Πολιτισμός! Τι είναι αυτό;

Του
ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΓΑΛΟΥΣΗ
πρ. Πρύτανη ΔΠΘ

Η αλήθεια είναι ότι ο πολιτισμός για την Ελλάδα είναι το μόνο ζηλευτό και αναπαξίωτο κεφάλαιό της. Αλήθεια, όμως, πόσοι το καταλαβαίνουν; Οι ιστορικοί; Πολλοί από αυτούς πληρώνονται από ιδρύματα τύπου Σόρος για να παραποιήσουν την Ιστορία και να απαξιώσουν τον πολιτισμό… Οι αρχαιολόγοι; Τι ξέρουν, αλήθεια, αυτοί από πολιτισμικό κεφάλαιο; Έχουν τόση σχέση με αυτό όση ένας βουκόλος που θα τον έκαναν διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος. Ο βουκόλος ξέρει μόνο πόση αξία έχει το χρήμα (νιώθει την έλλειψή του), όχι όμως και να το διαχειρίζεται. Δεν αμφισβητώ τις γνώσεις των αρχαιολόγων, αλλά σε καμία περίπτωση δεν έχουν δείξει ότι είναι ικανοί να διαχειριστούν αυτό τον πλούτο ως κεφάλαιο που μπορεί να αποδώσει. Απεναντίας, δείχνουν μια ελιτίστικη διάθεση, καταστροφική.

Στη στάση τους αυτή βρίσκουν και συνεργάτες ή συνεργούς, όμοιας νοοτροπίας. Πώς μπορεί, επί παραδείγματι, κανείς να σχολιάσει, να κατανοήσει και τελικά να καταπιεί την πρόσφατη απόφαση του ΚΑΣ (η οποία, ευτυχώς, ακυρώθηκε) για το σταμάτημα της επένδυσης του Ελληνικού; (Καλώς ή κακώς, δόθηκε για εκμετάλλευση ή αξιοποίηση, όπως θέλει κανείς να το πει.) Η δικαιολογία, όμως, για να το σταματήσουν ακούστηκε γελοία για όποιον έχει λίγο μυαλό. Θυμάται κανείς;

«Το ύψος των προβλεπόμενων υψηλών κτιρίων (περίπου 250 μέτρα) ξεπερνά το ύψος της Ακρόπολης (περίπου 160 μέτρα), γι’ αυτό και δεν πρέπει να γίνουν. Πρέπει να αλλάξει ο σχεδιασμός».
Ξέχασαν ότι ένα διώροφο σε ίδια απόσταση (π.χ., Αϊ-Γιάννης ο Ρώσος) ευρίσκεται σε πολύ μεγαλύτερο ύψος. Πρέπει, λοιπόν, όλα αυτά να κατεδαφιστούν και να χαμηλώσει και ο λόφος; Τι ανοησία!

Η παρωδία των αντιφατικών αποφάσεων για τα ευρήματα του Μετρό της Θεσσαλονίκης (σταθμός Βενιζέλου) φανερώνει ότι συμφέροντα εξυπηρετούσαν και τίποτε άλλο! Αυτό είναι το καλύτερο που μπορεί να παρουσιαστεί ως δικαιολογία, γιατί αν δεν υπήρχε και αυτό, μόνον προχειρότητα, και μάλιστα επικίνδυνη, μπορεί να είναι.

Αμ, η νέα απόφαση για την απαγόρευση κινηματογράφησης στο Σούνιο; Έστω και θεωρητικά ανακαλείται η νέα αυτή απόφαση, υποχρεώνει σε νέα αίτηση το BBC για νέα απόφαση έγκρισης από το ΚΑΣ. Προεξοφλημένη, φυσικά. Τι θα αλλάξει, δηλαδή; Η εντολή; Γιατί δεν δόθηκε εξαρχής η σωστή; Τι χρειάζεται τότε το ΚΑΣ αν δεν μπορεί να σκέφτεται; Μάλλον με Κάδο Άχρηστων Σκουπιδιών μοιάζει. Θέλουν συνετισμό.

Έχουμε μοναδικές ομορφιές φυσικές, συνδυασμένες με τον πολιτισμό, και κάποιοι επιεικώς ανεγκέφαλοι, αντί να επιδιώκουν να τις προβάλλουν και να τις αξιοποιούν, τις θάβουν. Αυτή είναι η αξιοποίηση του πολιτισμικού πλούτου από βουκόλους ή και απλούς τσοπάνηδες που τους έκαναν τραπεζίτες.

Φυσικά, η δικαιολογία περί σεβασμού του χώρου, ή αλλιώς ότι ο χώρος βεβηλώνεται από τέτοιες ενέργειες (βλ. Ηρώδειο), δεν αποδεικνύει παρά την ανικανότητα κάποιων διαχειριστών. Σεβασμός και αξιοποίηση δεν είναι συγκρουόμενες έννοιες.

Αλλά τι μπορεί να περιμένει κανείς από ανθρώπους οι οποίοι προτιμούν να γνωρίζουν αυτοί και μόνον το παρελθόν μας και νομίζουν ότι αυτό είναι αρκετό για να «επιβιώνουν» οι από χιλιάδες χρόνια επιφανείς νεκροί, που «συμβάλλουν» άθελά τους και δίνουν βιοποριστική διέξοδο (ίσως και πλουτισμό!) σε όλους αυτούς που σήμερα ασχολούνται με τον πολιτισμό μας, αντί να το αξιοποιούν επ’ ωφελεία των σημερινών Ελλήνων ως συνόλου (και ως απογόνων) και να βοηθούν όχι μόνο να προβληθεί το χθες αλλά και να μπολιαστεί με το σήμερα για να παραχθεί ακόμη πλουσιότερη «σοδειά» – πολιτισμός…

Είμαστε σε θέση να το κάνουμε. Σε αυτό πρέπει να πιστεύουμε και να το αποδεικνύουμε συνεχώς. Αλλά με ποιους; Με αυτούς που προτιμούν τους νεκρούς από τους ζωντανούς; Με αυτούς που έχουν σφετεριστεί τον ρόλο του ιδιοκτήτη – προστάτη του ελληνικού πολιτισμού και της πολιτιστικής κληρονομιάς μας και είναι ανίκανοι να διαχειριστούν έσοδα περιπτέρου γειτονιάς;

Όσοι, όμως, πιστεύουν στην ανανέωση της σκέψης ας προβάλουν, τέλος πάντων, αυτό το «άλλο», το νέο, το αποδοτικό για όλους, κληρονόμους και φορείς του ελληνικού δημιουργικού πνεύματος.
Ας το οργανώσουν, ας το προβάλουν, ας το διακηρύξουν και ας το υπερασπιστούν. Έτσι θα δικαιωθούν και οι παλαιοί και οι παρόντες.

Οι σημερινοί πολιτικοί και υπηρεσιακοί παράγοντες του χώρου έχουν αποδείξει ότι είναι ολίγοι.

Πλησιάζει ο καιρός της οριστικής απομάκρυνσής τους.

Την ύστατη αυτή στιγμή, ας προετοιμαστούν οι επερχόμενοι για το νέο, το παραγωγικό, το αποδοτικό, το φωτισμένο.

Η νυν υπουργός Πολιτισμού μπορεί να ξέρει πολλά από αθλητισμό, αλλά από διαχείριση πολιτισμού δεν πρέπει να ξέρει και πολλά. Δεν υποτιμώ την υποκριτική της ικανότητα, αλλά αποδείχθηκε πολύ λίγη μπροστά στην ανάγκη διαχείρισης ενός τόσο μεγάλου θέματος. Δυστυχώς, «δεν το ’χει», που λένε και οι «προοδευτικοί» και κουλτουριάρηδες σημερινοί.

Αυτό αποτελεί μεγάλη πρόκληση για την επερχόμενη σύντομα κατάσταση. Η παραμικρή διαφοροποίηση προς το καλύτερο θα φαντάζει τεράστια μπροστά στη σημερινή αδράνεια – αδεξιότητα – προχειρότητα. Το λαμπρό της δόξης πεδίο είναι μπροστά στον καθένα που θέλει να διακριθεί.

Πώς, άραγε, φαίνεται μια τέτοια προοπτική στην τομεάρχη Πολιτισμού της ΝΔ; Θα επωμιζόταν έναν τέτοιο βαρύ αλλά, ασφαλώς, επιτυχημένο ρόλο; Αυτόν του αναμορφωτή του Ιστορικού Ελληνικού Πολιτισμού και της διάδοσής του με απλές κινήσεις – αποφάσεις – προγραμματισμό και οργάνωση;

Εδώ είμαστε και θα δούμε. Έχει ανάγκη από πολύ κοφτερό μαχαίρι ο χώρος, γιατί υπάρχει πολλή στενοκεφαλιά και σαπίλα.

Ξέρω τι λέω.