Μητσοτάκης για ανεργία – Πώς μπορείς να πεις 4 ψέματα με μόλις 39 λέξεις – Του Ν. Στραβελάκη
Του
ΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΒΕΛΑΚΗ,
Οικονομολόγου του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Η κυβέρνηση προσπαθεί απεγνωσμένα να μας πείσει ότι η οικονομική της πολιτική δεν είναι απλώς ένα σύνολο αριθμών χωρίς αντίκρισμα στη διαβίωση της μεγάλη πλειοψηφίας του κόσμου.
Σε αυτήν την προσπάθεια συγκαταλέγεται η αναφορά του κ. Μητσοτάκη στο ποσοστό ανεργίας τον Απρίλιο (8,6%), το οποίο παρουσίασε ως επιτυχία. Ο ενθουσιασμός του οφείλεται στο ότι είναι το «χαμηλότερο των τελευταίων 17 ετών». Για οποιαδήποτε άλλη χώρα οι επιδόσεις αυτές είναι τραγωδία, αφού μαρτυρούν μια μόνιμη κρίση και την αποτυχία των μνημονιακών πολιτικών να την αντιμετωπίσουν. Να αναφέρω χαρακτηριστικά ότι το μέσο ευρωενωσιακό ποσοστό ανεργίας τον Απρίλιο είναι 6,2%. Με άλλα λόγια, τα μέσα ποσοστά ανεργίας στην ΕΕ είναι μονίμως σημαντικά χαμηλότερα από τα ελληνικά.
Προφανώς, αναγνωρίζοντας αυτήν την παράμετρο, ο κ. Μητσοτάκης διάνθισε τη διαπίστωσή του με ένα ρητορικό ερώτημα: «Ήξερες ότι η ανεργία στη χώρα μας είναι σήμερα μικρότερη από αυτή της Σουηδίας, της Φινλανδίας και της Ισπανίας;». Με αυτό τον τρόπο ήθελε να τονίσει ότι αναπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Σουηδία και η Φινλανδία, και πολύ μεγαλύτερες οικονομίες, όπως η Ισπανία, έχουν χειρότερες επιδόσεις.
Όμως, εδώ ο λογογράφος του τον κρέμασε, τουλάχιστον όσον αφορά τη Φινλανδία και τη Σουηδία. Συγκεκριμένα, στην Ελλάδα ως εργατικό δυναμικό νοείται ο πληθυσμός από 17 έως 74 ετών και ως άνεργος αυτός που δεν έχει δουλειά την τελευταία εβδομάδα και βρίσκεται σε ενεργή αναζήτηση εργασίας τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες.
Στη Σουηδία και στη Φινλανδία, όμως, άνεργος είναι όποιος δεν έχει δουλειά την ημερομηνία της καταμέτρησης και βρίσκεται σε αναζήτηση εργασίας το προηγούμενο διάστημα. Δηλαδή, περιλαμβάνονται και οι άνθρωποι που απολύθηκαν χθες αλλά και εκείνοι που έκαναν την τελευταία συνέντευξή τους για δουλειά πριν από πέντε ή έξι εβδομάδες. Με άλλα λόγια, στη Σουηδία και στη Φινλανδία καταγράφονται στο ποσοστό ανεργίας άνθρωποι που στην Ελλάδα εξαιρούνται.
Η μόνη χώρα όπου τα μεγέθη είναι απολύτως συγκρίσιμα είναι η Ισπανία, όπου η ανεργία μετριέται ακριβώς όπως και στην Ελλάδα. Εκεί το ποσοστό ανεργίας τον Απρίλιο ήταν όντως υψηλότερο 10,9%. Όμως είναι και το υψηλότερο σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Δηλαδή, ο κ. Μητσοτάκης πανηγυρίζει διότι είμαστε ουσιαστικά προτελευταίοι (τυπικά, τέταρτοι από το τέλος) ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ.
Βέβαια, τα παραπάνω δεν τον απασχόλησαν καθόλου στο επικοινωνιακό του παραλήρημα. Μόλις ολοκλήρωσε την παραπλανητική του εικόνα, έσπευσε να προσθέσει: «Αυτή η μείωση δεν έγινε από μόνη της, έγινε με σχέδιο, με λιγότερους φόρους και κυρίως με περισσότερες επενδύσεις».
Με τη φράση «μείωση των φόρων» ο κ. Μητσοτάκης προφανώς δεν αναφέρεται στον κόσμο. Θέλω να πιστεύω ότι ούτε και αυτός θεωρεί ότι οι φόροι έχουν μειωθεί σε μια χώρα όπου ο ΦΠΑ στα τρόφιμα είναι στο 24%. Αναφέρεται, φυσικά, στους φόρους που αφορούν τις επιχειρήσεις και τα ανώτερα εισοδηματικά κλιμάκια. Με άλλα λόγια, στους φόρους για τους ανθρώπους που τον ενδιαφέρουν – όχι για εμάς, του πλεμπαίους. Το εξοργιστικό είναι ότι συνεχίζει να αναμασά το νεοφιλελεύθερο αφήγημα ότι η αύξηση της κατανάλωσης των πλουσίων –αυτό είναι το οικονομικό επιχείρημα πίσω από τη μείωση των φόρων– είναι εντέλει προς όφελος ολόκληρης της κοινωνίας. Δεν του κάνει καμιά αίσθηση το ότι η Ελλάδα είναι η χώρα με το δεύτερο χαμηλότερο –κατά κάποιους το χαμηλότερο– κατά κεφαλήν εισόδημα στην Ευρώπη.
Αλλά και η υποτιθέμενη αύξηση των επενδύσεων, την οποία επικαλέστηκε, είναι ψευδεπίγραφη. Η κυβέρνηση τεχνηέντως προβάλλει τις μεικτές και όχι τις καθαρές επενδύσεις. Με αυτόν τον τρόπο, μετρά τις αγοραπωλησίες κατοικιών και οικοπέδων ως επένδυση και παράλληλα δεν αφαιρεί την απαξίωση και την απόσβεση του υφιστάμενου κεφαλαίου. Έτσι, κομπορρημονεί ότι οι μεικτές επενδύσεις έφτασαν κάπου στο 15% του ΑΕΠ το 2023 – 2024. Ωστόσο, ο καθαρός σχηματισμός κεφαλαίου, δηλαδή οι μεικτές επενδύσεις μείον τις μεταβιβάσεις υφιστάμενου κεφαλαίου μείον τις αποσβέσεις και την καταστροφή κεφαλαίου, δεν αυξήθηκε, αντίθετα, η μεταβολή του είναι περίπου στο μηδέν. Μάλιστα, αν πάμε πίσω, στις αρχές της κρίσης, το 2009, ο καθαρός σχηματισμός κεφαλαίου είναι αρνητικός, δηλαδή έχει καταστραφεί και απαξιωθεί κεφάλαιο που δεν έχει αναπληρωθεί.
Πάντως, ο κ. Μητσοτάκης και οι λογογράφοι του πρέπει να διεκδικήσουν θέση στο Βιβλίο Γκίνες, αφού κατόρθωσαν να πουν 4 ψέματα σε δύο αναφορές 39 λέξεων συνολικά. Και εις ανώτερα.
ΤΟ ΠΑΡΟΝ