη σταδιακή βελτίωση των σχέσεών μας με την Τουρκία.

Με απτά οικονομικά αποτελέσματα για τη χώρα.

Και με τη σοβαρή προοπτική για επίλυση του θέματος της υφαλοκρηπίδας – πάντα με ύψιστο γνώμονα ότι τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας είναι αδιαπραγμάτευτα.

Και με τη βάσιμη ελπίδα για σταδιακή και αμοιβαία μείωση των αμυντικών δαπανών που θα επέτρεπε το «Μέρισμα Ειρήνης» –όπως το αποκαλούμε– να επενδυθεί σε τόσο σημαντικά πεδία πολιτικής, όπως η υγεία, η παιδεία, η κοινωνική συνοχή.

Αλλά και με χειροπιαστό αντάλλαγμα την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αυτό το μεγάλο όραμα του απανταχού Ελληνισμού.

Εάν συμπεριλάβουμε στα παραπάνω την ενεργό συμμετοχή και συνδιαμόρφωση των εξελίξεων στην Ευρώπη, τις πρωτοβουλίες ειρήνης που αναλάβαμε στη Μέση Ανατολή, την αξιοποίηση των Διεθνών Οργανισμών –επιτρέψτε μου να υπενθυμίσω ότι η συμμετοχή της Ελλάδας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ επιτεύχθηκε από το ΠΑΣΟΚ– και την ανάδειξη νέων μορφών άσκησης της διπλωματίας, όπως π.χ. της «Διπλωματίας των Πολιτών», έχουμε αυτό που σας είπα:

Μια συνολική στρατηγική της Ελλάδας, με ρεαλισμό και γνώση των διεθνών εξελίξεων και συσχετισμών, την οποία διαμόρφωσε και υπερασπίσθηκε με συνέπεια και ευθύνη το ΠΑΣΟΚ.

Δημιουργήσαμε την Ελλάδα της υπερηφάνειας και της αυτοπεποίθησης.

Δημιουργήσαμε την Ελλάδα της σταθερότητας, της σιγουριάς και της ασφάλειας για τον Έλληνα και την Ελληνίδα.

Σήμερα, μετά από τριάμισι χρόνια κυβέρνησης της ΝΔ, η εικόνα –δυστυχώς για τη χώρα– είναι διαφορετική.

Σήμερα, βλέπουμε την απαράδεκτη διολίσθηση της διαπραγματευτικής θέσης της Ελλάδας σχετικώς με το θέμα της ονομασίας της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας.

Σήμερα, βλέπουμε την απώλεια του ηγετικού ρόλου της Ελλάδας στη γειτονιά μας, τη σημαντική για εμάς περιοχή των Βαλκανίων.

Σήμερα, βλέπουμε την παντελή απουσία της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής – μιας περιοχής ιδιαίτερης σημασίας για την Ελλάδα και με ιστορικούς δεσμούς.

Σήμερα, βλέπουμε, πάλι, αυξημένες εντάσεις στις σχέσεις μας με την Τουρκία και παρακολουθούμε αλλεπάλληλες εκφράσεις και ενέργειες πρόκλησης από τη γείτονά μας.

Βλέπουμε τη στρατιωτική κατοχή του βορείου τμήματος της Κύπρου να συνεχίζεται.

Παρατηρούμε, όμως, και την προσπάθεια «απενοχοποίησης» της Τουρκίας από μεγάλα μέρη της διεθνούς κοινότητας.

Παρατηρούμε την τάση να ξεχνούν ότι το «Κυπριακό», στην πραγματικότητα, είναι θέμα κατοχής από τουρκικά στρατεύματα.

Εμείς δεν ξεχνούμε!

Και πάλι είναι το ΠΑΣΟΚ εκείνο το οποίο αυτήν την τραγική πραγματικότητα την υπενθυμίζει και την τονίζει προς πάσα κατεύθυνση – ξεκάθαρα και με την αναγκαία αυστηρότητα.

Το ΠΑΣΟΚ είναι εκείνο το οποίο δεν διστάζει να πει δυνατά ότι τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας είναι αδιαπραγμάτευτα.

Να πει ότι η Τουρκία οφείλει να σεβαστεί, χωρίς παρεκκλίσεις, όλες τις υποχρεώσεις που ανέλαβε απέναντι στην ΕΕ και όλα τα κράτη μέλη της – απέναντι στην Ελλάδα, απέναντι στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Ότι οφείλει να αποσύρει τα κατοχικά στρατεύματα από την Κύπρο.

Εμείς είπαμε, άμεσα και ξεκάθαρα, από τον Άη-Στράτη, το «Ο Αη-Στράτης δεν χρειάζεται την πιστοποίηση κανενός!».

Εμείς βρεθήκαμε, από την πρώτη στιγμή των απαράδεκτων και προκλητικών επιθέσεων απέναντι στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο προσωπικά, στο πλευρό του και είπαμε ότι η Οικουμενικότητα του Πατριαρχείου δεν χρειάζεται πιστοποίηση κανενός και δεν μπορεί να αναιρεθεί από κανέναν.

Την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και τον κ. Καραμανλή προσωπικά βαραίνουν μεγάλες ευθύνες στα εθνικά μας θέματα.

Έχασε πολλές ευκαιρίες ο κ. Καραμανλής. Έχασε ιστορικές ευκαιρίες για την Ελλάδα. Ευκαιρίες τις οποίες είχαμε δημιουργήσει εμείς, οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, με συστηματική και αποτελεσματική εξωτερική πολιτική και πολλή δουλειά.

Πολύ σύντομα, εμείς, το ΠΑΣΟΚ, αυτό θα το επανορθώσουμε.

Το εγγυώμαι προσωπικά.

Τέλος, σε ότι αφορά το θέμα της ονομασίας των Σκοπίων, θέλω, για μια ακόμη φορά, να είμαι ξεκάθαρος:

Εμείς, δεν θα ανεχτούμε τα Σκόπια να μην τηρήσουν την υποχρέωσή τους για μια αμοιβαίως αποδεκτή ονομασία για κάθε χρήση.

Η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας οφείλει να σεβαστεί όλες τις υποχρεώσεις της, απέναντι στη διεθνή κοινότητα, απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, απέναντι στην Ελλάδα.

Εφιστούμε, λοιπόν, την προσοχή σε αυτούς που νομίζουν ότι μπορούν να παίζουν με τις ευαισθησίες μας, τα δίκαιά μας και τα εθνικά μας συμφέροντα.

Η Ελλάδα, ως μέλος του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχει ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις με όλους τους συμμάχους και εταίρους.

Χωρίς την ελληνική συναίνεση, η διεύρυνση του ΝΑΤΟ και η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν μπορούν να γίνουν.

Η κυβέρνηση του κ. Καραμανλή ευθύνεται, αποκλειστικά, για τη διολίσθηση της διαπραγματευτικής θέσης και ισχύος της Ελλάδας και επέτρεψε αυτήν την προκλητική αδιαλλαξία των Σκοπίων.

Κινήθηκε πολύ αργά, και μόνο μετά από πιέσεις.

Και θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι εμείς είπαμε πρώτοι ότι εδώ που έφερε η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας τα πράγματα, μας αναγκάζει να σκεφτόμαστε ακόμα και το βέτο. Φοβάμαι, όμως, ότι το όποιο αποτέλεσμα, η όποια πρόταση θα είναι κατώτερη των δυνατοτήτων της Ελλάδας.

Δεν θα επιτρέψουμε, όμως, στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας να απαλλαγεί από τις ευθύνες που τη βαραίνουν, να βρει συνενόχους στην αποτυχία ή να προσπαθήσει να μετατοπίσει τις ευθύνες της για τις κρίσιμες αποφάσεις στον ελληνικό λαό.

Εμείς δεν δίνουμε «λευκή επιταγή» στην κυβέρνηση.

Θα παρακολουθούμε στενά την πορεία των διαπραγματεύσεων, περιμένουμε και θα εξετάσουμε προσεκτικά τις προτάσεις, ιδιαίτερα τα «ψιλά γράμματα» αυτών των προτάσεων.

// Σʼ όλες τις ομιλίες σας είχατε μέτωπο με τους εκδότες. Κι αυτό ικανοποίησε τον κόσμο που σας στηρίζει. Σκέπτεστε κάποιο πλαίσιο που θα καθορίζει τις σχέσεις και ποιο είναι αυτό;

– Έχω ήδη μιλήσει για έναν νέο εκλογικό νόμο που θα είναι ταυτόχρονα αντιπροσωπευτικότερος της κοινωνίας μας και αποτελεσματικότερος για την αντιμετώπιση των προβλημάτων προστασίας της αυτονομίας της πολιτικής και των πολιτικών από τα μεγάλα συμφέροντα και τις εξαρτήσεις που δημιουργεί η διακίνηση πολιτικού χρήματος.

Έχω, όμως, επιπλέον μιλήσει για την προώθηση ενός θεσμικού πλαισίου που θα κατοχυρώνει την ισοτιμία στις σχέσεις κομμάτων, κράτους και επιχειρηματιών, καθώς επίσης και την επείγουσα ανάγκη υιοθέτησης μορφών διοίκησης και διακυβέρνησης, όπως είναι η ηλεκτρονική διακυβέρνηση, που με διαφάνεια και χρήση νέων τεχνολογιών διασφαλίζουν τις σχέσεις πολίτη – κράτους, επιχειρηματιών – κράτους, προμηθευτών του Δημοσίου, κομμάτων και επιχειρηματιών από κάθε είδους αδιαφάνεια και συναλλαγή.

// Στους μη προνομιούχους, αυτούς που μετά το 1994 τους ξέχασε το ΠΑΣΟΚ, και στα περήφανα γηρατειά, τι τους υπόσχεστε και ποιες δεσμεύσεις αναλαμβάνετε;

– Έχω, πρώτα απʼ όλα, αναλάβει τις δεσμεύσεις που αφορούν στα συνταξιοδοτικά τους δικαιώματα, τις αυξήσεις των συντάξεών τους και όλο το πλέγμα των μέτρων που έχουν ήδη περιληφθεί στο πρόγραμμά μας.

Θα ʼθελα, ωστόσο, να τονίσω συμπληρωματικά ότι τα προβλήματα των ανθρώπων της τρίτης ηλικίας δεν περιορίζονται μόνο στην εξασφάλιση ενός αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης.

Επεκτείνονται, πολύ περισσότερο, στην αξιοπρέπεια που δικαιούνται να έχουν, και η οποία δεν στοιχίζει τίποτα, κατά την αντιμετώπισή τους από οποιαδήποτε δημόσια υπηρεσία, είτε αυτή αφορά στην εξυπηρέτησή τους, είτε αφορά στην περίθαλψή τους, είτε αφορά στην ψυχαγωγία τους, την εν γένει φροντίδα τους, την ποιότητα της ζωής τους.

Βέβαια, για να εξασφαλισθεί ένα υψηλό επίπεδο παροχής υπηρεσιών και εξυπηρετήσεων χρειάζεται να βελτιωθούν υποδομές και τομείς του κοινωνικού κράτους που ασφαλώς απαιτούν κοινωνικές δαπάνες.

Όταν, όμως, μιλώ και επιμένω για την ανάγκη αναδιανομής του πλούτου, εννοώ, εκτός των άλλων, και τις επενδύσεις που πρέπει να γίνουν ακριβώς προς αυτή την κατεύθυνση.

// Τη Δευτέρα το πρωί ποια θα είναι η πρώτη σας κίνηση ως αναβαθμισμένου προέδρου του ΠΑΣΟΚ;

– Η αξιοποίηση της πολύτιμης εμπειρίας που σωρεύσαμε στη διάρκεια αυτού του διμήνου και η μετουσίωσή της σε άμεσες πρωτοβουλίες για την υλοποίηση του σχεδίου ανασύνταξης της παράταξής μας και άσκησης αποτελεσματικής προγραμματικής αντιπολίτευσης απέναντι σε μια κυβέρνηση που επιτίθεται πλέον ανοιχτά στα μεσαία και λαϊκά στρώματα και τα εισοδήματά τους, τα δικαιώματα και τις κατακτήσεις τους.