Μ. Ζαμπάρας στο “Π”: Συνέδριο ΣΥΡΙΖΑ: Επανεκκίνηση με ιδεολογικό βάθος, ιστορική ευθύνη και πυξίδα τις κοινωνικές ανάγκες

Του
ΜΙΛΤΟΥ ΖΑΜΠΑΡΑ
Βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ Αιτωλοακαρνανίας,
Τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας,
Αναπληρωτή Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου

Το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία δεν έρχεται απλώς για να ανανεώσει πρόσωπα και οργανωτικά σχήματα. Έρχεται σε μια ιστορική στιγμή κρίσης, ρευστότητας και παγκόσμιων μετατοπίσεων. Η κοινωνία απομακρύνεται, η ελπίδα σιωπά και ο ατομικισμός κερδίζει χώρο εκεί που θα έπρεπε να αναπνέει η συλλογική δράση.

Αυτό το συνέδριο πρέπει να είναι μια στιγμή αναγέννησης. Όχι μόνο για το κόμμα αλλά για την ίδια την έννοια της Αριστεράς στον 21ο αιώνα. Μιας Αριστεράς που δεν φοβάται να στοχαστεί ξανά τη θέση της στον κόσμο που αλλάζει, ούτε να αναμετρηθεί με τις ευθύνες της.

Ο κόσμος αλλάζει, και αλλάζει βίαια
Ζούμε ήδη σε έναν νέο πλανήτη, πολιτικά και τεχνολογικά. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, η σφαγή στη Γάζα, η αποδιάρθρωση του διεθνούς δικαίου, η κατάρρευση των μεταπολεμικών ισορροπιών, η επανεμφάνιση του αυταρχισμού και του νέου εθνικισμού επιβεβαιώνουν ότι δεν μπορούμε να κάνουμε πολιτική σαν να είμαστε ακόμα στη δεκαετία του 2000.

Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια εύθραυστη γεωπολιτική γειτονιά, σε έναν πλανήτη ασταθή. Η εξωτερική πολιτική δεν μπορεί να είναι απλώς διαχειριστική ή ευθυγραμμισμένη με τα συμφέροντα του ισχυρότερου. Η Αριστερά πρέπει να αρθρώσει μια νέα, πολυδιάστατη στρατηγική ειρήνης και κυριαρχίας, με άξονα τα εθνικά συμφέροντα και την αλληλεγγύη των λαών. Η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει. Και η Ελλάδα να σταθεί με αυτοπεποίθηση, όχι ως φτωχός συγγενής, ούτε ως δεδομένος σύμμαχος.

Η τεχνολογία δεν είναι ουδέτερη
Την ίδια ώρα, η τεχνολογική επανάσταση φέρνει κοσμογονικές αλλαγές, με ρυθμούς που η πολιτική δυσκολεύεται να κατανοήσει, πόσω μάλλον να ελέγξει. Η τεχνητή νοημοσύνη, η αυτοματοποίηση, οι ψηφιακές πλατφόρμες, η βιοτεχνολογία επαναπροσδιορίζουν τι σημαίνει εργασία, γνώση, ελευθερία.

Ο Elon Musk, η OpenAI, το TikTok και οι αλγόριθμοι έχουν πλέον μεγαλύτερη επιρροή στον δημόσιο λόγο και στη συνείδηση των ανθρώπων από τα περισσότερα κόμματα και θεσμούς. Ο έλεγχος της πληροφορίας, η μονοπώληση της καινοτομίας, η επιτήρηση των προσωπικών δεδομένων δεν είναι «θέματα ειδικών». Είναι βαθιά πολιτικά ζητήματα εξουσίας.

Η Αριστερά πρέπει να σταθεί στο ύψος των καιρών. Να προτείνει ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο στην εποχή της τεχνολογικής κυριαρχίας. Με κανόνες, δικαιώματα, διαφάνεια και συμμετοχή. Να υπερασπιστεί τον άνθρωπο απέναντι στον αλγόριθμο και την εργατική αξιοπρέπεια απέναντι στην αυτοματοποίηση χωρίς σχέδιο.

Η κρίση αντιπροσώπευσης και η κρίση ταυτότητας
Δεν υπάρχει σοβαρή πολιτική χωρίς ιδεολογία. Χωρίς αφήγηση. Χωρίς πυξίδα. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να ξεκαθαρίσει τι είναι και πού θέλει να πάει. Δεν μπορεί να είναι «λίγο απ’ όλα». Ούτε «λίγο πιο ανθρώπινος διαχειριστής».

Χρειαζόμαστε επαναθεμελίωση του προτάγματος της Αριστεράς, με πυρήνα:

• τη ριζική αναδιανομή πλούτου και ισχύος,
• την οικολογική δικαιοσύνη,
• τη δημοκρατία παντού – όχι μόνο στις κάλπες,
• την πολιτισμική αντίσταση στον εκχυδαϊσμό και στην επιφανειακότητα.

Η πολιτική αξιοπιστία δεν χτίζεται με επικοινωνία αλλά με συνοχή. Όταν λες αυτό που πιστεύεις και κάνεις αυτό που λες. Όταν έχεις σχέδιο όχι για να πείσεις τους δημοσκόπους αλλά για να αλλάξεις τις ζωές των ανθρώπων.

Η κοινωνική ηγεμονία δεν χαρίζεται
Για να ξαναγίνουμε δύναμη πλειοψηφίας, πρέπει να απαντήσουμε σε ένα απλό ερώτημα: Σε ποιους απευθυνόμαστε και με ποιο σχέδιο;

Η απάντηση πρέπει να βγαίνει από τα κάτω: από τον φοιτητή που φεύγει στο εξωτερικό, τη νέα μητέρα που δεν βρίσκει παιδικό σταθμό, τον αγρότη που παλεύει άνισα, τον υπάλληλο που εργάζεται χωρίς σταθερό ωράριο, τον καλλιτέχνη που ζει στο περιθώριο της αγοράς.

Ο δικός μας «οδικός χάρτης» δεν είναι το Κέντρο. Είναι η κοινωνική πλειοψηφία που ασφυκτιά, ελπίζει και ζητά διέξοδο.

Από την επιβίωση στην προοπτική
Δεν μας αξίζει να είμαστε ο «δευτεραγωνιστής» ενός δικομματισμού χωρίς όραμα. Η Αριστερά δεν γεννήθηκε για να συμπληρώνει τα κενά του νεοφιλελευθερισμού. Γεννήθηκε για να μετασχηματίζει την κοινωνία. Και τώρα είναι η ώρα να το ξανακάνει.

Όπως είπε ο Μπρεχτ: «Αν δεν αγωνιστείς, έχεις ήδη χάσει».

Εμείς θα αγωνιστούμε. Με λόγο καθαρό, ρίζες βαθιές και βλέμμα μπροστά. Για να ξαναδώσουμε νόημα στις λέξεις «Ελπίδα», «Δικαιοσύνη» και «Αριστερά».

Το Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί, και πρέπει, να είναι η αρχή. Όχι της επιστροφής αλλά της επανίδρυσης.

ΤΟ ΠΑΡΟΝ