Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο

1
Όπως ανακοίνωσε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Φιλ. Σαχινίδης μέσα στον Αύγουστο θα αρχίσει η διαδικασία ανταλλαγής των ελληνικών κρατικών ομολόγων, που βρίσκονται στα χέρια των ιδιωτών επενδυτών, με νέα κρατικά ομόλογα, που θα έχουν μεγαλύτερη διάρκεια και μειωμένη τιμή, ανάλογη με την τιμή που έχει διαμορφωθεί στην αγορά σήμερα. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξει μια μείωση της ονομαστικής τιμής των ομολόγων κατά περίπου 15-20%. Επομένως για το ελληνικό χρέος υπολογίζεται ότι αυτό θα σημάνει τη μείωσή του περίπου γύρω στα 20 δισ. ευρώ. Ο κ. Σαχινίδης ανακοίνωσε ότι αυτές τις μέρες θα ολοκληρωθούν οι συζητήσεις καθόσον αφορά την ακριβή διαδικασία για την αντικατάσταση των παλαιών ομολόγων και την επιλογή από τους ομολογιούχους της λύσης που θα επιλέξουν. Σημειώνουμε ότι το υπουργείο Οικονομικών έχει καταρτίσει 4 σενάρια για τη διαδικασία και τους όρους ανταλλαγής, εκ των οποίων οι ενδιαφερόμενοι ομολογιούχοι θα επιλέξουν το ένα. Αυτό σημαίνει ότι η ανταλλαγή τίθεται σε εθελοντική βάση, γεγονός που αποκλείει τον χαρακτηρισμό αυτής της ενέργειας ως «επιλεκτικής» χρεοκοπίας. Δεν αποτελεί πιστωτικό γεγονός που να επηρεάσει αρνητικά την όποια θέση της Ελλάδας. Τώρα βέβαια οι εταιρείες αξιολόγησης ενδεχόμενα να το θεωρήσουν αφορμή για υποβάθμιση της Ελλάδας και ν’ αρχίσουν να πέφτουν βροχή πάλι τα στοιχήματα για πιθανή μελλοντική χρεοκοπία της Ελλάδας.

2
Πάντως οι περισσότεροι αναλυτές προβλέπουν ότι στο πρόγραμμα αυτό θα αρνηθούν να συμμετάσχουν οι περισσότεροι ομολογιούχοι ιδιώτες επενδυτές. Και σημειώνουμε ότι σύμφωνα με τα διεθνώς ισχύοντα και οι τράπεζες περιλαμβάνονται στους ιδιώτες. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι περισσότερες τράπεζες του εξωτερικού εκφράζουν δυσπιστία όσον αφορά τη συμμετοχή ομολογιούχων στη διαδικασία αυτή. Ήδη από ελληνικής πλευράς καταβάλλονται προσπάθειες για την αύξηση του αριθμού των ομολογιούχων που θα συμμετάσχουν. Οι μεγάλες όμως χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις δεν ευνοούν αυτήν τη λύση, γιατί με τον τρόπο αυτό κρίνουν ότι η Ελλάδα θα πραγματοποιήσει στο μέλλον πολλές τέτοιες ανταλλαγές ομολόγων, με στόχο να αποφύγει μια εφάπαξ και ριζική επιλεκτική χρεοκοπία. Πάντως εάν προχωρήσει αυτού του είδους η αναθεώρηση του χρέους θα δημιουργηθούν δύο κατηγορίες ομολογιούχων. Αυτοί που θα κατέχουν τα παλαιά κρατικά ομόλογα και αυτοί που θα συμμετάσχουν στη διαδικασία της αντικατάστασης με νέα. Οι δύο αυτές κατηγορίες ομολογιούχων θα έχουν και διαφορετικά συμφέροντα και ίσως και διαφορετικές εγγυήσεις. Και αυτό θα παίξει ρόλο στη διαμόρφωση της τιμής των ομολόγων στη χρηματοπιστωτική αγορά. Έτσι θα καταλήξει κάποτε η Ελλάδα να διατηρεί έναν κυκεώνα ομολογιακού δανείου τριών ή και παραπάνω κατηγοριών ομολόγων, με διαφορετικούς όρους, διαφορετικές εγγυήσεις και διαφορετικές αποδόσεις. Και φυσικά και με διαφορετικές τιμές στην αγορά. Να σημειώσουμε ότι τα 2/3 του ελληνικού δημόσιου χρέους βρίσκονται στα χέρια των τραπεζών και των ιδιωτών-επενδυτών. Εάν όλοι αυτοί οι ομολογιούχοι συγκατατεθούν να συμμετάσχουν στη ρύθμιση αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, αυτό θα δώσει μια ανάσα στην ελληνική οικονομία, όμως δεν θα λύσει το πρόβλημα της υπερχρέωσης της χώρας μας και της αδυναμίας εξυπηρέτησης του μελλοντικού χρέους μας. Το πρόβλημά μας δεν είναι μια πρόχειρη λύση ετεροχρονισμού των υποχρεώσεων, αλλά πρέπει να καταπολεμηθούν οι εστίες που δημιουργούν τις τόσο υψηλές δανειακές μας ανάγκες.

3
Η ναυαρχίδα του καπιταλισμού, η οικονομία των ΗΠΑ, άρχισε να αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα υπερχρέωσης. Όταν ξέσπασε η κρίση, η οικονομία των ΗΠΑ παραδόθηκε στη βουλιμία των αρπακτικών της χρηματοπιστωτικής αγοράς. Το 2008, ο τότε Πρόεδρος Τζορτζ Μπους, αλλά και στη συνέχεια και ο σημερινός Πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα, υπερχρέωσαν τις ΗΠΑ, προκειμένου να διασωθούν τα κοράκια της Γουόλ Στριτ. Έτσι τώρα το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ υπερέβη τα 14 τρισ. δολάρια. Και οι εταιρείες αξιολόγησης, που έχουν ευεργετηθεί από τις ΗΠΑ, απειλούν τώρα την οικονομία της με υποβάθμιση. Ως συνήθως, οι ευεργετηθέντες είναι εντελώς αχάριστοι. Το μεγάλο πρόβλημα είναι όμως όχι η υποβάθμιση της οικονομίας των ΗΠΑ, αλλά το γεγονός ότι το μεγαλύτερο ποσοστό του χρέους βρίσκεται στα χέρια της Κίνας. Πράγμα που σημαίνει ότι η Κίνα (ως δανείστρια) θα μπορεί να επιβάλει τους όρους της στα διεθνή οικονομικά δρώμενα, ενώ οι ΗΠΑ δεν θα έχουν κανένα διαπραγματευτικό πλεονέκτημα. Εκεί κατάντησαν το σύστημα οι τράπεζες και οι χρηματοπιστωτικές αγορές.