Η σιωπηλή πανδημία της Αποφρακτικής Υπνικής Άπνοιας (ΑΥΑ)
Του
ΑΡΗ ΜΠΕΡΖΟΒΙΤΗ
H Αποφρακτική Υπνική Άπνοια (ΑΥΑ) είναι η πιο συνηθισμένη διαταραχή του ύπνου. Πρόκειται για ένα χρόνιο νόσημα που χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια ολικής ή μερικής απόφραξης του ανώτερου αεραγωγού κατά τη διάρκεια του ύπνου, με αποτέλεσμα την υποξυγοναιμία και τις αφυπνίσεις, που προκαλούν κατακερματισμό του ύπνου, όπως εξηγεί ο συντονιστής της ομάδας εργασίας της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ΕΠΕ) Πέτρος Μπακάκος, Καθηγητής Πνευμονολογίας στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου: «Είναι πολύ συχνό στον γενικό πληθυσμό.
Η συχνότητά του είναι παρόμοια με αυτή του σακχαρώδους διαβήτη, ωστόσο υποδιαγιγνώσκεται σε μεγάλο βαθμό, αφού υπολογίζεται ότι το 85% των πασχόντων είναι μη διαγνωσμένοι. Το Σύνδρομο Άπνοιας στον Ύπνο ευθύνεται για σοβαρή νοσηρότητα (κυρίως από το καρδιαγγειακό) και πρώιμη θνητότητα. Προκαλεί υπνηλία, που μπορεί να οδηγήσει σε ατυχήματα (στον χώρο εργασίας, τροχαία κλπ.), μειωμένη παραγωγικότητα και κοινωνική απομόνωση».
Υπολογίζεται ότι περίπου ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από ΑΥΑ. Ειδικότερα, ο ένας στους δύο άνδρες και μία στις τέσσερις γυναίκες μπορεί να εμφανίζουν ΑΥΑ, ενώ τα ποσοστά εξισώνονται μετά την εμμηνόπαυση. Παρ’ όλα αυτά, μόνο το 20% των ανθρώπων γνωρίζει την ΑΥΑ.
Το 80% των πασχόντων από ΑΥΑ, κυρίως οι άνδρες, ροχαλίζουν. Το 70% των πασχόντων εμφανίζουν παρατηρημένες διακοπές της αναπνοής στη διάρκεια του ύπνου και το 40% αναφέρουν σοβαρή ημερήσια υπνηλία, ιδίως οι γυναίκες. Ο ένας στους δύο ή τρεις με ΑΥΑ αναφέρει συμπτώματα αϋπνίας, ειδικά οι γυναίκες, ενώ όσοι πάσχουν από ΑΥΑ διατρέχουν μιάμιση φορά μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης νυχτερινής συχνουρίας.
«Η ΑΥΑ αυξάνει τον κίνδυνο τροχαίου ατυχήματος κατά δύο έως τρεις φορές περισσότερο συγκριτικά με τους μη πάσχοντες», επισημαίνει η υπεύθυνη της ομάδας εργασίας της ΕΠΕ, Κατερίνα Βλάμη, MD MSc. MPH, ESRS Somnologist, διευθύντρια ΕΣΥ Πνευμονολογίας, Υπεύθυνη Μονάδας Μελέτης Ύπνου, Β’ ΠΠΚ, ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ». «Ο ένας στους δύο νοσηλευόμενους με έμφραγμα, αρρυθμία, καρδιακή ανεπάρκεια έχει προηγούμενη αδιάγνωστη ΑΥΑ, ενώ στο 70% των ασθενών με κολπική μαρμαρυγή και στο 80% των ασθενών με συστηματική αρτηριακή υπέρταση, ανθεκτική στα φάρμακα, υποκρύπτεται ΑΥΑ.
Πάνω από ένας στους δύο με προδιαβήτη υποκρύπτει ΑΥΑ, ενώ σε ασθενείς με σοβαρή ΑΥΑ είναι κατά 30% αυξημένος ο κίνδυνος εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη. Πάσχοντες από ΑΥΑ διατρέχουν τριπλάσιο σχετικό κίνδυνο να εμφανίσουν αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Τέλος, ο κίνδυνος εμφάνισης άνοιας στις μεγάλες ηλικίες είναι μιάμιση φορά μεγαλύτερος συγκριτικά με τους μη έχοντες ΑΥΑ, ενώ σε πάσχοντες από γνωσιακές διαταραχές υπάρχει τριπλάσια πιθανότητα ύπαρξης ΑΥΑ», καταλήγει η κ. Βλάμη.
ΤΟ ΠΑΡΟΝ