Βρήκε τον φταίχτη ο Σημίτης: Η κοινωνική συνείδηση που φθίνει!

Ούτε μία λέξη δεν αφιέρωσε στην οκταετία (1996-2004) που κυβέρνησε τη χώρα ο Κώστας Σημίτης στο μακροσκελές άρθρο του με τίτλο «Κρίση, η κοινωνική συνείδηση φθίνει» που δημοσιεύθηκε την περασμένη Κυριακή στην «Καθημερινή».

Που σημαίνει ότι η Ελλάδα πέταγε, όλα πήγαιναν καλύτερα τότε, κανένα πρόβλημα δεν δημιουργήθηκε, ακόμη και κοινωνική συνείδηση που προβάλλει ως γιατροσόφι διά πάσαν νόσον και… υπήρχε.

Δεν άκουσε τίποτε για τα εξοπλιστικά, ύψους πολλών δισεκατομμυρίων, που ο ίδιος στο Υπουργικό Συμβούλιο είχε εγκρίνει. Κάποιος άλλος τοποθέτησε τον ʼκη Τσοχατζόπουλο στο υπουργείο ʼμυνας, όπως άλλος έβαλε τον Γιάννο ως συνέχεια του ʼκη, οι οποίοι κατά σύμπτωση διαχειρίσθηκαν το μεγάλο πάρτι των εξοπλιστικών αγορών που γινόταν δίπλα του. Όπως κάποιος άλλος έβαλε δίπλα του τον Μαντέλη, που διαδέχθηκε τον Τσουκάτο.

Ο τότε πρωθυπουργός, ονόματι Σημίτης, απλώς προήδρευε… Δεν πήρε χαμπάρι τις μίζες που έπεφταν σε ρυθμούς πολυβόλου…

Στη φυλακή για μίζες ο πιο στενός συνεργάτης του, ο Μαντέλης. Στη φυλακή για αρκετά χρόνια ο ʼκης. Στη δαγκάνα του Εισαγγελέα μόνιμα ο Γιάννος. Τραβήγματα είχε και ο εξ απορρήτων του, ο Θόδωρος Τσουκάτος. Και ο Σημίτης κυκλοφορεί ελεύθερος και δίνει μαθήματα σωστής διακυβέρνησης της χώρας στον σημερινό πρωθυπουργό της «εθνικολαϊκιστικής κυβέρνησης» Αλέξη Τσίπρα, με άμεση προτεραιότητα τη δημιουργία κλίματος για να… φυτρώσει η κοινωνική συνείδηση, γιατί σήμερα επικρατεί «κοινωνική ασυνειδησία»!

Για τα δικά του, μιλιά. Πάλι καλά που δεν αποκάλεσε την περίοδο που κυβέρνησε «χρυσή εποχή του Περικλέους»! Ενώ για αυτούς που ακολούθησαν μετά τον κ. Σημίτη, είπε ότι η κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή «αύξησε το δημόσιο χρέος και το δημόσιο έλλειμμα σε βαθμό πρωτόγνωρο κατά την περίοδο 2004-2009» και ο Γιώργος Παπανδρέου, που ανέλαβε την εξουσία το 2009, «υποστήριξε ότι λεφτά υπάρχουν και ισχυρίστηκε ότι η μεταπολίτευση αποδείχθηκε καταστροφική σε βάθος δεκαετιών».

Για όλα φταίνε οι άλλοι. Κανένα έγκλημα δεν διαπράχθηκε επί της δικής του οκταετίας. Τα πειστήρια, όμως, έχουν και όνομα και τη σφραγίδα της Δικαιοσύνης. Τσοχατζόπουλος, Παπαντωνίου, Μαντέλης! Και ο πρωθυπουργός επί της θητείας του οποίου διαπράχθηκαν ήταν ο Κώστας Σημίτης.

Κοντά σε αυτά ήταν και η παράδοση στην Τουρκία του ηγέτη των Κούρδων, του Αμπντουλάχ Οτσαλάν, που βρίσκεται έγκλειστος στα κελιά του μαρτυρίου. Μια μαύρη σελίδα για την Ελλάδα.

Ποια συμφωνία έκανε με τη Μαργαρίτα;

Σκοτεινός παραμένει ο τρόπος με τον οποίο παρέδωσε την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και την κυβερνητική διαδοχή στον Γιώργο Παπανδρέου. Πολλά έχουν ειπωθεί, όμως αυτό που φαίνεται να αποτυπώνει την πραγματικότητα είναι ότι η συμφωνία έγινε μεταξύ Μαργαρίτας και Σημίτη. Και προέβλεπε ότι θα παρέδιδε το κόμμα χωρίς να γίνουν εκλογές για την ανάδειξη νέου αρχηγού. Όπως και συνέβη, με τη δέσμευση ότι ο Σημίτης θα έχει την πλήρη κάλυψη της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ. Και όλα τηρήθηκαν επακριβώς… Καμία απολύτως αναφορά σε παρατράγουδα και αμαρτωλές συμβάσεις δεν έγινε ποτέ από τον Γιώργο Παπανδρέου. Κανένα σύννεφο δεν υπήρξε.

***

Γιατί τώρα η παρέμβασή του;

Πολλά τα ερωτήματα για τον χρόνο που επέλεξε ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης να στείλει μήνυμα ότι είναι εδώ. Ήταν τυχαία η επιλογή της στιγμής; Όταν καμία αναφορά στα έργα και στις ημέρες του δεν έχει γίνει ούτε, τουλάχιστον επίσημα, έχει ακουστεί ποτέ τίποτα για κάποια εμπλοκή του στις δουλειές του ʼκη και του Γιάννου στο υπουργείο ʼμυνας.

Το μόνο θέμα που κυριαρχεί είναι η εκλογή αρχηγού στην Κεντροαριστερά. Και σε αυτό ο κ. Σημίτης έχει λόγο. Στηρίζει αναφανδόν την υποψηφιότητα του φίλου του Γ. Καμίνη, στον οποίο ποντάρει το Βερολίνο. Και οι στενές σχέσεις Σημίτη Βερολίνου είναι κοινό μυστικό.

Μια φορά κι έναν καιρό…

Κάποια μεγάλα ηλεκτρονικά εργαστήρια προς την πλατεία Βάθης, χάριν μερικών παραλήδων πελατών τους, που διέθεταν συσκευή τηλεοράσεως, για επίδειξη μεν αλλά σε μόνιμη αργία, προσπάθησαν με ισχυρές κεραίες να λάβουν κάποιο σήμα. Δυστυχώς, το αποτέλεσμα, πέραν μιας σκιάς που τρεμόσβηνε, ήταν απογοητευτικό και η προσπάθεια να δουν τηλεόραση οι λεφτάδες εγκαταλείφθηκε. Και απόμεινα μόνος εγώ, να γελούν και οι ιταλικές κότες μαζί μου, που πήγα στην Ιταλία, στη RAI, να ειδικευθώ στην «τελεβίζιον».

Ήταν ωραία η Ρώμη. Οι Ιταλίδες, παρά τα αξύριστα πόδια, ήσαν πραγματικά θηλυκά μπιζουδάκια. Τα «καφέ» από κάθε γωνία σκορπούσαν το έντονο άρωμά τους. Χόρευαν τα γάργαρα νερά στις διάσημες φοντάνες κι από παντού ανέδιδε τη μυρωδιά του το Impero Romano. Γύρισα άπρακτος στην Αθήνα!

Και ήρθε το 1964. Ο τότε διάδοχος Κωνσταντίνος ευρέθη σε ηλικία γάμου και επειδή οι στάρλετ στους βασιλιάδες δεν φτουράνε, φρόντισε η μαμά του και του βρήκε νύφη πριγκίπισσα. Ο γάμος έφερε εστεμμένους. Οι εστεμμένοι έφεραν την τηλεόραση. Βολικότερη βρέθηκε η RAI. Πλάκωσαν οι Ιταλοί. Έφεραν τεράστιες νταλίκες με τα τηλεοπτικά αξεσουάρ, τα μόνιτορ, τα φωτιστικά και τα κοντρόλ.

Έφεραν μάτσο τις οθόνες-γίγαντες και κάμερες πολλές που έστησαν παντού. Κάμερες στο αεροδρόμιο, κάμερες στα λιμανάκια με τις θαλαμηγούς, κάμερες στα λόμπι των ξενοδοχείων. Έπηξαν από τους επώνυμους που είδαν οι ιταλοί καμεραμάν στα γυρίσματα. Ήρθαν και οι παπαράτσι, κυνηγώντας το μεγάλο σκάνδαλο της ζωής τους.

Αλλά πέραν της δαπάνης της τελετής του γάμου, άλλο σκάνδαλο καραμπινάτο δεν φαινόταν στον ορίζοντα. Χαιρέκακοι οι Ιταλοί, έστησαν τις μεγάλες φορητές οθόνες τους όπου υπήρχαν Έλληνες, να δουν τηλεόραση, να τους φύγει το μεράκι.

Και είδαν. Είδαν βασιλιάδες που οι υπήκοοί τους δεν τους έβριζαν. Είδαν βασίλισσες με κάτι καπελαδούρες «να», να προσγειωθεί επάνω τους ελικόπτερο Απάτσι, είδαν όμορφες πριγκιποπούλες να ψάχνουν εναγωνίως να βρουν τον πλούσιο γαμπρό, είδαν και μεγιστάνες του πλούτου να ξομπλιάζουν μέσα τους τούς εστεμμένους, αποκαλώντας τους «χαραμοφάηδες».

Είδαν εντέλει τους μέλλοντες βασιλιάδες της Ελλάδος να χορεύουν συγκινημένοι στη Μητρόπολη τον χορό του Ησαΐα και κατόπιν, σε ανοικτή ιππήλατη άμαξα, να χαιρετούν τα πλήθη των Αθηναίων που βγήκαν στους δρόμους να τους ευχηθούν κάθε ευτυχία, χωρίς να φάνε μάλιστα κουφέτα.

Και λίγο αργότερα, οι ίδιοι άνθρωποι, είδαν στις ίδιες γιγαντοοθόνες το επακολουθήσαν γαμήλιο γλέντι. Οι τηλεθεατές δοξάσανε τη μοίρα τους που ο διάδοχος δεν ήτανε χαντούμης αλλά καλοπαντρεύτηκε, εκείνοι δε είδαν επιτέλους τηλεόραση.

Τα καλά, όπως ανέκαθεν είναι γνωστό, δεν κρατάνε επί πολύ. Έτσι οι κάθε λογής επίσημοι άρχισαν «να του δίνουν» σιγά σιγά.

Οι Ιταλοί κάλυψαν στην αρχή τους δακρύβρεκτους αποχαιρετισμούς, τα φιλιά και το «κούνημα του μαντηλιού», που θα έλεγε και ο αείμνηστος τραγουδοποιός Αιμίλιος Σαββίδης, και άρχισαν να πακετάρουν. Τότε παρενέβη ο υπουργός Τύπου και ρώτησε, στο αδιάφορο τάχα, τους Ιταλούς: «Τον πουλάτε όλον αυτόν τον τηλεοπτικό εξοπλισμό που φέρατε εδώ πέρα;». «Si, si», δηλαδή «ναι, ναι», ανέκραξαν εν χορώ οι Ιταλοί.

Και γιατί να αρνηθούν άλλωστε; Παλιατζούρες ήτανε, καινούργια θα αγοράζανε. Τέτοιο κελεπούρι αγοραστή βρίσκεις εύκολα την σήμερον ημέρα; ʼρχισαν εν τω μεταξύ οι διαπραγματεύσεις. Τόσα ζητούσαν οι Ιταλοί -ξέρεις τι σημαίνει ιταλός πωλητής;- λιγότερα έδιναν οι Έλληνες. Τελικά τα βρήκαν. Έδωσαν κάτι παραπάνω οι Έλληνες απ ό,τι ζητούσαν αρχικά οι Ιταλοί και η συμφωνία έκλεισε. Η Ελλάδα απέκτησε τηλεόραση.

Αρχικά τα μηχανήματα τοποθετήθηκαν στο κτίριο του ΟΤΕ, στο Νέο Υπεραστικό Μέγαρο Αθηνών, στο ΝΥΜΑ, υπό την καθοδήγηση ιταλού ειδικού, με το αζημίωτο φυσικά. Μετά έδωσαν στο κανάλι, δίπλα στο «δίαυλος», συμβολικά, τον αριθμό πέντε και πιο μετά άρχισαν οι πρόβες.

Έγραφαν οι εφημερίδες τα νέα του τηλεοπτικού σταθμού που αποκτήσαμε, μέχρις ένα βραδάκι του 1966, που η Ελένη Κυπραίου, με μπόλικο τρακ στην αρχή, χαμογέλασε στον φακό και είπε με όλη τη χάρη της: «Αγαπητοί τηλεθεατές, καλησπέρα σας».

Οι χορτάτοι μιλάν στους πεινασμένους για τις μεγάλες εποχές που θα ρθουν

Ένα σημαντικό τμήμα των συμπιεσμένων μεσαίων στρωμάτων και της σχεδόν εξαθλιωμένης εργατικής τάξης κοίταξαν προς την άκρα Δεξιά με όρους που έφεραν την ανατριχιαστική ιστορική μνήμη μιας άλλης μεγάλης κρίσης, εκείνης του 1929 και των τραγικών πολιτικών της συνεπειών. Οι πολιτικές εξελίξεις δεν μπορούσαν παρά να είναι ραγδαίες. Το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, το SPD, απεκδύθηκε οποιαδήποτε κυβερνητική ευθύνη και γιατί σε διαφορετική περίπτωση η Ακροδεξιά θα ήταν αξιωματική αντιπολίτευση αλλά κυρίως γιατί αυτό θα σήμαινε τη μαζική αποχώρηση της βασικής του εκλογικής βάσης, δηλαδή της γερμανικής εργατικής τάξης, ίσως και προς την άκρα Δεξιά. Η κυβερνητική του συμμετοχή στον μεγάλο συνασπισμό έπαιξε σημαντικό ρόλο στον εκλογικό του καταποντισμό στο 20%, που είναι και το χειρότερο αποτέλεσμα στον κοντά ενάμιση αιώνα ιστορίας του κόμματος. Αλλά και για το CDU της Μέρκελ τα πράγματα δεν ήταν καλύτερα. Παρόλο που μπορεί να επικαλεστεί την εκλογική νίκη, η εικόνα δικαίωσης και πολιτικής κυριαρχίας που ήθελε να περάσει έχει τραυματισθεί. Δεν είναι μόνο η διαρροή ψήφων προς την Ακροδεξιά, είναι και η πεποίθηση των Γερμανών ότι με το CDU δεν πρόκειται να φάνε ψωμί και πρέπει να χορτάσουν από ικανοποίηση για τα κέρδη των αφεντικών τους. Θύμα αυτού του κλίματος ο μέχρι χθες ισχυρός άνδρας της Ευρώπης, ο κ. Σόιμπλε, που οδηγήθηκε με συνοπτικές διαδικασίες στον κάδο ανακύκλωσης της καπιταλιστικής κρίσης. Εν κατακλείδι, από την περασμένη Κυριακή το βράδυ το πολιτικό κατεστημένο στη Γερμανία τρέχει και δεν φτάνει. Στόχος είναι ο όσο το δυνατόν συντομότερος σχηματισμός κυβέρνησης, ώστε η πολιτική κρίση να μην πάρει μόνιμα χαρακτηριστικά.

Παρόλο που η νέα γερμανική κυβέρνηση, με τη συμμετοχή των Φιλελευθέρων, θα σημάνει ταχύτερα βήματα για μια Ευρώπη πολλών ταχυτήτων, τόσο η γραφειοκρατία των Βρυξελλών όσο και η ελληνική κυβέρνηση μοιάζουν στον δικό τους κόσμο. Μάλιστα, στην ανάγκη να προβάλουν κάποιο αφήγημα απέναντι στη μαυρίλα που ζει ο κόσμος, προωθούν τα πιο απίθανα σενάρια. Ισχυρίζονται ότι κάτω από το βάρος της πολιτικής κρίσης οι Ευρωπαίοι θα κηρύξουν το ελληνικό Μνημόνιο επιτυχώς περαιωμένο, με άλλα λόγια θα προσφέρουν στον κ. Τσίπρα τη λεγόμενη «καθαρή έξοδο». Η λογική είναι ότι τα κράτη-μέλη θα γλιτώσουν έτσι 54 δισ. ευρώ, που είναι και το αχρησιμοποίητο ποσό του τρίτου ελληνικού Μνημονίου. Δεδομένου ότι δεν πρόκειται να υπάρξει καμιά ουσιαστική ρύθμιση για το χρέος, αυτό θα σημάνει ότι η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να αναχρηματοδοτήσει το χρέος μέσω των αγορών. Σε αυτό το δεδομένο δεν αναλογίζονται ότι πήραν επιτόκιο 4,7% σε μια εποχή που το διατραπεζικό επιτόκιο Euribor και το επιτόκιο των γερμανικών ομολόγων ήταν αρνητικό λόγω της ποσοτικής χαλάρωσης. Κοντολογίς και με δεδομένη τη λήξη της ποσοτικής χαλάρωσης, στο τέλος του χρόνου μια αναδιάρθρωση χρέους μέσω των αγορών θα σημάνει επιτόκια 6% και 7% για τα πενταετή ομόλογα. Στα σημερινά επίπεδα χρέους (325 δισ.) οι τόκοι και μόνον θα είναι 10-15 δισ. ευρώ τον χρόνο. ʼρα μόνο για τους τόκους θα απαιτούνται πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 7%, με βάση ένα ΑΕΠ 200 δισ. (και όχι 178 δισ. που είναι σήμερα). Με άλλα λόγια, αυτό που πουλά ως εκδούλευση στην κυβέρνηση και την ελληνική αστική τάξη η γραφειοκρατία των Βρυξελλών είναι μια πορεία μετ επαίνων στη δεύτερη ταχύτητα της ΕΕ. Το ερώτημα είναι γιατί τόσο η κυβέρνηση όσο και οι επιχειρηματίες πάτησαν με τόση ευκολία αυτήν την «πεπονόφλουδα». Ο λόγος είναι ότι ο ορίζοντάς τους είναι πολύ πιο βραχυπρόθεσμος και αφορά τους επόμενους μήνες. Στην κυβέρνηση θεωρούν ότι θα έχουν κάτι να λένε λίγο πριν την κατάθεση ενός προϋπολογισμού που θα σημάνει μάλλον την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις από το 2018, το 50% για τις απεργίες και τα 95, αν δεν κάνω λάθος στο μέτρημα, επιπλέον προαπαιτούμενα της τρίτης αξιολόγησης. Οι πιο αισιόδοξοι πιστεύουν ότι ακόμα και έτσι ένα, έστω «πέτσινο», πλεόνασμα της τάξης του 2% για το 2017 θα γλυκάνει το χάπι για τους συνταξιούχους, αφού κάτι θα μπορέσουν να μοιράσουν και θα παρατείνουν την παραμονή τους στην εξουσία. Όλα βέβαια θα εξαρτηθούν από τον ταμειακό υπολογισμό του πλεονάσματος που διεξάγει αυτήν την ώρα η Τράπεζα της Ελλάδας. Η προηγούμενη καταμέτρηση έδειχνε ταμειακή υστέρηση της τάξης του 1 δισ. ευρώ. Εάν επιβεβαιωθεί η τάση, πολύ αμφιβάλλω τόσο για την αποφυγή λήψης των μέτρων για τις συντάξεις από 1/1/2018, αντί για 1/1/2019, όσο και για την υπεραπόδοση των εσόδων. Τις ίδιες αμφιβολίες συμμερίζεται μάλλον και ο κ. Τσίπρας, γι αυτό και τις αναγγελίες τις έκαναν οι υπουργοί κ. Τσακαλώτος και Χουλιαράκης. Βλέπετε, εκείνο το «ούτε ένα ευρώ νέα μέτρα», που είπε στην προηγούμενη (δεύτερη) αξιολόγηση ο πρωθυπουργός, δύσκολα ξεχνιέται. Έτσι το βάρος των εκτιμήσεων περνά πλέον στο οικονομικό επιτελείο, γιατί παραπάει να κάνει ο πρωθυπουργός τον υπουργό Οικονομικών και ο υπουργός το ανώτατο στέλεχος του υπουργείου.

Για την αστική τάξη η αποδοχή του αφηγήματος έγκειται στο ότι ευελπιστούν να ξεπεράσουν έτσι τον σκόπελο των απαιτήσεων του ΔΝΤ για ανακεφαλαίωση των τραπεζών, που αν υλοποιηθεί θα σημάνει την απώλεια της πλειοψηφίας από τους υφιστάμενους μετόχους. Μάλιστα ορισμένοι έσπευσαν να πανηγυρίσουν για την αποδοχή εκ μέρους του ΔΝΤ της αξιολόγησης των τραπεζών μέσω τεστ αντοχής (stress tests) και όχι τεστ ποιότητας χαρτοφυλακίου (asset quality tests) τον Φλεβάρη του 2017. Θεωρούν ότι εάν έχουν εκείνοι τη δυνατότητα παροχής των στοιχείων, όπως συμβαίνει στα τεστ αντοχής, θα κατορθώσουν να περιορίσουν την ανακεφαλαίωση σε ποσά της τάξης των 4-5 δισ. ευρώ. Έτσι διατείνονται τραπεζικοί κύκλοι στην Αθήνα. Όμως ούτε αυτό μοιάζει βέβαιο. Από 1/1/2018 όλες οι τράπεζες της ΕΕ θα πρέπει να εφαρμόσουν, έστω με κάποια περίοδο χάριτος ως προς τον χρόνο εφαρμογής, τις αρχές του διεθνούς λογιστικού προτύπου 9 για τα δάνειά τους. Αυτό σημαίνει ότι θα παίρνονται προβλέψεις τόσο στα ενήμερα όσο και στα καθυστερημένα δάνεια με βάση υπολογισμούς της πιθανότητας αποπληρωμής τους. Ήδη αυτήν τη στιγμή οι τράπεζες κατηγοριοποιούν τα δάνεια που έχουν χορηγήσει βάσει προφίλ δανειολήπτη, ενεχύρων, κ.λπ., ώστε να υπολογιστούν οι πιθανότητες αποπληρωμής τους από ιστορικά στοιχεία. ʼρα το όποιο stress test των τραπεζών ενδέχεται και μάλλον θα είναι και asset quality test, εκ των πραγμάτων.

Το συμπέρασμα είναι ότι η γραφειοκρατία Βρυξελλών και ΔΝΤ τύλιξε για άλλη μια φορά τόσο την κυβέρνηση όσο και την αστική τάξη σε μια κόλλα χαρτί. Από τη μια θα πρέπει να πάρουν όλα τα μέτρα μέχρι το τέλος του χρόνου και από την άλλη θα έχουν ανοιχτό το ζήτημα της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών. Ως προς το τελευταίο, κατόρθωσαν να βγάλουν λάδι και τον φίλο τους, τον κ. Στουρνάρα, αφού η όποια αστοχία στον έλεγχο του τραπεζικού συστήματος θα καλυφθεί πίσω από την αλλαγή λογιστικών προτύπων, άρα δεν θα ευθύνεται προσωπικά.

ʼλλη μια αξιολόγηση λοιπόν ξεκινά με σίγουρο χαμένο τον λαό, που προσπαθεί να καταλάβει τι γίνεται, την ώρα που η κυβέρνηση επαναλαμβάνει τα ίδια αφηγήματα με την προηγούμενη αξιολόγηση ώστε να μείνει λίγο ακόμη στα πράγματα. Όπως λέει και ο γερμανός ποιητής του Μεσοπολέμου Μπέρτολτ Μπρέχτ: «Οι χορτάτοι μιλάν στους πεινασμένους για τις μεγάλες εποχές που θα ρθουν». Ένας στίχος με πολλές αντιστοιχίσεις στην Ευρώπη της κρίσης.

Γερμανία: «Ακροδεξιότερα Κουροπάτκιν»

Του
ΜΕΝΕΛΑΟΥ ΓΚΙΒΑΛΟΥ
Αναπληρωτή καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών

Με το αποτέλεσμα των γερμανικών εκλογών (το οποίο, με εμφατικό τρόπο, συναίρεσε και ολοκλήρωσε τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά τις αντίστοιχες εκλογικές αναμετρήσεις που διεξάχθηκαν σε ευρωπαϊκό επίπεδο την τελευταία περίοδο) αποκρυσταλλώνεται μια δομικού χαρακτήρα επικυριαρχία της συντηρητικής-νεοφιλελεύθερης παράταξης και του ακραίου-νεοφιλελεύθερου Κέντρου στην Ευρώπη.

Νεοφιλελευθερισμός, Ακροδεξιά, εθνικισμός, ρατσισμοί διαφόρων επιπέδων συνυπάρχουν και αναπαράγουν μια μόνιμου πλέον χαρακτήρα οικονομική και κοινωνική κρίση, διαμορφώνοντας ένα εκρηκτικό μείγμα, που υπονομεύει καίρια το μέλλον της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το εκλογικό αποτέλεσμα στη Γερμανία υπερκαλύφθηκε, σε επικοινωνιακό τουλάχιστον επίπεδο, από την άνοδο του AFD (Εναλλακτική για τη Γερμανία) και σε ένα δεύτερο επίπεδο από τη μεγάλη πτώση του SPD και την εντυπωσιακή μείωση του CDU και των συμμάχων του. Εξίσου όμως αξιοσημείωτη είναι η άνοδος των Φιλελεύθερων, που εκφράζουν στη Γερμανία το ιδεολογικοπολιτικό και κοινωνικό πρότυπο του ακραίου-νεοφιλελεύθερου Κέντρου.

Σε μια πρώτη ανάγνωση, η ραγδαία άνοδος του AFD όπως και η «νεκρανάσταση» των Φιλελευθέρων απεδόθη από πολλούς αναλυτές στο Προσφυγικό και στους αντίστοιχους χειρισμούς της ʼνγκελα Μέρκελ Όμως ο ρατσισμός και ο εθνικισμός δεν αποτελούν εκφράσεις μιας συγκυρίας αλλά αναδύονται από ευρύτερες, ιστορικού τύπου, διεργασίες.

Ο γερμανικός εθνικισμός είναι προϊόν της πολιτικής και των επιλογών της γερμανικής ελίτ -στις πολλαπλές εκφράσεις της- που ακολουθούνται τις δύο τελευταίες δεκαετίες.

Οι ηγεμονικές τάξεις στη Γερμανία συνέδεσαν εξαρχής, από τη δεκαετία του 1990, την άνοδο και επικράτηση του νεοφιλελεύθερου-ανταγωνιστικού προτύπου με την αντίστοιχη άνοδο και επικυριαρχία ενός νέου γερμανικού Imperium. Κι αυτό το σύγχρονο Imperium θα έπρεπε να θεμελιωθεί κατά κύριο λόγο στην οικονομική κυριαρχία της Γερμανίας, για να ολοκληρωθεί σταδιακά με την πλήρη επιβολή της εξουσίας της (πολιτικής, οικονομικής, ιδεολογικής) πάνω σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Το γερμανικό «Πνεύμα της Εποχής»

Αυτό το Imperium, που επιβάλλεται σήμερα στην Ευρώπη, αποτελεί έκφραση του «γερμανικού πνεύματος» που διατρέχει τη νεότερη ευρωπαϊκή ιστορία. Στη σύγχρονή του μορφή το γερμανικό αυτό «πνεύμα» αναγνωρίζεται ως κυρίαρχο, ως η δεσπόζουσα κουλτούρα της εποχής μας. Αποτελεί, σύμφωνα με τη γερμανική, ιδεαλιστική προσέγγιση, το «Zeit Geist», το «Πνεύμα της Εποχής» (G. Hegel).

Πολιτική μήτρα της νεοναζιστικής Ακροδεξιάς και του ακραίου-νεοφιλελεύθερου Κέντρου είναι η συμμαχία που κυβέρνησε τη Γερμανία εδώ και δύο δεκαετίες και οικονομική μήτρα των εθνικισμών, των ρατσισμών, της εσωστρέφειας είναι ο νεοφιλελευθερισμός, που συνυπάρχει οργανικά με το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο και τις μεγάλες επιχειρήσεις.

Πρέπει να επισημάνουμε μια σημαντική, ιστορική διαφορά μεταξύ του γερμανικού εθνικισμού του Μεσοπολέμου -που οδήγησε στον ναζισμό και σε ένα πόλεμο που κατέστρεψε ολόκληρη την Ευρώπη- και στον σημερινό γερμανικό εθνικισμό.

Ο εθνικισμός του Μεσοπολέμου υπήρξε προϊόν μιας εθνικής ήττας και ταπείνωσης της Γερμανίας και μιας οξύτατης οικονομικής κρίσης.

Αντίθετα, ο σύγχρονος γερμανικός εθνικισμός επιδιώκει να διαιωνίσει και να επεκτείνει τη δομημένη πλέον κυριαρχία του σε βάρος των άλλων ευρωπαϊκών εθνών και λαών. Γι αυτό και θέλει να διατηρήσει και να ενισχύσει τη βασική πηγή της ισχύος του, την οικονομική στρατηγική, που επιτρέπει στη Γερμανία να σωρεύει πλούτο σε βάρος των υπόλοιπων ευρωπαϊκών οικονομιών.

Σ αυτήν τη «βαθιά δομή» του γερμανικού εθνικισμού προστέθηκαν προβλήματα όπως το Προσφυγικό και η τρομοκρατία, ενώ από την άλλη πλευρά οι οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες στο εσωτερικό της Γερμανίας (οι διαφορές με την πρώην Ανατολική Γερμανία είναι αποκαλυπτικές) καλλιέργησαν ένα πρόσφορο έδαφος για να αναδυθεί, να πολιτικοποιηθεί και να εκφρασθεί μέσα από την ψήφο των πολιτών ο εθνικισμός και οι παντοειδείς ρατσισμοί.

Παγκόσμια δύναμη με θύμα την Ευρώπη

Όμως το ιστορικό ζήτημα που αφορά το ίδιο το μέλλον της Ευρώπης δεν είναι ούτε η ισχυροποίηση του AFD ούτε η αγωνία ορισμένων για το πολιτικό μέλλον του Β. Σόιμπλε.

Το γερμανικό Imperium δεν αναφέρεται μονοδιάστατα στην επικυριαρχία της Γερμανίας στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Η Γερμανία φιλοδοξεί να ανταγωνισθεί με αξιώσεις παγκόσμιες υπερδυνάμεις, όπως είναι οι ΗΠΑ και η Κίνα.

Η γερμανική ελίτ έχει ήδη εκπονήσει το πρόγραμμα της αποκαλούμενης «Τέταρτης Βιομηχανικής Επανάστασης» με στόχο να ενισχύσει την παραγωγική και τεχνολογική της βάση, όχι για την ενδυνάμωση της ΕΕ και των ευρωπαϊκών οικονομιών αλλά για να εδραιώσει τη δική της παγκόσμια θέση.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ευρωζώνη, η προοπτική για μια «νέα Ευρώπη» δεν αποτελούν παρά θεσμούς νομιμοποίησης και άντλησης κοινωνικών, παραγωγικών και οικονομικών πόρων από τις ευρωπαϊκές οικονομίες και κοινωνίες.

Γι αυτό και οι προοπτικές για κάποια χαλάρωση της λιτότητας, για προγράμματα που θα ενισχύσουν την ανάπτυξη και την κοινωνική αλληλεγγύη, όπως και τα σχέδια του Εμ. Μακρόν για μια «νέα Ευρώπη» θα πρέπει να αντιμετωπισθούν με μεγάλη επιφύλαξη.

Το πεδίο του ανταγωνισμού στην ΕΕ και στην Ευρωζώνη θα ενταθεί. Αυτό ακριβώς το μοντέλο του ανταγωνισμού, που συνάδει με τις εθνικιστικές στρατηγικές των γερμανικών ελίτ, οδηγεί νομοτελειακά στην Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων και των πολλαπλών «συνομαδώσεων», γεγονός που υιοθετεί πλήρως και ο ίδιος ο Μακρόν, ως γνήσιος εκπρόσωπος του ακραίου Κέντρου.

Μέσα σ αυτό το πεδίο του ανταγωνισμού οι ευρωπαϊκές οικονομίες είναι υποχρεωμένες να αποτελέσουν περιφερειακό στοιχείο του κέντρου οικονομικής και πολιτικής εξουσίας και να καταλάβουν μια υπάλληλη σχέση στον καταμερισμό και στην πυραμίδα της οικονομικής και πολιτικής ισχύος που διαμορφώνεται μπροστά στα μάτια μας από τις ηγεμονικές ευρωπαϊκές ελίτ.

Ευρώπη: Συντηρητική στροφή

Στις κρίσιμες αυτές διεργασίες και εξελίξεις που καθορίζουν το μέλλον των ευρωπαϊκών κοινωνιών αναδεικνύεται μια ιδιαίτερα αρνητική πλευρά: Η σκλήρυνση και αναπαραγωγή του νεοφιλελεύθερου προτύπου της λιτότητας συνοδεύεται από μια συντηρητική-δεξιά στροφή στο επίπεδο των εκλογικών σωμάτων, γεγονός που επιτρέπει τόσο τη νομιμοποίηση όσο και την ακώλυτη αναπαραγωγή του συστήματος. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι η οικονομική και κοινωνική κρίση μονιμοποιείται και διαιωνίζεται, χωρίς μάλιστα να διακρίνεται η προοπτική κάποιων σημαντικών αλλαγών.

Η «ενσωμάτωση» της κοινωνικής αντίθεσης και διαμαρτυρίας στη Γαλλία επιτεύχθηκε μέσω της ανάδυσης μιας εναλλακτικής-συστημικής πρότασης που εκφράσθηκε από το ακραίο Κέντρο και τη φιγούρα του Εμ. Μακρόν. Στη Γερμανία η εμφανής μετατόπιση προς την εθνικιστική Ακροδεξιά δεν εκφράζει μόνο εναργέστερα την αντιστοίχηση ενός σκληρού οικονομικού και κοινωνικού προτύπου προς γνησιότερες και αυθεντικότερες κομματικές και πολιτικές εκφράσεις, αλλά ένα ευρύτερο, εθνικιστικού χαρακτήρα, κοινωνικό και πολιτικό αίτημα, στη βάση ότι παρά τις εσωτερικές δυσκολίες η γερμανική κυριαρχία θα πρέπει να διατηρηθεί με κάθε τρόπο σε βάρος των «υποδεέστερων» ευρωπαϊκών λαών και κρατών.

Ασφαλώς η γερμανική κοινωνία βρίσκεται σε καλύτερη θέση από όλες σχεδόν τις άλλες ευρωπαϊκές κοινωνίες. Όμως τα προβλήματα που η ίδια αντιμετωπίζει δεν μπορούν να θεωρηθούν αμελητέα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, οι εργαζόμενοι με μισθό φτώχειας στη Γερμανία φθάνουν τα 7,5 εκατομμύρια, ενώ ταυτόχρονα οι άτυπες μορφές, δηλαδή οι μορφές μερικής απασχόλησης, περιλαμβάνουν 16,5 εκατομμύρια εργαζόμενους, δηλαδή το ήμισυ περίπου των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα Κι όμως, παρά τις εμφανείς αυτές οικονομικές και κοινωνικές αντιθέσεις, οι απώλειες των κομμάτων εξουσίας, Σοσιαλδημοκρατών και Χριστιανοδημοκρατών, όχι μόνο δεν ενίσχυσαν την Αριστερά αλλά κατευθύνθηκαν ομαδικά προς την εθνικιστική Ακροδεξιά και το ακραίο-νεοφιλελεύθερο Κέντρο

Είναι φανερό ότι η ιδεολογική κυριαρχία του νεοφιλελευθερισμού και της στρατηγικής της λιτότητας, είτε μέσω μιας ατελούς συναίνεσης είτε λόγω της καλλιέργειας του κινδύνου και της ανασφάλειας των πληθυσμών, δεν φαίνεται να κλονίζεται.

Ασφαλώς η ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία φέρει το ιστορικό βάρος αυτής της εξέλιξης. Αλλά και η Αριστερά δεν κατόρθωσε όλα αυτά τα χρόνια να προβάλει και να διεκδικήσει δυναμικά μια εναλλακτική διέξοδο.

Ασφαλώς δεν βιώνουμε το τέλος της Ιστορίας. Γι αυτό και παρά τις μεγάλες δυσκολίες οφείλουμε, πριν από όλα, να συνειδητοποιήσουμε όλες τις εκφάνσεις αλλά και τα δομικά στοιχεία της κρίσης και να δράσουμε συλλογικά. Εάν υπάρξει αυτή η συλλογική βούληση και δράση, τότε θα υπάρξει και η ιστορική δυνατότητα για μια εναλλακτική διέξοδο. Καμία αυτοκρατορία άλλωστε δεν διατηρήθηκε στο διηνεκές

Η Γερμανία φοβίζει ακόμα;

Του
ΧΡΗΣΤΟΥ Θ. ΜΠΟΤΖΙΟΥ
Πρέσβη ε.τ.

-Μηνύματα και ανησυχίες από τα εκλογικά αποτελέσματα της 24ης Σεπτεμβρίου

Τα αποτελέσματα των πρόσφατων γερμανικών εκλογών εξέπληξαν και ανησύχησαν συγχρόνως. Οι δημοσκοπήσεις επαληθεύθηκαν μεν ως προς την εκλογική νίκη του κόμματος CDU της κ. Μέρκελ, όχι όμως και ως προς τα ποσοστά που τελικά έλαβε.

Κυρίως εξέπληξε η άνοδος του ξενοφοβικού και ακροδεξιού κατά πολλούς ΑfD (Εναλλακτική για τη Γερμανία), που ήρθε τρίτο σε αριθμό ψήφων, αγγίζοντας το 13% και πιθανότατα θα αποτελέσει την αξιωματική αντιπολίτευση όταν θα σχηματισθεί η νέα κυβέρνηση. Πολλές και ποικίλες οι ερμηνείες του εκλογικού αποτελέσματος.

Πολλοί διερωτώνται για το γεγονός ότι το ακροδεξιό AfD σημείωσε τη μεγαλύτερη, ποσοστιαίως, άνοδο στην Ανατολική Γερμανία, την πρώην κομμουνιστική DDR, όπως και γιατί ικανό μέρος των γερμανών πολιτών στράφηκε προς την Ακροδεξιά, όταν η χώρα αυτή ανέδειξε πολιτικούς ηγέτες όπως ο Βίλι Μπραντ, ο Χέλμουτ Σμιτ και ο Χέλμουτ Κολ, που αύξησαν το γόητρο και πρόβαλαν τη δημοκρατικότητα του γερμανικού λαού. Τα ερωτήματα γίνονται ακόμη εντονότερα αν επιχειρήσει κανείς να προβλέψει τι επιπτώσεις θα έχουν σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Τι συνετέλεσε ώστε το 13% των ψηφοφόρων να στραφεί προς την Ακροδεξιά, αφαιρώντας ψήφους κυρίως από τα δύο συγκυβερνώντα κόμματα, CDU και SPD; Οι λόγοι είναι, βασικά, δύο. Ο πρώτος αποδίδεται στα αισθήματα ανασφάλειας που αρχίζουν να αναπτύσσονται σε ευρείες μάζες του γερμανικού λαού για την οικονομία, λόγω της κρίσης σε πολλές χώρες της Ευρωζώνης, ιδιαίτερα του Μεσογειακού Νότου, όπως και στους φόβους κατάρρευσης του ευρώ. Εξ ου και οι θέσεις ορισμένων κομμάτων υπέρ της επιστροφής στο εθνικό νόμισμα, το μάρκο. Βέβαια, οι γερμανικές κυβερνήσεις εξασφάλισαν μια οικονομική ευμάρεια στους πολίτες τους. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι εξέλιπαν εντελώς και οι μη προνομιούχες και φτωχές τάξεις. Και αυτό ισχύει περισσότερο για τους κατοίκους της πρώην Ανατολικής Γερμανίας. Δεύτερος και σοβαρός λόγος το Προσφυγικό-Μεταναστευτικού, υπό τον φόβο εισροής νέου κύματος προσφύγων-οικονομικών μεταναστών, αφού παραμένει αμετάβλητη η πολιτική ρευστότητα και αστάθεια στη Μέση Ανατολή, όπως και την Τουρκία. Το Προσφυγικό-Μεταναστευτικό έχει διπλή ανάγνωση. Αφορά τα συμβαίνοντα τόσο εκτός όσο και εντός της γερμανικής επικράτειας. Οι γνωστές, προεκλογικώς, παρεμβάσεις του τούρκου Προέδρου κ. Ταγίπ Ερντογάν στα εσωτερικά της Γερμανίας, μέσω των συμπατριωτών του που απέκτησαν τη γερμανική υπηκοότητα -ή όχι-, προκάλεσαν μεγάλες ανησυχίες για τη συνοχή της γερμανικής κοινωνίας. Οι ανησυχίες των γερμανών ψηφοφόρων θα μπορούσαν, μέχρι ενός σημείου, να γίνουν κατανοητές, αλλά δεν εξηγούν και τις ευρύτερες ανησυχίες που προκάλεσαν τα εκλογικά αποτελέσματα εντός και εκτός ΕΕ. Η άνοδος ξενοφοβικών και ακροδεξιών πολιτικών δυνάμεων δεν είναι μόνο γερμανικό φαινόμενο. Ανάλογα φαινόμενα παρατηρούνται και σε άλλες χώρες, όπως στην Ολλανδία, την Αυστρία, την Ιταλία, την Ουγγαρία, την Πολωνία, την Ισπανία αλλά και στη χώρα μας. Προ ολίγων μάλιστα μηνών, στη Γαλλία διεκδίκησε την Προεδρία η Μαρίν Λεπέν, που ηγείται εθνικιστικού και ξενοφοβικού κόμματος. Η ιδιαιτερότητα της Γερμανίας οφείλεται, κυρίως, στο αμαρτωλό παρελθόν της. Οι μνήμες του Α και του Β Παγκοσμίου Πολέμου, με τις θηριωδίες του ναζιστικού καθεστώτος, έχουν μπει στο υποσυνείδητο και φοβίζουν τους λαούς της Ευρώπης. Αλλά και η σημερινή Γερμανία, μέσω των πολιτικών δυνάμεών της, με τις δέουσες ασφαλώς εξαιρέσεις, δεν έχει καταβάλει ιδιαίτερες προσπάθειες να διασκεδάσει τους φόβους των άλλων χωρών απέναντί της. Αναφερόμαστε ιδιαίτερα στις προκαταλήψεις έναντι των χωρών του Μεσογειακού Νότου και τους απαράδεκτους χαρακτηρισμούς μεγάλου μέρους του γερμανικού Τύπου αλλά και μερίδας του πολιτικού κόσμου για Έλληνες, Ιταλούς, Ισπανούς κ.ά. Η αυστηρή και ανηλεής, εξάλλου, επιβολή της πολιτικής λιτότητας στις χώρες της Ευρωζώνης είναι, κυρίως, γερμανικής εμπνεύσεως. Μέλημα λοιπόν των ιδίων των Γερμανών είναι να αποσείσουν όσα δικαίως ή αδίκως τους αποδίδονται, όπως επίσης την εντύπωση που έχει δημιουργηθεί ότι όσα δεν επέτυχαν διά των όπλων επιχειρούν τώρα να επιτύχουν διά της οικονομίας. Οι ανησυχίες των Ευρωπαίων από τις εξελίξεις στη Γερμανία είναι πλέον ορατές εν όψει και των συζητήσεων που αναμένονται να αρχίσουν στις αρχές του επόμενου έτους για το μέλλον της ΕΕ. Ως γνωστόν, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ σε πρόσφατη παρέμβασή του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μίλησε για ανάγκη μεταρρυθμίσεων στην ΕΕ, η οποία, θα προσθέταμε, δεν ανταποκρίνεται πλέον στις προσδοκίες των πολιτών της. Ειδικότερα πρότεινε να συζητηθεί η δημιουργία θεσμικής θέσης υπουργών Οικονομικών και Κοινωνικής Συνοχής και η σύνταξη κοινού προϋπολογισμού με μηχανισμούς αναδιανομής για τις χώρες της Ευρωζώνης. Οι σκέψεις ή προτάσεις Γιούνκερ έτυχαν ήδη της στήριξης του γάλλου Προέδρου κ. Εμανουέλ Μακρόν, την οποία δημοσιοποίησε και στην ομιλία του στην Πνύκα, όπως και των πρωθυπουργών Ελλάδας και Ιταλίας, κατά την πρόσφατη 1η Διακυβερνητική Ελληνοϊταλική Συνάντηση της Κέρκυρας. Τι τύχη θα έχουν αυτές οι συζητήσεις-διαπραγματεύσεις, όταν δύο από τα κόμματα που πιθανότατα θα αποτελέσουν τον νέο κυβερνητικό συνασπισμό στη Γερμανία, το Κόμμα των Ελεύθερων Δημοκρατών (FDP) και το Κόμμα των Πρασίνων, ελάχιστη συμπάθεια τρέφουν έναντι μιας προοπτικής σύνταξης κοινού προϋπολογισμού και αναδιανομής στις χώρες της Ευρωζώνης, ενώ, επιπλέον, οι Ελεύθεροι Δημοκράτες επιθυμούν την εξακολούθηση εμπλοκής και παραμονής του ΔΝΤ στα πιστωτικά προγράμματα με τις χώρες του Μεσογειακού Νότου και είναι θερμοί υποστηρικτές της Ευρώπης των πολλών ταχυτήτων; Η ελληνική κυβέρνηση και ο ελληνικός λαός έχουν κάθε λόγο να ανησυχούν για το τι θα επακολουθήσει μετά τα απρόσμενα εκλογικά αποτελέσματα στη Γερμανία, η οποία, όπως λέει και η λαϊκή παροιμία, θέλει και «τον λύκο χορτασμένο και τα πρόβατα σωστά». Δηλαδή να απολαμβάνει τα πλεονεκτήματα της Ευρωζώνης χωρίς να ανταποδίδει τα ανάλογα. Σε κάθε περίπτωση, ό,τι λεγόταν παλαιότερα για τη Γαλλία («όταν το Παρίσι κρυολογεί, η Ευρώπη φτερνίζεται») φαίνεται ότι εφεξής θα ισχύει για τη Γερμανία.

Θεωρίες(…) και άλλα

Του
ΚΩΣΤΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
πρώην βουλευτή, πρ. ευρωβουλευτή και πρ. αντιπροέδρου της Ευρωβουλής

Οι θεωρίες θέλγουν και σαγηνεύουν. Προτείνουν επίσης δύσκολες (αν όχι εντελώς ανεφάρμοστες) λύσεις. Ενίοτε, όμως, οι εν λόγω λύσεις (επιδιωκόμενες από ακατάλληλους διανοούμενους) οδηγούν στα φαράγγια.

Θα καταπιαστώ σε ετούτο το άρθρο με τις θεωρίες του Λαοκράτη Βάσση και του Ερατοσθένη Καψωμένου. Ο Λαοκράτης Βάσσης όπως και ο Ερατοσθένης Καψωμένος ξεδιπλώνουν τις θεωρίες τους με έμφαση και ακρίβεια. Ο πρώτος επαναλαμβάνει στοιχεία από όλα τα βιβλία του, προσθέτοντας και νέες εκφάνσεις ιδεών που εκπλήσσουν. Ο δεύτερος εκφράζει το τρίπτυχό του μεταξύ «ατόμου-κοινωνίας», «ατόμου-φύσης» και «πολιτισμού-φύσης». Είναι σε πρώτη όψη σαν να υποτιμά τον πολιτισμό, πράγμα που ορθώς αμφισβητεί ο Βάσσης.

Ο Καψωμένος, κατηγορηματικότερος, τάσσεται κατά της δυτικής γνωσιοκρατικής χρησιμοθηρίας, ενώ επαινεί την ευδαιμονία, έναντι του ευδαιμονισμού της χαμέρπουσας δυτικής λαίλαπας. (Ο Βάσσης ταυτόχρονα εμμένει στην αυτεξουσιότητα του «δήμου», δηλαδή στην «εθνική συλλογικότητα». Πράγματα που σημαίνουν πως «δεν είμαστε μουσειακός πολιτισμός, αλλά ζώσα και οικουμενικών διαστάσεων πολιτική δύναμη».) Έπονται υπεραισιόδοξοι χαρακτηρισμοί τα περιβόητα τέσσερα «δεινά» με τους οποίους αδυνατώ να συμφωνήσω συνολικά. (Ιδίως, υφισταμένου του κοινού παρανομαστή, να δεχθώ και κοινούς αριθμητές;) Το πέμπτο δεινό, αντίθετα μαζί με την πανίσχυρη Ρωσία, είναι άξιο μνείας και το επαινώ ανεπιφύλακτα.

Η αδηφάγα Γερμανία καραδοκεί. ʼρα δεν υφίσταται κίνδυνος πολυδιάσπασης της Ευρώπης. (Ο Λαοκράτης Βάσσης το διατυπώνει διαφορετικά: «Ευρώπη ως έχει, δεν έχει μέλλον. Πέραν του ότι μπορεί να γίνει κι ακόμη χειρότερη. Καθώς δεν είναι εκτός πιθανών σεναρίων η μετεξέλιξή της σε ζώνες πρώτης, δεύτερης ή και τρίτης ταχύτητας υπό την επικυριαρχία της Γερμανίας».)

Δεν με διακατέχει η επιθυμία να αντιγράψω τον εξαίσιο τίτλο: «Ευρωπαϊκότητα και ευρωπάθεια». Ούτε να αναμηρυκάσω τετριμμένες γνώσεις. Ό,τι γράφτηκε έως εδώ, γράφτηκε.

Περιττεύουν άλλες αιχμές ή διαλογισμοί και αναμοχλεύσεις. (Σε αρνητική μορφή οι αναμοχλεύσεις.)

Ως δοκησίσοφος του χειρίστου είδους θα προσπαθήσω να αναμηρυκάσω ανατριχιαστικά περιστατικά ως πρωτότυπα: Η Αγριππίνα φαρμάκωσε τον δεύτερο σύζυγό της, Κρίσπο, αλλά και τον τρίτο, Κλαύδιο, για να βασιλεύσει ο γιος της, Νέρων. Ο οποίος της ανταπέδωσε τις «ευεργεσίες» δολοφονώντας την!

Η Ειρήνη η Αθηναία συνήργησε στον στραγγαλισμό του συζύγου της, Βυζαντινού Αυτοκράτορα, Λέοντα Δ, και διοίκησε το κράτος μεταξύ 780-802. (Μιας και μιλάμε για γεγονότα του Βυζαντίου, δεν υπάρχει εδώ θέση για μυθολογία.)

Τα χθεσινά και σημερινά δρώμενα ουδόλως διαφέρουν από καταστάσεις πολύ παλαιότερων εποχών, όπως δηλοί η Ιστορία. Ακόμα και ο Λαοκράτης Βάσσης υπερβαίνει στο τέλος την αισιοδοξία του.

(Οι διαφωνίες μου με τον φίλο μου τον Λαοκράτη, έμμεσες κατά κανόνα και διασκορπισμένες στο κείμενό μου, τρομάζουν. Του έφαγα, βλέπεις, κι εγώ ουσιαστική παράλειψη την ακόλουθη καίρια διαπίστωση: «Η ευρωπαϊκότητα δεν είναι για μας προσκτώμενη ή υπό πρόσκτηση, αλλά σύμφυτη, ιδιότητά μας. Υπό την έννοια πως είναι εν πολλοίς ελληνική η εννοιολογική συγκρότηση του ευρωπαϊκού δυτικού πολιτισμού»).

Θα καταλήξω δίχως άλλον σχολιασμό με τον Λαοκράτη Βάσση: «Σ εμάς, στην Ελλάδα, προέχει, για να επανέλθω στο πρώτο σημείο, η χάραξη εθνικής στρατηγικής πολιτικής διαχείρισης της μνημονιακής υποτέλειας με λογική και όρους υπέρβασής της. Γιατί, χωρίς ανάκτηση της χαμένης εθνικής αυτεξουσιότητας και της εθνικής αξιοπρέπειάς μας, δεν μπορούμε να συζητάμε ισοτίμως για το μέλλον της Ευρώπης. Πέραν του ότι, το τονίζω, πρέπει να είμαστε έτοιμοι ή τουλάχιστον υποψιασμένοι διά παν ενδεχόμενον. Γιατί, τούτοι οι καιροί παραείναι ύποπτοι και ύπουλοι!».

Στα «και άλλα» τώρα. Η Ελληνική Βουλή περί άλλα τυρβάζει, περιφρονώντας τις θεωρίες. Στο προηγούμενο άρθρο μου είχα αναφερθεί στον ευφυέστατο συγγραφέα της πασίγνωστης «Πάπισσας Ιωάννας», Ίωνα Δραγούμη. Ο οποίος, ανάμεσα στις πάμπολλες «ατάκες» για την εποχή του, είχε δηλώσει: «Η Μεγάλη Βρετανία διαθέτει δύο Βουλάς, την άνω και την κάτω. Ημείς μόνον μίαν άνω-κάτω».

Ο Δραγούμης, βέβαια, δεν φανταζόταν τον λιμοκοντόρο πλουσιότατο σε χρήμα και παλάτια Κυριάκο Μητσοτάκη, μαζί με τους αρχηγούς άλλων κομματιδίων, ούτε τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, σφηνωμένο στο καταστροφικό και προκαλούν εσωτερική υποτίμηση ευρώ. Δεν φανταζόταν επίσης τον επικεφαλής των γραφείων του κόμματος και του λαού γενικό γραμματέα του ΚΚΕ Δημήτρη Κουτσούμπα να αρνείται τους προκατόχους της παράταξής του, ως ευρωλάγνος γαρ και εκείνος.

Εκτός από τον Δραγούμη και άλλοι συνομήλικοί του δεν θα προέβλεπαν τα προαναφερθέντα. ʼλλοι, όμως, μεγαλύτεροί τους, που βίωσαν τη γερμανική Κατοχή, με την πείνα του 1941 και το ξεκλήρισμα χωριών και κωμοπόλεων, όπου κάψαν ζωντανούς γέρους, γυναίκες και μωρά παιδιά, αρνούνται ότι ακμάζει σήμερα στον τόπο μας ένα ΝΑΖΙΣΤΙΚΟ κόμμα, η Χρυσή Αυγή. Ένα κατάπτυστο και ευφυώς οργανωμένο συνονθύλευμα που επιδόθηκε σε δολοφονίες.

Θα κλείσω το πολυσχιδές αυτό άρθρο μόνο η αρχή του με ερεθίζει θετικά στο έπακρο με τα μη αναμενόμενα αποτελέσματα των γερμανικών εκλογών: Οι 94 έδρες της Alternative (εναλλακτικής λύσης), που αρνείται διαρρήδην τη σημερινή Ευρώπη, έχει προκαλέσει τρόμο στους Χριστιανοδημοκράτες και τους Χριστιανοκοινωνιστές συμμάχους τους στη Βαυαρία. Αμφότερα τα κόμματα χάνουν 8,6%! Για τις σβουριχτές σφαλιάρες στη Μέρκελ και τον Σόιμπλε η χαρά μου είναι απερίγραπτη. Οι απώλειες για τους Σοσιαλδημοκράτες ανέρχονται στο 5,2%. Η Αριστερά (Die Linke) κερδίζει 0,6% και οι Πράσινοι κερδίζουν επίσης 0,5%.

Σύμφωνα με πολλά δημοσιεύματα στον ξένο Τύπο, οι Φιλελεύθεροι (FDP), μαζί με κάποια ασήμαντα κομματίδια, θα υπερασπιστούν τη Μέρκελ. Το όνειδος δηλαδή μεγάλου διαμετρήματος πολιτικών, όπως ο Σμιτ, ο Μπραντ, ο Σελ, ο Κολ, ο Έρχαρτ, ο Μπάρτσελ και άλλοι. Αν επαναληφθεί η εκλογή της Μέρκελ, θα τρίζουν τα κόκαλα των προαναφερθέντων στα κοιμητήριά τους. Μια βελτιωμένη απέναντι στην Ελλάδα Μέρκελ αδυνατώ να τη διανοηθώ. Κάποια κυβέρνηση θα έχουν στη Γερμανία, με καγκελάριο ίσως τον αρχηγό των Φιλελευθέρων (FDP).

Αγαπήστε και πονέστε την πόλη μας…

Της
ΕΛΕΝΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ – ΛΑΜΠΡΑΚΗ

-Αξίζει τον κόπο να ζωντανέψουμε την Αθήνα

Πρωί Παρασκευής, κατέβηκα στο κέντρο για κάποιο μαγαζί με βότανα του βουνού και χειροποίητα είδη ζυμαρικών που διαφήμιζαν με ενθουσιασμό τα ΜΜΕ και οι φίλοι μου. Η καρδιά μου χτύπησε άτακτα, κόντεψε να φύγει απ’ την θέση της όταν είδα εκείνη την εικόνα μιας πόλης που θύμιζε γυφταριό. Παντού ζωγραφισμένοι τοίχοι με απαίσιες καρικατούρες, σκουπίδια, άθλια απομεινάρια μιας πρόχειρης διανυκτέρευσης ανθρώπου χωρίς σπίτι.

Στην Ομόνοια το κέντρο, υποτίθεται μισοκοιμισμένοι από ναρκωτικά άνθρωποι που κάθονταν στο πεζοδρόμιο, δυσοσμία αφόρητη και μια αδιαφορία του κόσμου που πήγαινε στις δουλειές του. Είμαστε τόσο πολύ δημοκράτες, τόσο πολύ εσωστρεφείς, κι άνθρωποι χωρίς ευαισθησία που ανέχονται να ρυπαίνεται η καρδιά της πρωτεύουσας. Σε πιο άλλο μέρος της γης θα επιτρεπόταν αυτή η ασυδοσία να κάνει ότι θέλει ο καθένας, να μη σέβεται τις αρχές και τους νόμους ενός κράτους που άφηνε την διαφύλαξη των αξιών του στην φιλοτιμία του καθενός. Ποιος επιτέλους θα βάλει τάξη σ αυτή την θλιβερή εικόνα που σαν Έλληνα σ απογοητεύει. Διακίνηση ναρκωτικών, σύριγγες πεταμένες εδώ και κει, ένα πλήθος ανάκατο απ όλες τις φυλές του Ισραήλ ζει και κοιμάται κάτω από την πλατεία που έγινε ένα πέτρινο άχαρο απάνθρωπο σημείο εμπόρων, διακινητών και χρηστών αυτών των ουσιών.

Έφυγα σχεδόν τρέχοντας προς το Μοναστηράκι. Εκεί η ατμόσφαιρα θύμιζε στ αλήθεια Μέση Ανατολή. Μπορεί στην οδό Ευρυπίδου τα μυρωδικά βότανα κρεμασμένα να έφτιαχναν μια άλλη πιο ανθρώπινη εικόνα, όμως εγώ είχα χάσει για πάντα εκείνη την οδό όπου δούλευε ο πατέρας μου, πουλώντας πράσινο σαπούνι κι ο τόπος μύριζε μπακαλιάρο, ελιές και φρέσκια φέτα. Εκεί όπου τα μπακαλόπαιδα με τα ξύλινα καρότσια πήγαιναν τις παραγγελίες στα γειτονικά μπακάλικα και τα στενάκια έσφυζαν από ζωή και τις φωνές των αφεντικών. Εκείνων των αφεντικών που έμοιαζαν με το αφεντικό του «Ζήκου», στην ελληνική ταινία «Ο μπακαλόγατος» και που έμεινε στις καρδιές μας σαν ένας αφελής χοντρομπαλάς, ανεξίκακος και ονειροπόλος, χονδρέμπορος.

Τώρα τα πράγματα είχαν αλλάξει με μια περίεργη κι άγνωστη αλλαγή που τουλάχιστον εγώ που δεν κατεβαίνω συχνά δεν την φανταζόμουν. Χάζευα εκείνα τα αποξηραμένα λουλούδια των βοτάνων που έμοιαζαν ψεύτικα, χρωματιστά και παράξενα. Μια διαφορετική κουλτούρα που είχε επιβληθεί στην οδό Ευρυπίδου. Εν τάξει είπα είμαστε λαός φιλόξενος και ανεξίκακος, όμως με πείραξε πολύ που το μόνο που υπήρχε ήταν ένα ελληνικό μαγαζί με αλλαντικά και στην γωνιά ένα γαλακτοπωλείο. Πήρα τον δρόμο προς την Ερμού. Ένα κομμάτι της μου θύμισε Ελλάδα, ένα άλλο εγκατάλειψη κι ένα άλλο ένα φιλικό χαρούμενο που θύμιζε «λίγο πολύ λίγο» από μπιστρό και καφέ εξωτερικού. Αναθάρρησα. Μακάρι να ταν όλα έτσι παντού και να φτιαχνόταν πια εκείνο το έρμο το τρίγωνο της παλιάς Αθήνας μ όλα τα μνημεία του, τις πλατείες του πεντακάθαρες που θα σεβόταν μια πρωτεύουσα με ιστορία και θα έδινε την ευκαιρία στον επισκέπτη ν απολαύσει μια κούπα καφέ κάτω απ τον ίσκιο της Ακρόπολης, ακούγοντας ψιθυριστά τα λόγια του Πλάτωνα που ίσως η ατμόσφαιρα να τον ανάγκαζε να νοιώσει ή ν ακούσει κάτω από το φως μιας Αυγουστιάτικης πανσελήνου. Ίσως η βοή του δρόμου να έσβηνε στ Αναφιώτικα σ όσα είχαν, τέλος πάντων απομείνει μα κι ένα κομμάτι τους είχε καταρρεύσει και τα γεράνια αυτής της νησιώτικης γωνιάς της Αθήνας έχουν αρχίσει να μαραίνονται.

Αγαπήστε και πονέστε την πόλη μας. Κάντε κάτι γι αυτήν που γράφτηκαν τόσα τραγούδια που λατρεύτηκε από τόσους ρομαντικούς ποιητές. Μήπως θυμάστε εκείνο το παλιό τραγούδι που το ξημέρωμα το ομοίαζε με «Ροζ οργαντίνα μικρή ζωγραφιά σου Αθήνα». Λοιπόν δεν αξίζει τον κόπο να την ζωντανέψουμε, πιο σύγχρονη, πιο καθαρή, πιο αξιοπρεπή σαν σύμβολο ενός έθνους;

Εσείς οι υπεύθυνοι αλήθεια τι λέτε;

Οι προτάσεις του Γάλλου Προέδρου Μακρόν…

Γράφει ο
ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΝΕΑΡΧΟΥ
Πρέσβυς ε.τ.

…για «επανίδρυση» της Ευρώπης και οι γερμανικές εκλογές

Σε συνέχεια της ομιλίας του στον συμβολικό χώρο της Πνύκας, κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα, ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν εκφώνησε την Τρίτη 26 Σεπτεμβρίου, στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, μια δεύτερη ομιλία για την Ευρώπη, στην οποία αναφέρθηκε πιο αναλυτικά στο σχέδιό του για «επανίδρυση» της Ευρώπης.

Η ομιλία του έγινε λίγο πριν από τις εκλογές στη Γερμανία και είχε ως στόχο να στείλει μηνύματα στο Βερολίνο για την ανάγκη συνεργασίας των δύο χωρών για την έξοδο της Ευρώπης από τη σημερινή σύγχυση, αβεβαιότητα και Ευρωσκεπτικισμό. Στο πλαίσιο αυτό, θέλησε να διαγράψει σε αδρές γραμμές το νέο άλμα προς την Ευρωπαϊκή ενοποίηση που προτείνει, εισηγούμενος ένα σχέδιο αλλαγών δέκα σημείων:

1. Πιο στενή ακόμη σχέση και σύγκλιση μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας. Με τον στόχο αυτό, υπογραφή, στις 22 Ιανουαρίου 2018, μιας νέας Συνθήκης των Ηλυσίων μεταξύ των δύο χωρών. Πλήρης συγχώνευση των αγορών τους μέχρι το 2024, με την εφαρμογή των ίδιων κανόνων στις επιχειρήσεις τους.

2. Δημιουργία προϋπολογισμού της Ευρωζώνης, που θα διευθύνεται από έναν υπουργό Οικονομικών της Ευρωζώνης και θα ελέγχεται από ένα Κοινοβούλιο (προφανώς, άλλο από το σημερινό Ευρωκοινοβούλιο).

3. Μεγαλύτερη δημοσιονομική και κοινωνική σύγκλιση. Ο Γάλλος Πρόεδρος προτείνει, στο πλαίσιο αυτό, να καταπολεμηθεί ο αθέμιτος ανταγωνισμός στον κοινωνικό τομέα και να επανεξετασθεί η Ευρωπαϊκή Οδηγία που αφορά Ευρωπαίους εργαζόμενους, που ασφαλίζονται κοινωνικά (με πολύ χαμηλότερο κόστος) στη χώρα τους και εργάζονται σε άλλη Ευρωπαϊκή χώρα, που έχει πολύ υψηλότερο κοινωνικό κόστος. Για το θέμα αυτό έχει δημιουργηθεί μεγάλο πρόβλημα με Πολωνούς εργαζόμενους.

4. Γενίκευση του Προγράμματος «Έρασμος». Το ήμισυ μιας τάξεως μαθητών να έχει τη δυνατότητα να κάνει έξι μήνες, τουλάχιστον, του σχολείου σε μια άλλη Ευρωπαϊκή χώρα. Διευκόλυνση των ανταλλαγών στη Μέση Εκπαίδευση, με εναρμόνιση των προγραμμάτων, τίτλων σπουδών και διπλωμάτων. Δημιουργία 20 περίπου Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων, που θα απονέμουν πτυχία με αναγνώριση σ ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

5. Ένα βήμα παραπέρα στην Ευρώπη της άμυνας. Στις αρχές της προσεχούς δεκαετίας, η Ευρώπη πρέπει να έχει μια Κοινή Δύναμη Επεμβάσεως, έναν κοινό αμυντικό προϋπολογισμό και ένα κοινό δόγμα δράσεως. Ο Γάλλος Πρόεδρος προτείνει επίσης μια Ευρωπαϊκή Ακαδημία Πληροφοριών και μια κοινή Ευρωπαϊκή Εισαγγελία για τον αγώνα κατά του οργανωμένου εγκλήματος και της τρομοκρατίας.

6. Φόρο στις χρηματιστικές συναλλαγές για αναπτυξιακή βοήθεια. Για την αντιμετώπιση της μεταναστεύσεως, που είναι η κύρια πρόκληση που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, δημιουργία Ευρωπαϊκού Γραφείου για το ʼσυλο και Ευρωπαϊκής Συνοριακής Αστυνομίας. Χρηματοδότηση ενός μεγάλου προγράμματος για την κατάρτιση των προσφύγων. Φόρο πάνω στις χρηματιστικές συναλλαγές για τη χρηματοδότηση αναπτυξιακής πολιτικής έναντι κυρίως της Αφρικής.

7. Μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής «για τη διασφάλιση της διατροφικής αυτάρκειας της Ευρώπης». Προστασία της Ευρώπης από τις μεγάλες παγκόσμιες αγορές και δημιουργία «Ευρωπαϊκής Δυνάμεως Ελέγχου» για την εγγύηση της διατροφικής ασφάλειας.

8. Φόρος Διοξειδίου του ʼνθρακος και Ευρωπαϊκά Σύνορα. Καθορισμός κοινής Ευρωπαϊκής τιμής κατά τόνο και αρκετά υψηλής ώστε να ευνοηθεί η ανάπτυξη εναλλακτικών πηγών ενέργειας (όχι κάτω από 25-30 ευρώ στον τόνο). Διασύνδεση των Ευρωπαϊκών ενεργειακών δικτύων και επιβολή στα σύνορα κοινού φόρου διοξειδίου του άνθρακος ώστε να πληρώνουν τίμημα οι ξένες βιομηχανίες, που έχουν χαμηλότερα επίπεδα προστασίας.

9. Πιο δίκαιη φορολόγηση των Γιγάντων της Ψηφιακής και Ηλεκτρονικής Τεχνολογίας. Φορολόγηση των μεγάλων εταιρειών με βάση τον κύκλο εργασιών που πραγματοποιούν σε κάθε χώρα και όχι των προσόδων, που εισπράττονται σε χώρες με χαμηλή φορολόγηση.

10. Εισαγωγή υπερεθνικών καταλόγων υποψηφιοτήτων στις Ευρωπαϊκές εκλογές του 2019. Οι κατάλογοι αυτοί θα επέτρεπαν κατ αρχήν να καλυφθούν οι 73 θέσεις που έμειναν κενές από την αποχώρηση της Μ. Βρετανίας. Οι κατάλογοι θα μπορούσαν, στη συνέχεια, να διευρυνθούν μέχρι να καλύψουν το 50% περίπου των υποψηφίων μέχρι το 2025. Προτείνεται επίσης η μείωση κατά 50% των Ευρωπαίων Επιτρόπων, από 30 σε 15. Για να αποφευχθούν εύλογες αντιδράσεις από χώρες-μέλη, ο Γάλλος Πρόεδρος καλεί τις ιδρυτικές χώρες της Ευρωπαϊκής Ενώσεως να παραιτηθούν πρώτες από εθνικό Επίτροπο.

Τα ερωτήματα που θέτουν οι Ευρωπαϊκές ιδέες για την «επανίδρυση» της Ευρώπης είναι βασικά δύο. Πρώτον, διορθώνουν οι ιδέες και οι προτάσεις αυτές τη λάθος πορεία που έχει πάρει η Ευρώπη και έχει οδηγηθεί σε αδιέξοδο ή είναι ένα νέο άλμα πάνω στην ίδια ουσιαστικά βάση; Η απάντηση στο πρώτο αυτό ερώτημα είναι ότι οι ιδέες και οι προτάσεις Μακρόν κινούνται βασικά πάνω στην ίδια βάση και εισηγούνται ως διέξοδο μια φυγή προς τα εμπρός. Δεν αμφισβητείται ούτε η παγκοσμιοποίηση, με την οποία ταυτίσθηκε η Ευρώπη και η οποία αντιμάχεται την πολιτική της ολοκλήρωση, ούτε η κυριαρχία των αγορών ως ενοποιητικής βάσεως της Ευρωπαϊκής Ενώσεως.

Πρωταγωνιστές δεν είναι οι Ευρωπαϊκοί λαοί. Είναι οι αγορές και η ανισοτιμία που παράγουν. Ο υπερεθνισμός που προβάλλεται είναι αυτός που προάγει και επιδιώκει η παγκοσμιοποίηση. Μόνη εξαίρεση αποτελεί το σημείο που αφορά τη μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Είναι ένα θέμα που ενδιαφέρει ιδιαίτερα τη Γαλλία και πάνω στο οποίο έχει πολλές δυσκολίες να βρει κοινή γραμμή με τη Γερμανία. Γίνεται αναφορά στο σημείο αυτό στην ανάγκη να προστατευθεί η Ευρώπη από τις μεγάλες αγορές του κόσμου και να επιδιώξει τη «διατροφική της αυτάρκεια». Πώς θα επιτευχθεί όμως ο στόχος αυτός, όταν η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση, με την άκριτη επέκταση σ όλο τον κόσμο των συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου, υπονόμευσε την Αρχή της Κοινοτικής Προτιμήσεως, που είχε ακριβώς ως στόχο να διασφαλίσει μια ελάχιστη προστασία στην Ευρωπαϊκή παραγωγή.

Στο σημείο αυτό τίθεται και το δεύτερο ερώτημα. Πώς θα αντιδράσει η Γερμανία, που ο ρόλος της, λόγω του οικονομικού της εκτοπίσματος, είναι πρωταρχικός τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και ειδικότερα στην Ευρωζώνη;

Η Γερμανία είναι γνωστό ότι στηρίζει αναφανδόν την παγκοσμιοποίηση, λόγω του γεγονότος ότι είναι βιομηχανική και τεχνολογική εξαγωγική δύναμη. Βολεύεται με τη σημερινή κατάσταση της κυριαρχίας των αγορών και του ευρώ, που της παρέχουν σαφές πλεονέκτημα. Τα εκλογικά αποτελέσματα καθιστούν πιο δύσκολη ακόμη την επίδειξη ευλυγισίας από πλευράς Μέρκελ, η οποία αντιμετωπίζει τώρα σφοδρή εσωτερική αντίδραση στις υπερεθνικές πολιτικές της παγκοσμιοποίησης, που περιλαμβάνουν και τα θέματα της παράνομης μεταναστεύσεως, της εθνικής ταυτότητας και της επελάσεως του Ισλάμ στην Ευρώπη.

Η προοπτική των μεγάλων αλλαγών στην Ευρώπη, που θα ευνοήσουν, υποτίθεται, και την Ελλάδα, είναι κάτω από πυκνή ομίχλη. Εάν δεν προωθηθεί η περικοπή του δημοσίου χρέους το 2018, η Ελλάδα πρέπει να προβληματισθεί σοβαρά για εναλλακτική πορεία.

Όσα δεν λένε…

Γράφει ο
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΛΕΟΝΤΑΡΙΤΗΣ

Η έννοια της ελευθερίας παραμορφώνεται και σβήνει μέσα στη γερμανοευρωπαϊκή ένωση. Και αυτομάτως χάνεται και η έννοια της δημοκρατίας. Παραμορφωμένη η ευρωπαϊκή ιδέα μέσα στο «Νταχάου» της παγκοσμιοποίησης, έπαψε να εκφράζει τα ιδανικά που συγκινούσαν τις περασμένες γενεές.

Έτσι, η λέξη «Ευρώπη» δίνει σήμερα αφορμή για αρκετές συγχύσεις, σε έναν κόσμο που έχει γονατίσει μέσα στον εργασιακό Μεσαίωνα που μας έφερε η Νέα Τάξη Πραγμάτων, κάτω από τη γερμανική ηγεμονία. Κάποτε, ο Saint-Just έλεγε: «Η ευτυχία είναι μια ιδέα καινούργια στην Ευρώπη». Σήμερα η καινούργια «ιδέα» της Ευρώπης είναι ο «διεθνισμός της δυστυχίας».

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Προκόπης Παυλόπουλος, μιλώντας σε μιαν εκδήλωση του «Athens Democracy Forum», υπογράμμισε: «Για να μπορεί να υπάρχει ελευθερία του πνεύματος, πρέπει να υπάρχει ελευθερία του πολίτη». Πολύ εύστοχα, με τη λακωνική του φράση, ο Πρόεδρος έθεσε επί τάπητος το τεράστιο πρόβλημα της εποχής μας. Διότι στις μέρες μας ο πολίτης έχει απολέσει τις ουσιαστικές του ελευθερίες, αφού οι τύχες του καθορίζονται από το «ιερατείο» των Βρυξελλών. Σήμερα βιώνουμε τον «Βοναπαρτισμό της παρακμής» της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Βοναπαρτισμός» για όσους δεν γνωρίζουν είναι η συγκέντρωση όλων των εξουσιών στα χέρια ενός ανθρώπου (ή αλλιώς Καισαρισμός).

Η συγκέντρωση όλων των εξουσιών στα χέρια της μαφίας των «εταίρων» έχει καταργήσει την εθνική μας ανεξαρτησία και έχει διαστρεβλώσει την έννοια της δημοκρατίας. Ο «Βοναπαρτισμός» της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκαλεί τη φτωχοποίηση των λαών. Ο οικονομολόγος κ. Νίκος Ιγγλέσης επεσήμανε σε ένα τελευταίο άρθρο του: «Στον ευρωπαϊκό χώρο, η παγκοσμιοποίηση υλοποιείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωζώνη. Έτσι, έχουμε μια συνεχή μεταφορά κυριαρχικών δικαιωμάτων από τις εθνικές κυβερνήσεις προς την αδιαφανή εξουσία των Βρυξελλών. Και η νομισματική ανεξαρτησία έχει εκχωρηθεί ήδη στην Κεντρική Τράπεζα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ευρωζώνη υποβαθμίζουν τα εθνικά κράτη σε επαρχίες και διαβρώνουν τα σύνορα προς όφελος της ηγεμονεύουσας δύναμης του γερμανικού Δ Ράιχ. Όλα καλύπτονται πίσω από το αφήγημα της ευρωπαϊκής ιδέας και του κοινού νομίσματος, του ευρώ».

Αυτή, λοιπόν, τη φρικιαστική πραγματικότητα δεν τολμά κανείς να τη θίξει. Ούτε ο Τσίπρας ούτε ο Μητσοτάκης ούτε κανείς άλλος από το μνημονιακό τσίρκο της αντιπολίτευσης (πλην ΚΚΕ). Όλοι τους σπεύδουν να εκδηλώσουν τη γλοιώδη αφοσίωσή τους στους αποικιοκράτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να τους διαβεβαιώσουν για την πίστη τους στη δικτατορία των ξένων τραπεζιτών. Όσα «μέτρα» και «ελαφρύνσεις» υποσχέθηκαν οι δύο προαναφερόμενοι αρχηγοί στη ΔΕΘ δεν έχουν κανένα αντίκρισμα, αφού οποιοδήποτε μέτρο πρέπει να έχει την έγκριση της Ύπατης Αρμοστείας. Μας κοροϊδεύουν άπαντες. Το τέρας του καπιταλισμού διατάζει διεθνώς τους υποτακτικούς του πολιτικάντηδες, αυτούς που με τη θλιβερή εμφάνισή τους ως ανοήτων κομπάρσων του «ιερατείου» των Βρυξελλών προκαλούν θλίψη και οργή: «Πρέπει να κραυγάζετε προς τα έθνη σας πως έχουν άδικο, μόνο και μόνο επειδή είναι έθνη, και ότι τα συμφέρει ο ευρωπαϊκός πολτός των εθνών! Πρέπει να κάνετε τους πολίτες να βογκούν με τις μεταρρυθμίσεις. Να τους ξεγελάτε ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος». Γι αυτό και εδώ κυβέρνηση και αντιπολίτευση διακηρύσσουν ότι «πρέπει να κλείσει γρήγορα η αξιολόγηση»! Διαταγή των κατακτητών, «και τα σκυλιά δεμένα».

Η Ευρώπη θέλει να μεταβάλει την Ελλάδα σε μια «δημοκρατία» τύπου Ντιτρόιτ. Τι εννοούμε; Αυτό που επεσήμανε τον περασμένο Αύγουστο στην «Εφημερίδα των Συντακτών» ο συνάδελφος Γ. Τσιάρας. Ο Δήμος του Ντιτρόιτ είναι εδώ και μερικά χρόνια ένα «Μουσείο του Μέλλοντος» όλων μας. Μετά τη χρεοκοπία του 2013 και την είσοδο «αναγκαστικού διαχειριστή» απευθείας από τη Wall Street, που ξεπούλησε τα πάντα για να πληρώσει τις πιστώτριες τράπεζες, η άλλοτε πλούσια πόλη ερημώθηκε και μετεβλήθη σε νεκροταφείο, σε πόλη-φάντασμα! Έτσι θα μας καταντήσουν με την ευρωπαϊκή προοπτική.

Για να μη χάνει την ισορροπία της η ζωή ενός έθνους, για να μη μολύνει την ψυχή του η ηθική σύγχυση και για να μην καραδοκεί το κλίμα μιας ενδημικής ανωμαλίας, το έθνος πρέπει να είναι σε θέση να προβάλλει έναντι όλων έναν πίνακα αξιών, που η Ιστορία επιβάλλει και για το παρόν και για το μέλλον. Επειδή και η εθνική συνείδηση των συγχρόνων πρέπει να ικανοποιείται και η εθνική συνείδηση των επιγιγνομένων πρέπει να διαφωτίζεται και να διαμορφούται, οφείλουμε να ξεσκεπάσουμε τον μανδύα του ψεύδους της «ευρωπαϊκής προοπτικής». Τα υφιστάμενα κόμματα δεν είναι άξια για τέτοιο ρόλο. Οι ευρωλάγνοι διαθέτουν εμετική υστεροβουλία, φθηνή ιδιοτέλεια, τον ψυχρό υπολογισμό εκείνου που προτιμά να βολεύεται, να υποκύπτει στους ισχυρούς, προκειμένου να επιβιώσει σε μια ευτελισμένη εξουσία. Αυτές είναι οι ιδιότητες των «ευρωπαϊστών», των ερπετών, των οσφυοκαμπτών, που δεν αντιστέκονται ποτέ, όχι γιατί είναι άβουλοι, μα γιατί είναι δειλοί. Όχι γιατί δεν μπορούν, μα γιατί δεν θέλουν. Αποστρέφονται τον αγώνα επειδή φοβούνται για το «πολιτικό τους μέλλον» και καταφεύγουν στην κερδοφόρα προσαρμογή, που αποτελεί τον στόχο τους. Τα δίνουν όλα για την εξουσία που θα τους εξασφαλίσουν οι ξένοι πάτρωνες.

Η Γερμανία ο διαχρονικός κακός δαίμων κυβερνά. Επί Κάιζερ, οι διαβάτες υποχρεώνονταν να του κάνουν τόπο να περάσει και να τον χαιρετούν με σεβασμό. Ο Σόιμπλε απαιτεί να του φερόμαστε με τον ίδιο τρόπο. Αυτός υπαγορεύει την πολιτική που ασκείται στην Ελλάδα και διατάσσει εξοντωτικά μέτρα. Το μήνυμα της Γαλλικής Επανάστασης του 1789 «Ελευθερία Ισότητα Αδελφοσύνη», που έδωσε τη διατύπωση των αιτημάτων για τα οποία αγωνίζονταν επί αιώνες κοινωνικές τάξεις, έθνη, φυλές, κουρελιάστηκε μέσα στην Ευρώπη σήμερα, γεγονός που θα έπρεπε να προβληματίσει τον κ. Μακρόν. Αυτό που έλεγαν οι παλιοί δικοί μας «Εσπερία», δηλαδή η Δυτική Ευρώπη, διέρχεται στην εποχή μας πρωτοφανή κρίση, διότι οι λαοί στενάζουν κάτω από τη σκλαβιά του καπιταλισμού και της παγκοσμιοποίησης. Το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα αρέσκεται περιοδικά να καταφεύγει στη μαζική καταστροφή των παραγωγικών δυνάμεων της ανθρωπότητας. Αυτό ακριβώς συμβαίνει τώρα. Ο Μαρξ έγραφε: «Το κεφάλαιο στην πρακτική του μένει αδιάφορο τόσο μπροστά στην επερχόμενη κατάπτωση και το ολοκληρωτικό ξεκλήρισμα του ανθρωπίνου γένους όσο και μπροστά στην πιθανή πτώση της γης πάνω στον ήλιο».

Ο Τσίπρας, βουτηγμένος στο τέλμα του αχαλίνωτου ψεύδους, ανεδείχθη ως «ο πιο καλός ο μαθητής» των ξένων αποικιοκρατών, οι οποίοι κάνουν καλύτερα τη δουλειά τους με αυτόν παρά με οποιαδήποτε «Δεξιά». Αυτός, όμως, είναι ο ρόλος της «Αριστεράς»; Με τις πράξεις της αυτή η παράταξη ακυρώνει αυτομάτως την ονομασία της. Και ο Μητσοτάκης στη ΔΕΘ είπε την αλήθεια, έστω και ασυναίσθητα. Εδήλωσε: «Θα διεκδικήσω μείωση των φόρων και θα πετύχω». Αλλά ο πρωθυπουργός μιας ανεξάρτητης χώρας δεν «διεκδικεί», ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ! Και, φυσικά, οι ξένοι πάτρωνες δεν πρόκειται να του χαρισθούν. Όλοι οι μνημονιακοί είναι απλοί «υπάλληλοι», που τους προσλαμβάνουν και τους απολύουν οποιαδήποτε στιγμή. Οι δανειστές καθορίζουν εάν και πότε θα γίνουν εκλογές. Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί με άπειρα εξοντωτικά μέτρα σε βάθος χρόνου και τα Μνημόνια δεν πρόκειται να σταματήσουν. Επομένως, «λαϊκιστές» αποδεικνύονται ο ΣΥΡΙΖΑ, η Νέα Δημοκρατία, το ΠΑΣΟΚ και όλα τα φαιδρά μνημονιακά κομματίδια. Οι πολίτες διαισθάνονται αυτήν την πραγματικότητα, την οποία δεν τολμούν να ομολογήσουν τα κόμματα. Γι αυτό και τα κόμματα έχουν πέσει σε πλήρη ανυποληψία.

Όταν όμως οι πολιτικές ηγεσίες «διεκδικούν» και δεν έχουν τη δυνατότητα να «αποφασίζουν», η δημοκρατία έχει καταλυθεί. Βιώνουμε ξενική δικτατορία, με μια Βουλή που έχει ρόλο μόνο να δίνει «δημοκρατικοφάνεια» σε ό,τι προστάζουν οι ξένοι. Γι αυτό ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Πρ. Παυλόπουλος πολύ σωστά είπε: «Για να υπάρχει ελευθερία του πνεύματος, πρέπει να υπάρχει ελευθερία του πολίτη». Και ο πολίτης σήμερα έχει στερηθεί την ελευθερία του. Είναι θλιβερό το ότι ένα πανάρχαιο έθνος σαν το δικό μας, επειδή εδώ και χρόνια στερείται προσωπικοτήτων με κύρος, δεν διέβλεψε το τι αντιπροσωπεύει η Ευρωπαϊκή Ένωση και δεν εχάραξε άλλο δρόμο και άλλη εξωτερική πολιτική.

Θα ανατρέξω σε μια παλιά ιστορία, που μου την είχε αφηγηθεί ο καθηγητής ʼγγελος Αγγελόπουλος: Στα 1956, στην επέτειο της Κινεζικής Επαναστάσεως, η Λαϊκή Κίνα είχε προσκαλέσει αντιπροσώπους από όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου, για να παρακολουθήσουν από κοντά το «κινέζικο πείραμα». Στην ελληνική αντιπροσωπεία μετείχαν ο Ηλίας Τσιριμώκος, ο Στέλιος Αλλαμανής, ο καθηγητής ʼγγελος Αγγελόπουλος και άλλοι. Η κινεζική ηγεσία τούς δέχθηκε με ιδιαίτερες φιλοφρονήσεις, μόνο και μόνο γιατί ήσαν Έλληνες. Και ο πρωθυπουργός Τσου Εν Λάι, προσωπικότητα με διεθνές κύρος, τους είπε: «Η Κίνα, η Ελλάδα και η Αίγυπτος αποτελούν τους τρεις πιο αρχαίους πολιτισμούς. Γι αυτό πρέπει να διατηρούν στενές σχέσεις μεταξύ των. Και οι τρεις αυτές χώρες, επειδή έχουν προϊστορία αιώνων, μπορούν και πρέπει να παίξουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση των διεθνών σχέσεων».

Θέλω να πω ότι έθνη με μεγάλη Ιστορία, όταν έχουν κατάλληλη, εμπνευσμένη ηγεσία, μπορούν να χαράξουν άλλους δρόμους, έξω από τα συμφέροντα και τις παγίδες εκείνων που επιδιώκουν να κηδεμονεύουν τον κόσμο. Οι λαοί έχουν τη θέληση της ενότητας. Η Ιστορία έχει ανάγκη μεγάλων ανδρών, που να μη «διεκδικούν», αλλά να αποφασίζουν και να χαράζουν εθνική ανεξάρτητη πολιτική. Και ο σοσιαλισμός σήμερα, για να έχει νόημα, πρέπει να αναλάβει την άμεση ηγεσία των λαϊκών αγώνων και να ταυτίσει την τύχη του μαζί τους. Αυτό θα όφειλε να πράξει μια «Αριστερά», εάν υπήρχε. Και όχι να κοροϊδεύει ασύστολα.

Είναι τραγικό το γεγονός ότι η δουλοφροσύνη όλων των μνημονιακών τούς κάνει να αδιαφορούν για το κακό που προξενούν στον λαό. Ο Καρυωτάκης έλεγε στις «υποθήκες» του: «Όταν οι άνθρωποι θέλουν το κακό, του δίνουν όψη ν αρέσει, του δίνουν χρυσά λόγια, που νικούν με το ψέμα». Με «χρυσά λόγια» και με το ψέμα κυβέρνηση και αντιπολίτευση ωραιοποιούν την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Μακιαβέλι ετόνιζε: «Οι λέξεις θα πρέπει να συγκαλύπτουν τα γεγονότα. Αλλά αυτό θα πρέπει να γίνει με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην το αντιλαμβάνεται κανείς. Ή, εάν γίνει αντιληπτό, θα πρέπει οι δικαιολογίες να παρουσιάζονται αμέσως». Είναι ακριβώς η πολιτική που εφαρμόζουν οι ευρωλάγνοι για να συγκαλύπτουν τη φρίκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι «Νεκρές ψυχές» του συγγραφέα Νικολάι Γκόγκολ δίνουν ανάγλυφα την εικόνα της κοινωνικής και οικονομικής αδράνειας που προκαλούσε η διατήρηση ενός απηρχαιωμένου συστήματος. Οι έλληνες πολίτες μετεβλήθησαν σε «νεκρές ψυχές» εξαιτίας του απάνθρωπου καπιταλιστικού συστήματος. Αυτή είναι η αλήθεια, την οποία οι πολιτικές ηγεσίες δεν τολμούν να θίξουν

Αξίζει…

…να επισκεφθείτε την ατομική έκθεση της Αλεξάνδρας Μαράτη με τίτλο «EX PLORATIONS» στην αίθουσα τέχνης «ena contemporary / kaplanon galleries» (Βαλαωρίτου 9Γ), η οποία θα είναι ανοιχτή μέχρι τις 14 Οκτωβρίου. Πρόκειται για μια νέα σειρά έργων, στα οποία η διεθνώς καταξιωμένη εικαστικός επιχειρεί να εξερευνήσει, όπως λέει και η ίδια, «έρημους τόπους, άγνωστων διαστάσεων, που συχνά βρίσκονται υπό την επήρεια ακραίων καιρικών φαινομένων, σε μια διαδικασία ψυχικού μετασχηματισμού».

@ Η Αίθουσα Τέχνης «Καππάτος» (Αθηνάς 12, Μοναστηράκι) παρουσιάζει την Πέμπτη 5 Οκτωβρίου την πρώτη ατομική έκθεση της Ναταλίας Μαντά με τίτλο «Ε.Σ.Α.Ε.Ι», η οποία αποτελείται από μια ενότητα πέντε εικαστικών εγκαταστάσεων, με τίτλους Επιστροφή, Σιωπή, Αγωνία, Επανάληψη, Ιnertia of the King. Η έκθεση θα παραμείνει ανοιχτή έως τις 25 Νοεμβρίου.