Η (αρνητική) δύναμη του ελληνικού ποδοσφαίρου και το πραγματικό χρέος της κυβέρνησης

Ουσία, όμως, και αποτέλεσμα μηδέν.

Και πώς αλλιώς, αφού για την αντιμετώπιση των θλιβερών περιστατικών βίας –μέσα και έξω από τους αγωνιστικούς χώρους– πρέπει και να μπορείς, αλλά και… να θέλεις! Είτε λέγεσαι ποδοσφαιρική αρχή (ΕΠΟ, Super League ή όπως αλλιώς λέγεσαι) είτε κράτος οργανωμένο, το οποίο εκφράζεται από τους εμπλεκόμενους, άμεσα ή έμμεσα, φορείς (Κοινοβούλιο, κυβέρνηση, αντιπολίτευση, υπουργεία αρμόδια για τη Δικαιοσύνη, τη Δημόσια Τάξη και τον Αθλητισμό).

Επιπροσθέτως, πρέπει να θέλει (ασφαλώς μπορεί) ο αθλητικός Τύπος, ο φίλαθλος, ακόμη και ο οπαδός. Ο οπαδός που δεν συνδέεται, κατ’ ανάγκην, με ξυλοδαρμούς και αντικοινωνική συμπεριφορά.

Ίσως κάποιοι από τους παραπάνω -θεσμούς και μη- να θέλησαν στο παρελθόν, σίγουρα όμως δεν μπόρεσαν. Η όποια προσπάθεια εκφυλίσθηκε εν τη γενέσει της…

Διαχρονικά επίκαιρο το (σύνθετο) πρόβλημα, ιδίως μετά την καθιέρωση στη χώρα μας του επαγγελματικού ποδοσφαίρου. Εδώ, δηλαδή, και τριάντα χρόνια, με πάντως όχι λίγα και τα… πρόδρομα φαινόμενα, τα οποία όμως δεν είχαν γενικευθεί.

Βιώνουμε, λοιπόν, έναν ανεπιθύμητο και απεχθή «τριακονταετή πόλεμο» που, ενώ ξεκίνησε από οπαδικό φανατισμό, εμπλουτίσθηκε… εξελικτικά (!) με στοιχεία χρήσης απαγορευμένων ουσιών, σύστασης συμμοριών, ακόμη και με συμφωνίες για «ραντεβού» ξεκαθαρίσματος λογαριασμών, δηλητηριάζοντας και άλλους χώρους ομαδικών αθλημάτων, όπως ιδίως το μπάσκετ και το βόλεϊ. Συνεχίζουμε, λοιπόν, πάντα να αναφωνούμε: «Επιτέλους, φτάνει!» μέχρι και τις ημέρες μας, εν μέσω μάλιστα γενικότερης έξαρσης της βίας στην κοινωνία.

Γιατί, όμως;

– Φταίνε οι θεσμοί, φταίνε τα πρόσωπα ή ισχύουν και τα δύο;

Σε κάθε περίπτωση, φταίει ο καθένας που όφειλε και μπορούσε, στο μέτρο βεβαίως και στον βαθμό που αναλογεί σε έκαστο…

Το πολιτικό κόστος (και όχι μόνο αυτό)

Για πολλά δεινά στον τόπο αυτό φταίει το «περίφημο» πολιτικό κόστος. Δεν θα μπορούσε, άλλωστε, να αποτελέσει εξαίρεση ο χώρος του ποδοσφαίρου, που ήταν και παραμένει το δημοφιλέστερο των αθλημάτων, ο «βασιλιάς» αυτών.

Αντίθετα, μάλιστα! Γιατί εδώ, κατά το σκέλος των συνεπειών από ενδεχόμενες «καμπάνες», πράσινοι, κόκκινοι και βένετοι… «παντρεύονται» από πλευράς νοοτροπίας και αποτροπής των συνεπειών. Λειτουργεί, δηλαδή, το πράγμα αντίστροφα! Αντί να ενώνονται οι πάντες μπροστά στον κοινό εχθρό, τη βία, συνενώνονται για την αποτροπή των βλαπτικών επιπτώσεων για την ομάδα. Συχνά, μάλιστα, με «μπροστάρηδες» τους εν τω Κοινοβουλίω εκπροσώπους! Είναι, βλέπετε, και το… μερικότερο πολιτικό κόστος (της περιφέρειας, του νομού κ.λπ.) που ασφαλώς συνεκτιμάται. Και όχι μόνο αυτοί, αφού ομοίως λειτουργούν και οι «αθλητικές διοικήσεις», για τους δικούς τους αυτές λόγους. Τα παραδείγματα επερίσσευσαν.

Οι… «παράγκες»

Ακούσαμε και διαβάσαμε κατά κόρον ότι στη λήγουσα αγωνιστική περίοδο το… «κουμάντο» πίσω από τις κλειστές πόρτες δεν το έκανε -σε αντίθεση με προηγούμενα χρόνια- ο Ολυμπιακός! Ότι, αντίθετα, ήταν (και στον χώρο αυτό) η χρονιά του Παναθηναϊκού! Για να μην… αδικείται -όπως λέγεται- σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια! Εμείς δεν γνωρίζουμε, δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, ποια η αλήθεια και ποιο το ψέμα. Ο κόσμος όμως βοά (ενώ, συγχρόνως, σχεδόν οι πάντες συνομολογούν ότι «με το σπαθί του» ο Παναθηναϊκός περιμένει τον επόμενο αγώνα για να στεφθεί Πρωταθλητής). Τότε, λοιπόν; Για εμάς, πάντως, τα Πρωταθλήματα τα κερδίζουν οι ομάδες. Ούτε οι διαιτητές τα χαρίζουν ούτε η ΕΠΟ ούτε η Super League. Οι… από μέσα όμως κρίνουν και αξιολογούν με όσα βλέπουν κατά τη διάρκεια της κάθε αγωνιστικής χρονιάς. Είδαμε, άλλωστε, και κορυφαίους διαιτητές να στελεχώνουν το δυναμικό ομάδων μόλις κρέμασαν τη σφυρίχτρα τους. Και αυτοί σίγουρα ξέρουν από πιέσεις. Τις έχουν φάει στο πετσί τους, είναι σίγουρο. Ένας, άλλωστε, από τους βασικούς λόγους που εγκαθιδρύθηκαν οι «παράγκες» και τα παρακλάδια τους ήταν για να μην… αδικούνται οι ομάδες με σφαλτσοσφυρίγματα!

Και δεν αναφερόμαστε, ασφαλώς, μόνο στα «σαλόνια» της Super League…

Η αθλητική δικαιοσύνη

Με ελάχιστες εξαιρέσεις, υπάρχει για να… υπάρχει! Στο παρελθόν, τακτικός δικαστής παραιτείται (και ορθώς) για λόγους ευθιξίας όταν πρωτοβάθμια απόφασή του, δικάσαντος ως Μονομελούς Οργάνου, ακυρώνεται από δευτεροβάθμια επιτροπή (που δεν συγκροτείται από τακτικούς, ή έστω εν συντάξει, δικαστές). Άλλος συνάδελφός του, εν ενεργεία ομοίως, «ερμηνεύει» τον προσδιορισμό… «στημένος» που απηύθυνε παράγοντας σε διαιτητή ως τον… ράθυμο εκείνο διαιτητή που, αντί να τρέχει πάνω κάτω, είχε… στηθεί στο κέντρο του γηπέδου!

Άλλος, πάλι, εξέλαβε το φτύσιμο ποδοσφαιριστή σε διαιτητή ως αποτέλεσμα του… αέρα που φυσούσε δυνατά!

Υπήρχε, βέβαια, κάποτε ο φόβος του αθλητικού δικαστή. Είχε ονοματεπώνυμο. Σήμερα ουδείς τον γνωρίζει (από το ευρύ κοινό, εννοείται, και κατά τεκμήριο χωρίς δική του ευθύνη).

Η ατιμωρησία

Η UEFA δεν συγχωρεί. Στην Ελλάδα η ατιμωρησία έχει εξελιχθεί στον κανόνα. Ακόμη και οι χρηματικές ποινές αναδιανέμονται μεταξύ των ομάδων!

Να τολμήσει ουσιαστικά η κυβέρνηση

Η λύση -και σε κάθε περίπτωση η περιστολή- στο πρόβλημα θα έπρεπε να επιδιωχθεί και να προέλθει από τον ίδιο τον χώρο του ποδοσφαίρου. Αυτή θα ήταν η ορθόδοξη οδός. Θα ματαιοπονούσαμε, ωστόσο, προσβλέποντας στις ποδοσφαιρικές ηγεσίες. Μέχρι σήμερα διαπιστώσατε ότι κάποια από αυτές, στο παρελθόν, ήταν αποφασισμένη για συγκρούσεις; Συγκρούσεις υπήρξαν, αλλά… αντίστροφα. Απέναντι στις πολιτικές ηγεσίες, στη βάση της προβολής και της διεκδίκησης της ικανοποίησης αιτημάτων. Αλλά με αυτές τις ποδοσφαιρικές ηγεσίες δεν συμπλέουν κατά κανόνα και οι πολιτικές (με ελάχιστες εξαιρέσεις πάντα);

Επερίσσευσαν οι επικοινωνιακές πρακτικές, αλλά ουσία μηδέν.

Μοιραία λοιπόν τώρα -περισσότερο από κάθε άλλη φορά στο παρελθόν- είναι η ώρα της κυβέρνησης. Η οποία θα ήταν πραγματικά αδιανόητο να «περιφρονεί» το πολιτικό κόστος από τη φοροεπιδρομή και όσα έπονται αυτής και να φοβηθεί εκεί όπου η παρέμβασή της τείνει να λάβει τις διαστάσεις λαϊκής απαίτησης!

Κι αν η ΕΠΟ αρχίσει να αναμασά τα περί FIFA και μη ανάμειξης των κυβερνήσεων στο «αυτοδιοίκητο» του ποδοσφαίρου -που έτσι, όντως, συμβαίνει-, ας της απαντήσει η κυβέρνηση πως η FIFA δεν παρεμβαίνει σε όσα εκουσίως αποφασίζουν οι ίδιες οι εθνικές ομοσπονδίες. Δηλαδή, σε όσα οφείλει η κυβέρνηση να πείσει την ΕΠΟ ότι πρέπει να προχωρήσει. Κι ας μην είναι αυτό δουλειά της κυβέρνησης, για να λέμε τα πράγματα με τ’ όνομά τους.

Σωστή η φιλοσοφία, λάθος ο χειρισμός

Η μόλις πρόσφατη απόφαση για αναστολή των χορηγιών του ΟΠΑΠ -που, όπως ήταν επόμενο, έγινε ασμένως δεκτή από την κοινή γνώμη- πολύ φοβούμαστε ότι θα μείνει στα χαρτιά. Παντελώς αναρμόδιος ο γενικός γραμματέας Αθλητισμού, ακόμη και ο ίδιος ο υπουργός να ανακοινώνουν… «αποφάσεις» μιας εισηγμένης στο ΧΑ Ανώνυμης Εταιρείας. Πολύ περισσότερο όταν, ουσιαστικά, τις λαμβάνουν οι ίδιοι, καπελώνοντας τη διοίκηση της εταιρείας, η οποία, μόνη αυτή, νομιμοποιείται να προχωρήσει στην καταγγελία των συμβάσεων που έχουν συνομολογηθεί, είτε εάν παραβιάζονται συγκεκριμένοι όροι είτε εάν συντρέχει και μπορεί να αποδειχθεί η συνδρομή σπουδαίου λόγου.

Η φιλοσοφία του πράγματος είναι ορθή. Και αρκούσε από μόνη της για να βάλει τις ποδοσφαιρικές ηγεσίες να… τρέχουν. Προκρίθηκε ωστόσο ο επικοινωνιακός παράγοντας, και μακάρι να διαψευσθούμε αλλά και να μην πληρώσει το μάρμαρο ο ΟΠΑΠ, εν μέσω του διαφαινόμενου έντονου ανταγωνισμού. Η προκάτοχη διοίκηση του οποίου, οφείλουμε να σημειώσουμε… τριπλασίασε πριν από έναν χρόνο το ύψος των χορηγιών της προς το επαγγελματικό ποδόσφαιρο, για τους λόγους που εκείνη γνωρίζει. Και μάλιστα δεσμεύοντας τον ΟΠΑΠ για μια ολόκληρη τριετία.

Σε κάθε περίπτωση, λύσεις πρέπει και μπορούν να υπάρξουν.

Οι ποδοσφαιρικές διοικήσεις ταρακουνήθηκαν για τα καλά και οφείλουν να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Ας το πράξουν με γενναιότητα και χωρίς μεμψιμοιρίες.

Γιατί ακόμη και αν δεν ευθύνονται κατ’ ανάγκην για συγκεκριμένες πράξεις που αποδοκιμάζονται από την έννομη τάξη, σίγουρα ευθύνονται διά παραλείψεων. Μπορούν να πετύχουν πολλά και σημαντικά. Έστω και… κατ’ ανάγκην, μπροστά στον φόβο της αποστέρησης των χορηγιών.

Ενώ θα όφειλαν να προνοούν, να παίρνουν τα μέτρα που τους αναλογούν, έτσι ώστε να είναι σε θέση να απαντούν και στο κράτος όταν αυτό αιτιολογημένα τις αιτιάται για αδράνεια. Χωρίς να καταφεύγουν σε νομικά επιχειρήματα αλλά και σε απειλές για άλλους χορηγούς, που παραμονεύουν στον χώρο των στοιχηματικών εταιρειών. Εταιρειών που παράνομα δραστηριοποιούνται στη χώρα μας μέσω του διαδικτύου, διαφημιζόμενες μάλιστα ασυστόλως -τα δύο τελευταία χρόνια- παρά την απαγόρευση του νόμου.

Αυτά προς το παρόν και επιφυλασσόμαστε να επανέλθουμε.

Γιατί και οι κυβερνήσεις έχουν τις δικές τους ευθύνες μέσα στο καθεστώς της ανοχής αλλά και της δικής τους αδράνειας.