Πολυγλωσσία και έλλειψη κοινής γραμμής στο ΠΑΣΟΚ
Στην κρίσιμη προ του θέρους περίοδο το ΠΑΣΟΚ παρουσιάζεται αποστασιοποιημένο από τα κοινωνικά δρώμενα και ξένο προς την πολιτική πραγματικότητα. Οι εσωτερικές του διεργασίες το κρατούν καθηλωμένο σε μια διαρκή ενδοσκόπηση με αποτέλεσμα να εμφανίζει ποικίλες θέσεις για σειρά σημαντικών ζητημάτων. Αυτό οδηγεί σε πλήρη σύγχυση τους ψηφοφόρους του αλλά και ευρύτερα την κοινωνία που απαιτεί από ένα μεγάλο κόμμα σαφείς θέσεις, κατανοητές και εύληπτες.
Το ΠΑΣΟΚ κινείται μέσα σε ποικιλία απόψεων και αντιφάσεων σε σειρά ζητημάτων, με τα στελέχη του να ανταγωνίζονται φανερά για την προβολή που θα έχουν στα μέσα ενημέρωσης, αλλά και για μια καλή σειρά στη γραμμή εκκίνησης για την κούρσα διαδοχής. Από τώρα; θα αναρωτηθεί κανείς και θα έχει δίκιο, αλλά στο ΠΑΣΟΚ έχουν αντιληφθεί ότι η κούρσα διαδοχής ξεκίνησε νωρίς, στον βαθμό που ο πρόεδρός του δεν εμπνέει ότι μπορεί να τα καταφέρει και να ξαναφέρει το κόμμα στην εξουσία.
Οι περισσότερες επιλογές του Γιώργου Παπανδρέου μάλλον παγώνουν τον κόσμο παρά τον ζεσταίνουν για να επαναπροσεγγίσει το ΠΑΣΟΚ, μια και μοιάζουν ξένες ως προς τη δομή της νεοελληνικής κοινωνίας και εξαιρετικά κοντινές προς άλλες, δυτικές κοινωνίες. Ο πολιτικός φιλελευθερισμός του Γ. Α. Παπανδρέου δεν περιέχει συνήθως το κοινωνικό στοιχείο που καθησυχάζει τον κόσμο, γι’ αυτό και εξακολουθεί να έχει πέραση ο κοινωνικός λόγος του πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή, παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κυβέρνησή του. Την ώρα που ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αρθρώνει έναν αλλότριο λόγο, βασισμένο σε ανάγκες της κοινωνίας που δεν υπάρχουν ή είναι ήσσονος σημασίας, τα στελέχη του κόμματος προσπαθούν να διορθώσουν αυτόν τον λόγο, όχι τόσο για να σώσουν τον αρχηγό τους όσο για να προστατεύσουν το κύρος του παραδοσιακά ισχυρού κοινωνικού λόγου του κόμματος, αφού γνωρίζουν πως αν εκχωρήσουν μέρος του λόγου αυτού στο άλλο μεγάλο κόμμα του τόπου, εύκολα θα βρεθούν εκτός διεκδίκησης της εξουσίας. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν είναι ότι ο αρχηγός τους αντιλαμβάνεται ως κοινωνικό λόγο το άνοιγμα προς ομάδες, μειονότητες, τάσεις με αποτέλεσμα οι σχετικές πρωτοβουλίες να ταυτίζονται με σημαντικές, κατά τα άλλα, κινήσεις υπέρ των ομοφυλοφίλων ή της προβολής της κυρίας Καραχασάν ως υποψήφιας υπερνομάρχου Δράμας-Καβάλας-Ξάνθης.
Το πρόβλημα για το ΠΑΣΟΚ είναι πρωτίστως πολιτικό αλλά και επικοινωνιακό. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης συχνά ειρωνεύονται τις επιλογές του προέδρου του, ενώ πολλά τηλεοπτικά «τραπέζια» βρίσκουν δημοσιογραφική τροφή όχι πάντα ευνοϊκή για το ΠΑΣΟΚ μέσα σε αυτές τις επιλογές. Η εικόνα που διαμορφώνεται σαφώς ευνοεί τη ΝΔ και αυτό δεν οφείλεται σε προαποφασισμένη στάση των καναλιών να στηρίξουν τη Δεξιά εις βάρος των σοσιαλιστών, αλλά σε εκμετάλλευση των στοιχείων που δίνουν ακροαματικότητα και «πουλάνε». Οι νόμοι της αγοράς είναι αδυσώπητοι και φυσικά περιλαμβάνουν και το πολιτικό προϊόν, ένα προϊόν που πουλάει αρκετά καλά στην Ελλάδα. Ακόμα κι αν απαντούν στις δημοσκοπήσεις αρκετοί ότι δεν ενδιαφέρονται για την πολιτική, η αλήθεια είναι ότι νοιάζονται και παθιάζονται μαζί της, παρακολουθώντας είτε για να μάθουν είτε για να διασκεδάσουν τα σχετικά τηλεοπτικά προγράμματα.
Ο κ. Παπανδρέου θα πρέπει να ανησυχήσει σοβαρά όταν συλλάβει το νόημα και το μήνυμα των προγραμμάτων αυτών που όλα συμπίπτουν στο συμπέρασμα ότι το ΠΑΣΟΚ δεν είναι έτοιμο για (νέα) εξουσία και παίζουν πάνω στις αντιθέσεις πρωτοκλασάτων στελεχών. Ή, ακόμα χειρότερα για το ΠΑΣΟΚ, παίζουν πάνω στις αντιθέσεις των ευνοημένων γεωργοπαπανδρεϊκών με τους ανθρώπους του Κ. Σημίτη, οι οποίοι ελάχιστα μετέχουν στη διαδικασία λήψης αποφάσεων στο νέο ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου. Τα στελέχη αυτά (Ν. Χριστοδουλάκης, Χ. Βερελής, Π. Ευθυμίου, Γ. Φλωρίδης κ.λπ.) όποτε βρουν την ευκαιρία παρουσιάζουν ένα είδος ολοκληρωμένης πολιτικής πλατφόρμας που βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με τις σκέψεις και τις δηλώσεις της νέας ηγετικής ομάδας.
Τι χειρότερο μπορεί να τύχει σε έναν οπαδό του ΠΑΣΟΚ; Ακούει για τις συντάξεις και το Ασφαλιστικό π.χ. δύο διαφορετικές θέσεις και δεν ξέρει την άλλη μέρα ποια (πρέπει να) είναι η δική του και ποια πρέπει να στηρίξει στο καφενείο. Όλα αυτά τη στιγμή που το ΠΑΣΟΚ δεν είναι εξουσία για να μη νοιάζεται, αλλά αντιπολίτευση που έχει να δίνει καθημερινές μάχες πειθούς σε πεδία όπου δεν τα κατάφερε καλά τα τελευταία κυβερνητικά του χρόνια. Ακριβώς γι’ αυτό βρήκε χώρο και αναπτύχθηκε ένας ιδιότυπος κοινωνικός λόγος της ΝΔ εις βάρος του ΠΑΣΟΚ που θύμισε έντονα, κατά την άσκηση της οικονομικής του πολιτικής, δεξιό φιλελεύθερο κόμμα. Αυτή είναι η εικόνα (επ)ερχομένου του θέρους. Κι αν κάτι δεν αλλάξει, θα δικαιωθούν όσοι μιλούν για εκλογικό περίπατο της Νέας Δημοκρατίας…