Απ. Αποστόλου στο “Π”: Τι κοινό έχουν οι Εθνονιχιλιστές και οι Ζητωπατριώτες;
Του
ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ
Καθηγητή Πολιτικής και Κοινωνικής Φιλοσοφίας
Οι χθεσινοί Ζητωπατριώτες του αστικού νεοελληνικού τυχοδιωκτισμού (δηλαδή, της πολιτικοοικονομικής ολιγαρχίας) και του παρακράτους, που δημιούργησαν και πολιόρκησαν την ελληνική κοινωνία για χρόνια, έχουν αντικατασταθεί κατ’ όνομα μεταπολιτευτικά και αποτελούν τη νέα δύναμη πυρός. Παράδοξο; Καθόλου. Αποτελεί μέγιστο λάθος να ταυτοποιούν τους Ζητωπατριώτες του παρελθόντος (και το κάνουν σκοπίμως) με όσους συνοψίζουν σήμερα το πολιτιστικό τέλος και την αυτοτέλεια της ελληνικής ταυτότητας και την αντίστασή τους στην οπισθοδρομική ομογενοποίηση.
Ο νεοελληνικός τυχοδιωκτισμός του προπολεμικού Μεσοπολέμου, που ανέλαβε τη διαχείριση της χώρας ως ντόπια ολιγαρχία, καλλιέργησε ένα απίθανο σύμφυρμα, συνονθύλευμα πατρίδας και έθνους, δεμένο στη προστασία των ξένων δυνάμεων, που υποτίθεται ότι θα μας υπερασπίζονταν σε περίοδο κινδύνου. Η αστική τάξη του Μεσοπολέμου γίνεται έτσι η διαμεσολαβητική συνομιλούσα τάξη με τα ξένα συμφέροντα και τους προστάτες, η οποία βέβαια αφομοιώνεται πλήρως από προστάτες μας. Αυτή η πολιτικοκοινωνική τάξη, μαζί με το παρακράτος της, θα κινηθεί υποχωρητικά προκειμένου να διατηρήσει τα κεκτημένα της και θα αποτελέσει ένα σώμα αποτελούμενο από κομπραδόρους, ραντιέρηδες, δωσίλογους.
Δένοντας τα προσωπικά τους συμφέροντα με τα ξένα, αναλαμβάνουν να πάνε τη χώρα στις θελήσεις των ξένων αποικιοκρατών και να υποθηκεύσουν το μέλλον της. Έτσι, λοιπόν, οι ισοβίτες οικότροφοι των ξένων συμφερόντων, ως μικροί δεκανείς της εγχώριας εξουσίας, οδηγούν τη χώρα σε εθνικές υποχωρήσεις και σε έναν πνευματικό-ψυχικό μιθριδατισμό. Το «δεν διεκδικούμε τίποτα, δεν παραχωρούμε τίποτα» αποτελεί ένα από τα ευφυολογήματα της συμβατικής και ασφυκτικής αερολογίας, που εγγράφεται στα στερεοτυπικά των Ζητωπατριωτών, οι οποίοι και είχαν αρχίσει να εξελίσσονται σε Εθνονιχιλιστές (ethonihilismo – nationalnihilismo – εθνομηδενιστές), συνεχίζοντας έτσι με αμείωτο ζήλο το σύνδρομο του γενίτσαρου. Το πέρασμα από τους Ζητοπατριώτες στους Εθνονιχιλιστές έγινε μαζί με την αλλαγή της αρένας της διεθνοποιημένης πολιτικής εμπορίας. Ο αποικιακός πολυπολιτισμός θεμελίωσε εθνικές περιφρονήσεις. Η νέα παγκοσμιοποιημένη αστική νεύρωση απαιτούσε να αγοράζεις και να πουλάς δικαιώματα στο νέο χρηματιστήριο της υποταγής. Στο εξής, νέες αναφωνήσεις και συνθήματα, νέα δοξαστικά για το τέλος της πατρίδας, του έθνους, της ταυτότητας, άρχιζαν να μαστιγώσουν τα αυτιά μας.
Τι έχει συντελεστεί όμως; Τα παιδιά των Ζητωπατριωτών, με σπουδές στα ιδρύματα της παγκοσμιοποιημένης αλτέρνατιβ εκπαίδευσης, ευθυγραμμισμένα, όπως και οι γονείς τους, με τα διεθνή συμφέροντα, γίνονται οι θαλαμοφύλακες της δουλοπαροικίας. Το παγκόσμιο σύστημα έκανε αλλαγή και τα παρακολουθήματα της εξουσίας πρέπει και αυτά να συντονιστούν στη γραμμή που χαράχτηκε. Οι νεοελληνικές πολιτικές ελίτ είχαν ένα επιπλέον προσόν: διέθεταν έναν απόλυτο κώδικα, άσβηστο στα χρόνια από την εποχή της εθνικής μας απελευθέρωσης. Ήταν η γραμμή αναρρίχησης που έλεγε «γλείψε ό,τι μπορεί να γλειφτεί, για να μπορέσεις να κρατηθείς στην εξουσία».
Τελικά, ο Εθνονιχιλισμός (εθνομηδενισμός) είναι η άλλη όψη του Ζητωπατριωτισμού. Αποτελούν εμβόλιμα ιδεολογικά τεχνάσματα κατήχησης και εγκατάστασης του εποικοδομήματος της κοινωνικής δομής. Με άλλα λόγια, η νέα παθολογία του πολιτικού βίου αποτελεί τη συνέχεια της παλιάς παθολογίας της πολιτικής διαχείρισης. Ο πατριωτισμός, όμως, δεν είναι μια «αφαίρεση», έτσι όπως κατανοείται σήμερα, αλλά είναι πραγμάτωση και κυρίως είναι η επανοικειοποίηση του συλλογικού βιώματος (ο Σεφέρης είχε μιλήσει για τα συλλογικά μας υπονοούμενα). Γιατί χάρη στο συλλογικό βίωμα εισχωρούμε στην πραγματικότητα, ανακαλύπτουμε τη μέριμνα και την ξεχωριστή ταυτότητα του άλλου, τον συμβιωτικό δεσμό. «Επί της κοινής ευέλπιδες», μας λέει ο Θουκυδίδης, η αυτοπραγμάτωση μέσα στην αυτάρκεια του βιωμένου χωροχρόνου των κοινών.
Εκεί, όμως, όπου το βίωμα γίνεται μετα-βίωμα, δηλαδή τόπος θυμικού και φορμαλιστικού «προοδευτισμού» (απελευθερωτικός ερμαφροδιτισμός), δηλαδή Εθνονιχιλισμός, ή εκεί όπου το βίωμα γίνεται βιωνόμενο, δηλαδή οχλική παρόρμηση, αυτό είναι ο Ζητωπατριωτισμός, συναντάς την απόλυτη δεσποτεία και τον κοινωνικό μετασχηματισμό, όπου ο κόσμος, ως μοντελοποίηση, αιχμαλωτίζεται σε σκοπούς έξω από εκείνον.
ΤΟ ΠΑΡΟΝ