Ανατροπή του σκηνικού στα ΜΜΕ

Aλλάζουν οι κανόνες του παιχνιδιού στα media την εποχή της ύφεσης. Το μοντέλο των περισσότερων παλαιών εκδοτών δείχνει να καταρρέει και νέες δυνάμεις αναδεικνύονται. Τα περισσότερα media φαίνονται να ξεμένουν από δυνάμεις, καθώς η απήχησή τους μειώνεται, συμπαρασύροντας και τη ροή των εσόδων, την ίδια ώρα που ο δανεισμός τους παραμένει σε υψηλό επίπεδο, ενώ συνεχίζεται παρά τις απολύσεις και τις περικοπές η αύξηση των ζημιών. Χωρίς να συνυπολογίζεται το Alter, οι συνολικές ζημίες στο πρώτο τρίμηνο του 2011 ανέρχονται σε 27,5 εκατ. ευρώ, με τον κύκλο εργασιών να υποχωρεί κατά 31,5%, στα 106,4 εκατ. ευρώ. Οι εισηγμένες επιχειρήσεις θυμίζουν όλο και περισσότερο την Ελλάδα, αφού η επιχείρηση μείωσης του κόστους λειτουργίας δείχνει να αποτυγχάνει. Στη φθορά του ΔΟΛ, του Πήγασου και της Χ. Κ. Τεγόπουλος φαίνεται να αντιστέκεται η Καθημερινή, η οποία σε επίπεδο ομίλου έχει ίδια κεφάλαια ύψους 103 εκατ. ευρώ, ενώ οι άλλοι τρεις όμιλοι από κοινού έχουν 94 εκατ. ευρώ. Επίσης το Mega εξακολουθεί να διατηρεί τον υψηλότερο κύκλο εργασιών μεταξύ των εισηγμένων, πλην όμως στο πρώτο τρίμηνο παρουσίασε ζημίες ύψους 7,9 εκατ. ευρώ.
Η πτώση του τζίρου είναι σημαντική. Σε επίπεδο ομίλων ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών του ΔΟΛ έπεσε στα 36,38 εκατ. ευρώ από 50,6 εκατ. ευρώ το 2010, με τις ενοποιημένες ζημίες να φτάνουν τα 10,47 εκατ. ευρώ έναντι 8,79 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο χρόνο. Ο όμιλος του Πήγασου είχε ενοποιημένο κύκλο εργασιών ύψους 28,43 εκατ. ευρώ έναντι 49,42 εκατ. ευρώ το πρώτο τρίμηνο του 2010, με τις συνολικές ζημίες να φτάνουν στα 10,08 εκατ. ευρώ από 7,51 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Ο κύκλος εργασιών του ομίλου του Τηλέτυπου υποχώρησε στα 25,32 εκατ. ευρώ από 36,18 εκατ. ευρώ και οι ενοποιημένες ζημίες έφτασαν τα 6,67 εκατ. ευρώ από 430.000 ευρώ το α΄ τρίμηνο του 2010. Η Χ. Κ. Τεγόπουλος είχε ενοποιημένο κύκλο εργασιών ύψους 11,77 εκατ. ευρώ έναντι 16,76 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2010. Οι ενοποιημένες ζημίες μειώθηκαν σε 5,21 εκατ. ευρώ από 6,68 εκατ. ευρώ το 2010. Η Καθημερινή είχε σε επίπεδο ομίλου την αντίστοιχη φθορά, με τον κύκλο εργασιών να υποχωρεί στα 17,25 εκατ. ευρώ από 22,20 εκατ. ευρώ και τις ενοποιημένες ζημίες να φτάνουν τα 2,49 εκατ. ευρώ από 330.000 ευρώ το 2010. Οι Αττικές Εκδόσεις εμφάνισαν ενοποιημένο κύκλο εργασιών ύψους 12,6 εκατ. ευρώ το πρώτο τρίμηνο του 2011 έναντι 16 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2010, με ζημίες 800.000 ευρώ έναντι 200.000 ευρώ το 2010.

Αντίστοιχη είναι και η πορεία των εταιρειών. Ο Τηλέτυπος έχει τον υψηλότερο κύκλο εργασιών, με 25,20 εκατ. ευρώ το τρίμηνο του 2011 έναντι 36,18 εκατ. ευρώ το 2010 και ζημίες που φτάνουν τα 7,90 εκατ. ευρώ από 210.000 ευρώ το α΄ τρίμηνο του 2010.
Στα 19,96 εκατ. ευρώ μειώθηκε ο κύκλος εργασιών του ΔΟΛ από 27,91 εκατ. ευρώ το 2010, αλλά μειωμένες ήταν και οι ζημίες στα 4,71 εκατ. ευρώ από 5,71 εκατ. ευρώ το α΄ τρίμηνο του 2010. Η Καθημερινή παρουσίασε κι εκείνη μειωμένο τζίρο, ύψους 14,39 εκατ. ευρώ έναντι 18,89 εκατ. ευρώ το 2010, με τις ζημίες στα ίδια επίπεδα, 1,79 εκατ. ευρώ το α΄ τρίμηνο του 2011 έναντι 1,76 εκατ. ευρώ το 2010. Η Ναυτεμπορική είχε επίσης μείωση στον κύκλο εργασιών, που έπεσε στα 2,53 εκατ. ευρώ από 3,09 εκατ. ευρώ το 2010, με ζημίες 580.000 ευρώ έναντι 350.000 ευρώ το 2010. Τέλος, ο Πήγασος μετά την απόσχιση του εκδοτικού κλάδου είχε κύκλο εργασιών μόλις 40.000 ευρώ και ζημίες 1,66 εκατ. ευρώ.

Ο συνολικός δανεισμός των εταιρειών στις περισσότερες περιπτώσεις είναι στα ύψη. Ο όμιλος του Πήγασου έχει οφειλές 152 εκατ. ευρώ έναντι 156 εκατ. ευρώ το προηγούμενο διάστημα και η εταιρεία 70 εκατ. ευρώ στο α΄ τρίμηνο του 2011 έναντι 76 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2010. Ο όμιλος του ΔΟΛ έχει δάνεια ύψους 126 εκατ. ευρώ έναντι 128 εκατ. ευρώ το 2010 και η εταιρεία 52 εκατ. ευρώ έναντι 53 εκατ. ευρώ το 2010. Ο Τηλέτυπος έχει δανειακές υποχρεώσεις 49 εκατ. ευρώ και τις δύο περιόδους, ενώ σε χαμηλότερα επίπεδα κινείται η Καθημερινή, με 35 εκατ. ευρώ σε επίπεδο ομίλου και 30 εκατ. ευρώ στη μητρική εταιρεία, και στα δύο συγκρινόμενα τμήματα. Στο 1,87 εκατ. ευρώ οι υποχρεώσεις της Ναυτεμπορικής.

Πτωτική πορεία έχουν και τα ίδια κεφάλαια, όπου σε επίπεδο ομίλων η κατάσταση έχει ανατραπεί. Ο όμιλος της Καθημερινής, με 103 εκατ. ευρώ ίδια κεφάλαια, έχει περίπου όσα ίδια κεφάλαια έχουν από κοινού οι όμιλοι του Πήγασου, του ΔΟΛ και της Χ. Κ. Τεγόπουλος.

Ο Πήγασος έχει 57 εκατ. ευρώ σε επίπεδο ομίλου αλλά και 132 εκατ. ευρώ η μητρική εταιρεία, η Χ. Κ. Τεγόπουλος 25 εκατ. ευρώ σε όμιλο και εταιρεία, και ο ΔΟΛ 12 εκατ. ευρώ ίδια κεφάλαια στον όμιλο και 98 εκατ. ευρώ στη μητρική εταιρεία. Σε καλύτερη κατάσταση ο Τηλέτυπος με 67 εκατ. ευρώ, με 103 εκατ. ευρώ ο όμιλος της Καθημερινής και με 82 εκατ. ευρώ η μητρική εταιρεία. Σταθερή με 21 εκατ. ευρώ η Ναυτεμπορική.

Τέλος, όπως προκύπτει από τη σύγκριση των δύο περιόδων, χάθηκαν συνολικά 911 θέσεις εργασίας. Οι μεγαλύτερες απώλειες σημειώθηκαν στον Πήγασο, με 377 λιγότερα άτομα, καθώς το δυναμικό του υποχώρησε από τα 1.624 στα 1.247. Στον ΔΟΛ οι θέσεις μειώθηκαν κατά 200, στις 1.036, και στη Χ. Κ. Τεγόπουλος κατά 120, στις 916.

Αναζητείται νέος τρόπος πληρωμών
Το σοκ και το δέος στην αγορά των media έχουν και συνέχεια. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι τράπεζες δεν δέχονται πλέον επιταγές από τις διαφημιστικές εταιρείες, με αποτέλεσμα να απειλείται άμεσα το σύστημα διανομής διαφημιστικών δαπανών στην τηλεόραση, ενώ πολλοί εκτιμούν ότι σύντομα το πρόβλημα θα μεταφερθεί και στον χώρο των εφημερίδων και των περιοδικών. Ουσιαστικά καταρρέει το ισχύον σύστημα διαφημιστικής διανομής.
Για να αντιμετωπιστεί χωρίς καθυστέρηση το πρόβλημα, η Ένωση Ιδιοκτητών τηλεοπτικών καναλιών ξεκίνησε γύρο επαφών με διαφημιζόμενους και διαφημιστικές εταιρείες, αναζητώντας συμφωνία για κοινή αντιμετώπιση προκειμένου να προωθηθεί μια νέα φόρμουλα πληρωμών στη διαφήμιση. Είναι ενδεικτικό ότι στις προτάσεις που έχουν γίνει έως τώρα αναφέρεται η έκδοση επιταγών από την πλευρά των διαφημιζομένων ή η παροχή εγγυητικών επιστολών από τους διαφημιζόμενους προς τις διαφημιστικές εταιρείες.

Σε αυτό το πλαίσιο των εξελίξεων, που δημιουργούν νέα δεδομένα στην αγορά της τηλεόρασης, η πρόσφατη ανακοίνωση της ΕΙΤΗΣΕΕ που κάνει λόγο για «ιδιόμορφες συναλλακτικές πρακτικές που νόθευσαν τον ανταγωνισμό» έχει στόχο να κινητοποιήσει όλες τις εταιρείες του χώρου προς αναζήτηση κοινά αποδεκτής λύσης.
Η ΕΙΤΗΣΕΕ προτείνει κανόνες αυτορρύθμισης για να ξεπεραστούν οι στρεβλώσεις, σημειώνοντας προς την πλευρά των διαφημιστικών εταιρειών πως έχει ήδη καταθέσει προτάσεις γι’ αυτό. Στην ανακοίνωσή της σημειώνει ακόμη πως η αγορά πλήττεται από την ύφεση, με αποτέλεσμα να έχει σημειωθεί μείωση του κύκλου εργασιών κατά τουλάχιστον 50%. Είναι βέβαιο ότι το θέμα θα έχει και συνέχεια…