Δ. Μπίρμπας: θα περάσουν, δυστυχώς, πολλά χρόνια ώστε οι αρχές της επικουρικότητας και της εγγύτητας να αποτυπώνονται ολοκληρωμένα στα Ελληνικά Νομοθετήματα

Την Παρασκευή 30 και το Σάββατο 31 Μαρτίου 2018 πραγματοποιήθηκε στο Αμφιθέατρο του ΤΕΕ, η Επιστημονική Διημερίδα με θέμα «ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΥΝΤΕΛΕΣΗ ΔΟΜΗΣΗΣ», που διοργάνωσαν η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ), η Επιστημονική Εταιρεία Δικαίου Πολεοδομίας Χωροταξίας (ΕΕΔΙΠΟΧ) και το Σπουδαστήριο Πολεοδομικών Μελετών του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνίου (ΕΜΠ-ΣΠΕ).

Στην ομιλία του, ο Δημήτρης Μπίρμπας Δήμαρχος Αιγάλεω, μέλος του ΔΣ της ΚΕΔΕ και του ΔΣ του Πράσινου Ταμείου ανέφερε:

Θέλω να ευχαριστήσω του διοργανωτές για την πρόσκληση.
Πριν αναφερθώ στις προτάσεις της Αυτοδιοίκησης επί του Νόμου 4495/2017, θέλω να κάνω κάποιες γενικές παρατηρήσεις.
Καταρχάς θα περάσουν, δυστυχώς, πολλά χρόνια ώστε οι αρχές της επικουρικότητας και της εγγύτητας να αποτυπώνονται ολοκληρωμένα στα Ελληνικά Νομοθετήματα.
Η ιστορία της Μ.Σ.Δ. καταγράφει ένα κύκλο χαμένων νομοθετικών ευκαιριών από τον 880/79 έως σήμερα και την διαχρονική ασυνέπεια της Πολιτείας.
Ο Νόμος 4495/2017 αποτελεί μια προσπάθεια επίλυσης των χρόνιων παθογενειών, με κριτήρια χωρικής και κοινωνικής δικαιοσύνης και εμπεριέχει μια θετική καινοτομία την Τράπεζα Δικαιωμάτων Δόμησης και Κοινόχρηστων Χώρων.
Όμως ήδη σ’ αυτή την ενδιαφέρουσα διημερίδα έχουν ειπωθεί πολλά για: “ορφανά νόμου”, δυστοπίες, χρονικές αβελτηρίες, που δυστυχώς φαίνεται ότι θα συνεχίσουν να μας προβληματίζουν για μεγάλο διάστημα.
Ελπίζουμε να μην αποτελέσει και αυτό το νομοθέτημα, το χρονικό ενός “προαναγγελθέντος θανάτου” λόγω της αδυναμίας από την Πολιτεία νομοθετικά, διαμόρφωσης, σαφών όρων συνύπαρξης των άρθρων 17 και 24 του Συντάγματος.
Τέλος σε σχέση με τις θέσεις της Αυτοδιοίκησης.
Με βάση την προσέγγιση της “συμπαγούς πόλης”, θεωρώ ότι για να υπάρξει αξιόπιστη εφαρμογή της ΜΣΔ, προϋπόθεση είναι ο απόλυτος συσχετισμός με τον στρατηγικό σχεδιασμό της λειτουργίας της πόλης, τα ΤΧΣ και τις χρήσεις γης.
Απαιτείται να υπάρξει συνεργασία Αυτοδιοίκησης και ΥΠΕΝ ώστε να εκδοθούν άμεσα:

• η ΥΑ του Υπουργού ΠΕΝ, για τις ειδικότερες προδιαγραφές, το περιεχόμενο και τις διαδικασίες εκπόνησης των μελετών για την έγκριση ΖΥΣ και ΠΑΕΣ και κάθε άλλο σχετικό με τις μελέτες αυτές θέμα.

• η ΚΥΑ των Υπουργών ΠΕΝ και Οικονομικών, για τα κίνητρα και την αρωγή που παρέχονται στους δήμους για την κίνηση της διαδικασίας και την έγκαιρη εκπόνηση των μελετών για την έγκριση ΖΥΣ και ΠΑΕΣ, καθώς και τον τρόπο χρηματοδότησής τους.

• να επιδιωχθεί ο καθορισμός των ΖΥΣ και ΠΑΕΣ στο πλαίσιο εκπόνησης των Τοπικών Χωρικών Σχεδίων και στη λογική αυτή θα πρέπει να υπάρξει συνεργασία ΚΕΔΕ, ΥΠΕΝ για αποσαφήνιση ή και συμπλήρωση των προδιαγραφών εκπόνησης των Τοπικών Χωρικών Σχεδίων. Ειδικότερα στις προδιαγραφές ΤΧΣ:

• αναφέρεται μόνο «ο εντοπισμός αυθαιρέτων στον εξωοικιστικό χώρο», ενώ για τις ΖΥΣ αναφέρεται μόνο «ο προσδιορισμός περιοχών κατάλληλων για την εφαρμογή τους»

• δεν υπάρχει καμία αναφορά στις ΠΑΕΣ

• άμεση διάθεση στους Δήμους των στοιχείων για αυθαίρετα που καταγράφηκαν από το ΥΠΕΝ, για δυνατότητα άσκησης πολεοδομικής και δημοσιονομικής πολιτικής

Ιδιαίτερα δε στην περίπτωση των Μητροπολιτικών Αστικών Δήμων Αττικής και Θεσσαλονίκης

• Θα πρέπει να αποσαφηνιστεί η πρόβλεψη του άρθρου 72 του Ν. 4495/2017 για την διαδικασία γνωμοδότησης των Δήμων κατά την έγκριση των ΖΥΣ με ΠΔ από τον Υπουργό ΠΕΝ. Ειδικότερα ενώ προβλέπεται γνωμοδότηση των οικείων δημοτικών ή περιφερειακών συμβουλίων, υπάρχει αναφορά ότι «Ειδικά, στις μητροπολιτικές περιοχές Αθήνας και Θεσσαλονίκης αρμόδιο όργανο για τη γνωμοδότηση του προηγούμενου εδαφίου είναι η Διεύθυνση Μητροπολιτικού Σχεδιασμού». Η ειδική αυτή αναφορά σημαίνει ότι δεν γνωμοδοτούν καθόλου οι Δήμοι;

Θεωρούμε, εκ των ων ουκ άνευ,  τη συμμετοχή του Δήμου σ’ αυτή τη διαδικασία.

• Στους Μητροπολιτικούς Αστικούς Δήμους Αττικής και Θεσσαλονίκης, οι ΠΑΕΣ αφορούν κατά κανόνα εντός σχεδίου περιοχές και επομένως με βάση τις προβλέψεις του Νόμου, εγκρίνονται με ΠΔ μετά από πρόταση του Υπουργού ΠΕΝ. Είναι επιτακτική ανάγκη κατά την εκπόνηση των ΤΧΣ, να συνεκτιμηθούν:

• Οι συγκεντρώσεις αυθαιρέτων κατασκευών και χρήσεων στις εντός σχεδίου περιοχές (επισημαίνεται ότι στις προδιαγραφές εκπόνησης ΤΧΣ αναφέρεται μόνο ο εντοπισμός αυθαιρέτων στον εξωοικιστικό χώρο)

• Τυχόν υπάρχουσες ζώνες ειδικής δυναμικής (όπως για παράδειγμα ο Ελαιώνας) για τις οποίες έχουν δοθεί ειδικές κατευθύνσεις ανασχεδιασμού από το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας – Αττικής, τόσο ως προς τις χρήσεις όσο και ως προς τον υπερτοπικό τους ρόλο.

Τελειώνοντας θέλω να πιστεύω ότι επιτέλους το τρίπτυχο συνάφεια, απλοποίηση (ευελιξία), ταχυδικία, θα εκφράζεται περαιτέρω νομοθέτηση πρωτοβουλίες της ελληνικής Πολιτείας.

Στην δευτερολογία του τόνισε, πέραν των άλλων, την έλλειψη χρηματοδοτικών εργαλείων αλλά και τις τεράστιες δυσκολίες για την αδυναμία αγοράς των υπολειπόμενων δεσμευμένων ελεύθερων χώρων, που είναι χαρακτηρισμένοι κοινόχρηστο πράσινο, από τον αναγκαστικό καταλογισμό, ποσοστού ακόμα και 70% του τιμήματος της αγοράς του από τους παρόδιους. Η μη αλλαγή του Νόμου και η μη διασφάλιση ευνοϊκής δανειοδότησης, πολυετούς διάρκειας, για το σύνολο του τιμήματος οδηγεί στην άρση της δέσμευσης.

Φωτο: aftodioikisi.gr